Erwin Schrödinger
B' e fiosagaiche Ostaireach a bha ann an Erwin Rudolf Josef Alexander Schrödinger. Fhuair e dotaireachd às an Oilthigh Vienna ann an 1910 agus an Habilitation aige ann an 1914.[1] B' e aon de na stèidheadairean na meacanaigs cuantamach a tha ann agus fhuair e còmhla ri Paul Dirac ann an 1933 an Duais Nobel ann am Fiosaigs airson an taisgealadh dreachan ùr na teòiridh atamach. Tha e ainmeil ann an cultar fèillmhor airson An Cat Schrödinger, deuchainn smuaine.
Erwin Schrödinger | |
---|---|
![]() | |
Beatha | |
Ainm slàn | Erwin Rudolf Josef Alexander Schrödinger |
Breith | Vienna, 12 dhen Lùnastal 1887 |
Dùthaich |
![]() ![]() ![]() ![]() |
Àite-fuirich |
Baile Àtha Cliath Baile Àtha Cliath Vienna |
Bàs | Vienna, 4 dhen Fhaoilleach 1961 |
Àite-adhlacaidh |
Alpbach (en) ![]() |
Nàdar a’ bhàis | adhbharan nàdarra (a' chaitheamh) |
Teaghlach | |
Athair | Rudolf Schrödinger |
Cèile |
Annemarie Schrödinger (en) ![]() |
Clann |
liosta
|
Foghlam | |
Foghlam |
Oilthigh Oxford Oilthigh Vienna Akademisches Gymnasium (en) ![]() |
Stiùiriche an teusais |
Friedrich Hasenöhrl (en) ![]() Franz-Serafin Exner |
Oileanaich dotaireachd |
Franz Zeilinger (en) ![]() |
Cànain | Gearmailtis |
Luchd-teagaisg |
Friedrich Hasenöhrl (en) ![]() |
Dreuchd | |
Dreuchd | fiosaigiche, fiosaigiche teòirigeach, sgoilear, ollamh, sgrìobhadair neo-fhicsein agus matamataigear |
Com-pàirtiche
| |
Fastaichean |
Oilthigh Vienna Oilthigh Wrocław Oilthigh Humboldt Berlin Oilthigh Oxford Oilthigh Ghent Oilthigh Friedrich-Wilhelm Oilthigh Zürich Oilthigh Graz Oilthigh Stuttgart Oilthigh Jena Dublin Institute for Advanced Studies (en) ![]() |
Obraichean comharraichte |
Schrödinger equation (en) ![]() Schrödinger's cat (en) ![]() |
Duaisean a fhuaras |
liosta
|
Ainmeachadh airson duaisean |
liosta
|
Ballrachd |
An Comann Rìoghail Acadamh Ghearmailteach nan Saidheansan ann am Berlin Acadamh Bhavarianach nan Saidheansan is Daonnachdan Acadamh Saidheansan an USSR Acadamh Pàpach nan Saidheansan Acadamh Ostaireach nan Saidheansan Acadamh Aimeireaga nan Ealan is nan Saidheans Acadamh Ruiseanach nan Saidheansan Acadamh Phruiseach nan Saidheansan Accademia Nazionale delle Scienze detta dei XL (en) ![]() |
Creideamh | |
Creideamh | neo-dhiadhaireachd |
![]() |
Beatha phearsanta
Bha e pòsta aig Annie Bertel ach fhuair e nighean còmhla ri Hildegunde March, a' bhean aig Arthur March, a charaid agus co-làimhiche.[2] Bha Annie ann an càirdeas aig Hermann Weyl, fiosagaiche eile.
Iomraidhean
Dealbhan
- Ciùb Schrödinger
- Cat Schrödinger
- Cat state (foincsean Wigner)
1901: Röntgen 1902: Lorentz, Zeeman 1903: Becquerel, M. Curie, P. Curie 1904: Rayleigh 1905: Lenard 1906: Thomson 1907: Michelson 1908: Lippmann 1909: Braun, Marconi 1910: van der Waals 1911: Wien 1912: Dalén 1913: Kamerlingh Onnes 1914: von Laue 1915: W. H. Bragg, W. L. Bragg 1917: Barkla 1918: Planck 1919: Stark 1920: Guillaume 1921: Einstein 1922: Bohr 1923: Milliken 1924: M. Siegbahn 1925: Franck, Hertz 1926: Perrin 1927: Compton, Wilson 1928: Richardson 1929: de Broglie 1930: Raman 1932: Heisenberg 1933: Dirac, Schrödinger 1935: Chadwick 1936: Hess, Anderson 1937: Davisson, Thomson 1938: Fermi 1939: Lawrence 1943: Stern 1944: Rabi 1945: Pauli 1946: Bridgman 1947: Appleton 1948: Blackett 1949: Yukawa 1950: Powell 1951: Cockcroft, Walton 1952: Bloch, Purcell 1953: Zernike 1954: Born, Bothe 1955: Lamb, Kusch 1956: Shockley, Bardeen, Brattain 1957: Yang, Lee 1958: Cherenkov, Frank, Tamm 1959: Segrè, Chamberlain 1960: Glaser 1961: Hofstadter, Mössbauer 1962: Landau 1963: Goeppert-Mayer, Jensen, Wigner 1964: Townes, Basov, Prokhorov 1965: Tomonaga, Schwinger, Feynman 1966: Kastler 1967: Bethe 1968: Alvarez 1969: Gell-Mann 1970: Alfvén, Néel 1971: Gabor 1972: Bardeen, Cooper, Schrieffer 1973: Esaki, Giaever, Josephson 1974: Ryle, Hewish 1975: Bohr, Mottelson, Rainwater 1976: Richter, Ting 1977: Anderson, Mott, van Vleck 1978: Kapitsa, Penzias, Wilson 1979: Glashow, Salam, Weinberg 1980: Cronin, Fitch 1981: Bloembergen, Schawlow, K. Siegbahn 1982: Wilson 1983: Chandrasekhar, Fowler 1984: Rubbia, van der Meer 1985: von Klitzing 1986: Ruska, Binnig, Rohrer 1987: Bednorz, Müller 1988: Lederman, Schwartz, Steinberger 1989: Ramsey, Dehmelt, Paul 1990: Friedman, Kendall, Taylor 1991: de Gennes 1992: Charpak 1993: Hulse, Taylor 1994: Brockhouse, Shull 1995: Perl, Reines 1996: Lee, Osheroff, Richardson 1997: Chu, Cohen-Tannoudji, Phillips 1998: Laughlin, Störmer, Tsui 1999: 't Hooft, Veltman 2000: Alferov, Kroemer, Kilby 2001: Cornell, Ketterle, Wieman 2002: Davis, Koshiba, Giacconi 2003: Abrikosov, Ginzburg, Leggett 2004: Gross, Politzer, Wilczek 2005: Glauber, Hall, Hänsch 2006: Mather, Smoot 2007: Fert, Grünberg 2008: Nambu, Kobayashi, Maskawa 2009: Kao, Boyle, Smith 2010: Novoselov, Geim 2011: Perlmutter, Riess, Schmidt 2012; Wineland, Haroche 2013: Englert, Higgs 2014: Akasaki, Amano, Nakamura 2015: Kajita, McDonald 2016: Thouless, Haldane, Kosterlitz 2017: Weiss, Barish, Thorne 2018: Ashkin, Mourou, Strickland 2019: Peebles, Mayor, Queloz 2020: Penrose, Genzel, Ghez 2021: Manabe, Hasselmann, Parisi 2022: Aspect, Clauser, Zeilinger 2023: Agostini, Krausz, L'Huillier |