Люксембург

Люксембу́рг Бөйөк Герцоглығы (люксем.Groussherzogtum Lëtzebuerg, франц. Grand-Duché de Luxembourg, нем. Großherzogtum Luxemburg) — Көнбайыш Европала урынлашҡан дәүләт бөйөк герцоглыҡ. 1957 йылдан алып Европа Берләшмәһенең ағзаһы. Герцоглыҡ Бельгия, Германия и Франция дәүләттәре менән сикләнә. Илдең атамаһы үргенемец теленән «lucilinburch» — «бәләкәй ҡала» барлыҡҡа килә.

Люксембург Бөйөк Герцоглығы
люксем.Groussherzogtum Lëtzebuerg
франц. Grand-Duché de Luxembourg
нем. Großherzogtum Luxemburg
Люксембургтың гербы
Флаг {{{Герб урынына}}}
Девиз: «Mir wëlle bleiwe wat mir sinn»
«Беҙ нисек барбыҙ, шулай ҡалырға теләйбеҙ»
Гимн: «Ons Hémécht (Беҙҙең Ватан)»
Люксембургтың урынлашыуы (йәп-йәшел):
— Европала (асыҡ-йәшел һәм ҡара-көлһыу)
— Европа Берләшмәһендә (асыҡ-йәшел)
Үҙаллылыҡ датаһы 9 июнь 1815 ( Франция)
Рәсми тел люксембург, француз, немец
Баш ҡала Люксембург ҡалаһы
Эре ҡала Люксембург ҡалаһы
Идара итеү төрө конституциялы монархия
Бөйөк Герцог
Премьер-министр 		Анри (Генрих)
Жан-Клод Юнкер
Территория
• Бөтәһе 		167
2 586,4 км²
Халыҡ
• Һаны (2010)
• Халыҡ тығыҙлығы
502 207 чел. (168)
171 чел./км²
ЭТП
  • Бөтәһе (2010)
  • Бер кешегә
64,306 млрд.[1] долл. (98)
128 806[1] долл.
ИЧР (2011) Ҡалып:Артыу 0,867 [2] (Бик юғары) (25 урын)
Валюта Евро (EUR, код 978)
Интернет-домены .lu, .eu
Код ISO LU
МОК коды LUX
Телефон коды +352
Сәғәт бүлкәте +1

Политик структура

Люксембург — конституциялы монархия. Дәүләт башлығы — Бөйөк герцог. Ил менән дәүләт-министр башлығындағы хөкүмәт идара итә. Дәүләт-министрҙы (хөкүмәт рәйесен) Бөйөк герцог билдәләй. Ҡануниәт хакимиәтенең юғары органы — биш йылға һайланған бер палаталы парламент.

Административ бүленеш

Люксембургтың округтарға һәм коммунналарға бүленеше

Люксембург округтарҙан тора, ә округтар кантондарға һәм коммунналарға бүленә.

3 округ:

  • Люксембург;
  • Дикирш;
  • Гревенмахер.

12 кантон:

  1. Вианден — Вианден ҡ.
  2. Вильц — Вильц ҡ.
  3. Гревенмахер — Гревенмахер ҡ.
  4. Дикирх — Дикирх ҡ.
  5. Эш — Эш ҡ.
  6. Эштернах — Эштернах ҡ.
  7. Капеллен — Капеллен ҡ.
  8. Клерво — Клерво ҡ.
  9. Люксембург — Люксембург ҡ.
  10. Мерш — Мерш ҡ.
  11. Ремищ — Ремиш ҡ.
  12. Роданж — Роданж ҡ.

Кантондар 118 ҡала һәм ауыл коммунналарынан тора.

Халҡы
Люксембургтағы хәрби парад

Люксембургтың барлыҡ халҡы 502 меңдән ашыу кеше тәшкил итә. Илдең төп халҡы — люксембурглылар, лётцебургер (үҙатама). Улар һинд-европа телдәр ғаиләһенең герман группаһының люксембург телендә аралашалар. Тағы ла немец һәм француз телдәре киң таралған.

Галерея
  • Төнгө Люксембург
    Төнгө Люксембург
  • Люксембург пейзажы
    Люксембург пейзажы
  • Люксембург панорамаһы
    Люксембург панорамаһы
  • Вианден ҡалаһына күренеш
    Вианден ҡалаһына күренеш
  • Вианден ҡалаһындағы ҡәлғә
    Вианден ҡалаһындағы ҡәлғә
  • Мозелла йылғаһы
    Мозелла йылғаһы

Иҫкәрмәләр
  1. Донъя валюта фонды (2010)
  2. Human Development Report 2011 (ингл.). United Nations Development Program (2011). Дата обращения: 6 ноябрь 2011. Архивировано 2 февраль 2012 года. 2012 йыл 4 февраль архивланған.

Һылтанмалар
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.