Jodata acido

Jodata acido

Alternativa(j) nomo(j)

Jodato de hidrogeno

Hidrogena jodato

HIO₃

Fizikaj proprecoj

Aspekto

blanka solido, romba
piezoelektra kristaloj

175.91 g/mol g mol⁻¹

O=I(=O)O

4.62 g/cm³ (likva)

110 °C (230 ℉; 383 K)

269 g/100 mL (20 °C)

Nesolvebla en

0.75

Ne bruliva

Sekurecaj Indikoj

Risko

R23
R34

Sekureco

Pridanĝeraj indikoj

Danĝero

C
Koroda

O
Oksidiga
agento

E
Eksplodo-
danĝera

GHS etikedigo de kemiaĵoj^[1]

GHS Damaĝo-piktogramo

GHS Signalvorto

Damaĝo

GHS Deklaroj pri damaĝoj

H272, H314

GHS Deklaroj pri antaŭgardoj

P210, P220, P221, P260, P264, P280, P301+330+331, P303+361+353, P304+340, P305+351+338, P310, P321, P363, P370+378, P405, P501

Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)

Jodata acido aŭ HIO₃ estas okso acido de jodo, blanka solido, tre solvebla en akvo kaj ekzistanta en pura stato, kontraŭe al klorata acido kaj bromata acido, kiuj ekzistas nur en solvaĵoj. Jodata acido enhavas jodon kun oksidonombro +5 kaj estas unu el la plej stabilaj el la halogenidaj oksoacidoj en ties pura stato. Kiam zorge varmigita, la jodata acido malkomponiĝas en "joda kvinoksido" aŭ I₂O₅. Kun sinsekva varmigo, la joda kvinoksido plumalkomponiĝas estigante miksaĵon da jodo, oksigeno kaj jodoksidoj kun malpli altaj oksidonombroj.

Preparado

Jodata acido estas produktebla per oksidado de jodo kun fortaj oksidantoj, tiel kiel nitrata acido, kloro, klorata acido kaj hidrogena peroksido, ekzemple:

${\mathsf {I_{2}+10HNO_{3}\rightarrow 2HIO_{3}+10NO_{2}+4H_{2}O}}$

${\mathsf {I_{2}+5Cl_{2}+6H_{2}O\rightarrow 2HIO_{3}+10HCl}}$

${\mathsf {I_{2}+2HClO_{3}\rightarrow 2HIO_{3}+2HCl}}$

${\mathsf {I_{2}+5H_{2}O_{2}\rightarrow 2HIO_{3}+4H_{2}O}}$

Proprecoj

Jodata acido estas relative forta acido kun (pKa) 0.75. Ĝi estas forta oksidanto en acida solvaĵo, sed malpli acida en baza solvaĵo. Kiam jodata acido aktivas kiel oksidanto, tiam la reakciprodukto estas aŭ jodo, aŭ joda jono.

Sub specialaj kondiĉoj (tre malalta pH kaj alta koncentriĝo de kloridjono [Cl⁻], ekzemple, en koncentrita klorida acido), jodata acido reduktiĝas al "joda triklorido" (ICl₃), iu orflava komponaĵo en solvaĵo kaj nenia alia reduktiĝo okazas. En la foresto de la kloridjonoj, kiam ekzistas troo da reduktanto, tiam la tuta jodato (IO₃⁻) konvertiĝas en jodidjono (I⁻).

Jodata acido uzatas kiel forta acido en analiza kemio. Ĝi eble uzatas por normigi solvaĵojn, kaj de malfortaj, kaj fortaj bazoj, uzante "metilruĝon" aŭ metiloranĝon kiel indikilon.

Jodata acido uzatas en la sintezo de natria aŭ kalia jodato, pro tio ke ĝi pliigas la jodenhavon de la salo.

Mineralaj acidoj

Halogenidaj acidoj
HF	Fluorida acido	HCl	Klorida acido	HBr	Bromida acido	HI	Jodida acido
HFO	Hipofluorita acido	HClO	Hipoklorita acido	HBrO	Hipobromita acido	HIO	Hipojodita acido
HFO₂	Fluorita acido	HClO₂	Klorita acido	HBrO₂	Bromita acido	HIO₂	Jodita acido
HFO₃	Fluorata acido	HClO₃	Klorata acido	HBrO₃	Bromata acido	HIO₃	Jodata acido
HFO₄	Perfluorata acido	HClO₄	Perklorata acido	HbrO₄	Perbromata acido	HIO₄	Perjodata acido

Literaturo

Sigma-Aldrich
ACS Publications
ACS Publications
Chemical Book
Concise Encyclopedia Chemistry, Mary Eagleson

Referencoj

↑ PubChem

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[1] PubChem

[1]