Wiaten

Wiaten (Triticum) het en hialer rä plaantenslacher uun det plaantenfamile swetgäärs (Poaceae). Di nööm komt ei faan wiat, man faan witj efter det witj meel[1].

Tekst üüb Öömrang


Wiaten
Wiatenfial mä wokwiaten (Triticum aestivum)

Wiatenfial mä wokwiaten (Triticum aestivum)

Süstemaatik
Klas:Bloosenplaanten (Magnoliopsida)
Order:Poales
Famile:Swetgäärs (Poaceae)
Onerfamile:Pooideae
Triibus:Triticeae
Skööl:Wiaten
Wedenskapelk nööm
Triticum
L.

Slacher (ütjwool)

  • Iankurnslacher
    • Iankurn – (T. monococcum)
  • Emmerslacher
    • Emmer (T. dicoccum)
    • Hardwiaten – (T. durum)
    • Kamut – (T. durum x polonicum)
  • Dinkelslacher
    • Dinkel – (T. spelta)
    • Wokwiaten – (T. aestivum)

Uunbau

Huar wiaten uunbaud woort.

Bedüüdang

Rip wiatenaaksen
Wiatenkialer

Bääft meis (2010: 844 Mio. t) an ris (2010: 672 Mio. t) as wiaten det traad wichtagst kurn üüb a eerd (650,8 Mio. t). Det woort üüb 217 miljuun hektaar uunbaud.[2]

Wiaten as fööraal det grünjlaag faan bruad, oober uk tiirfuder. Tu waaksen brükt wiaten warem an drüg somern. Nei krüsangen kem uk mä kuuler kliima turocht.

A gratst wiaten produsenten (2010)[3]
Plaats Lun Mengde
(uun t)
  Plaats Lun Mengde
(uun t)
   1SjiinaSjiina Sjiina   115.180.303   13ArgentiinienArgentiinien Argentiinien   14.914.500
   2IndienIndien Indien   80.710.000   14Ferianagt KönangrikFerianagt Könangrik Ferianagt Könangrik   14.878.000
   3Ferianagt StootenFerianagt Stooten Ferianagt Stooten   60.102.600   15KasachstaanKasachstaan Kasachstaan   9.638.400
   4RuslunRuslun Ruslun   41.507.600   16PoolenPoolen Poolen   7.177.400
   5FrankrikFrankrik Frankrik   38.207.000   17EgyptenEgypten Egypten   7.177.400
   6SjiisklunSjiisklun Sjiisklun   24.106.700   18ItaalienItaalien Itaalien   6.900.000
   7PakistaanPakistaan Pakistaan   23.310.800   19UsbekistaanUsbekistaan Usbekistaan   6.730.400
   8KanadaKanada Kanada   23.166.800   20BrasiilienBrasiilien Brasiilien   6.036.790
   9AustraalienAustraalien Austraalien   22.138.000   ...      
   10TurkeiTürkei Türkei   19.660.000   43UasterrikUasterrik Uasterrik   1.517.810
   11UkraineUkraine Ukraine   16.851.300   61SweitsSweits Sweits   523.562
   12IraanIraan Iraan   15.028.800   Welt   650.881.002

Futnuuten

  1. Grimm: Deutsches Wörterbuch (online)
  2. Taalen faan't iinrachtung för iidj an büürerei FAO för 2010.
  3. FAO, Faostat Statistik faan't FAO 2010, ufrepen di 9. Maarts 2012

Luke uk diar

Commons Commonskategorii: Wiaten – Saamlang faan bilen of filmer
Wikispecies Wikispecies hää en artiikel tu: Wiaten 
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.