BOK kodlarının siyahısı

Beynəlxalq Olimpiya Komitəsi Olimpiya Oyunlarında iştirak edən ölkələri və həmin ölkələrin hər bir idmançı qruplarını işarə etmək üçün üç hərfli abreviaturadan ibarət ölkə kodlarından[1] istifadə edir. Hər bir kod isə bir Milli Olimpiya Komitəsini müəyyənləşdirir. Ancaq bəzi kodlar var ki, keçmiş Olimpiya Oyunlarında digər xüsusi hallar üçün istifadə olunub. Fərqli ölkələrdən olan idmançılardan ibarət komandalar və ya heç bir milləti təmsil etməyən idmançı qrupları bu xüsusi hallara misal ola bilər.

Beynəlxalq Olimpiya Hərəkatının bayrağı
Beynəlxalq Paralimpiya Hərəkatının bayrağı

BOK kodlarının bir neçəsi standartlaşdırlmış ISO 3166-1 alfa-3 kodlarından fərqlidir. FİFA kimi digər idman təşkilatıları təmsilçi ölkələri işarə etmək üçün oxşar kodlardan istifadə edir, ancaq bəzi fərqliliklər mövcuddur. Birlik Oyunları Federasiyası və ya Peşəkar Tennis Assosiasiyası kimi digər belə təşkilatlar BOK-la eyni siyahını istifadə edir.

Tarixi

1956 Qış Olimpiya Oyunları1960 Yay Olimpiya Oyunları BOK tərəfindən dərc olunmuş məlumata görə hər bir Milli Olimpiya Komitəsini işarələmək üçün ölkələrin başlanğıc qısaltmalarından istifadə olunmuş ilk Olimpiyadalar idi.[2] Lakin, kod kimi növbəti bir neçə il ərzində tez-tez təşkilatçı ölkənin dilinə uyğun olan qısaltmalardan (İtaliyanın ev sahibliyi etdiyi 1956 Qış Olimpiya Oyunları və 1960 Yay Olimpiya Oyunlarında Yaponiya üçün GIA qısaltmasından; italyan dilində Yaponiya Giappone kimi yazıldığı üçün) və ya ölkənin fransızca adına uyğun qısaltmalardan (Cənubi Koreya üçün COR; fransızca Corée yazıldığı üçün) istifadə olundu. 1972 Qış Olimpiya Oyunlarına yaxın əksər kodlar hazırkı standart hallarına gətirildilər, lakin sonrakı illərdə bir neçə dəyişikliklər olub. Bütün bunlardan əlavə, SSRİ-nin parçalanması, Almaniyanın birləşməsi, Yuqoslaviyanın dağılması, Çexoslovakiyanın parçalanması və bir neçə coğrafi adların yenidən adlandırılması kodlardakı dəyişikliklərə səbəb olub.

200-dən çox Milli Olimpiya Komitəsinin bu siyahısından əlavə Paralimpiya Oyunlarında Milli Paralimpiya Komitələrinin iştirakı ilə standartlaşdırılmış BOK kodları tələb olundu. Belə ki, müvafiq olaraq Makao üçün MAC, Farer adaları üçün FRO qısaltmalarından istifadə edilir.[3]

Hazırkı Milli Olimpiya Komitələri

Olimpiya Hərəkatının tərkibində hazırda 205 Milli Olimpiya Komitəsi var. Aşağıdakı cədvəllərdə hər bir MOK üçün hazırda istifadə olunan kodlar və keçmiş Olimpiyadalarda həmin Olimpiya Oyunlarının rəsmi məlumatına görə istifadə olunmuş müxtəlif kodlar göstərilir. İstifadə olunan keçmiş kodların bəziləri əlavə olaraq aşağıdakı bölmələrdə izah olunur. Əgər bir kod qısaltması eyni bir ildə həm Yay Olimpiya Oyunları, həm də Qış Olimpiya Oyunları üçün istifadə olunubsa, cədvəldə uyğun olaraq "S" və "W" ilə göstərilib.

Mündəricat: A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V Y Z

A

Kod Keçid Ölkə (MOK) İstifadə olunmuş digər kodlar
AFG Əfqanıstan
ALB Albaniya
ALG ƏlcəzairAGR (1964), AGL (1968 S)
AND Andorra
ANG Anqola
ANT Antiqua və Barbuda
ARG Argentina
ARM Ermənistan
ARU Aruba
ASA Amerika Samoası
AUS Avstraliya
AUT Avstriya
AZE Azərbaycan

B

Kod Keçid Ölkə (MOK) İstifadə olunmuş digər kodlar
BAH Baham adaları
BAN Banqladeş
BAR BarbadosBAD (1964)
BDI Burundi
BEL Belçika
BEN BeninDAY (1964), DAH (1968–1976)
BER Bermud adaları
BHU Butan
BIH Bosniya və HerseqovinaBSH (1992 S)
BIZ BelizHBR (1968–1972)
BLR Belarus
BOL Boliviya
BOT Bostvana
BRA Braziliya
BRN Bəhreyn
BRU Bruney
BUL Bolqarıstan
BUR Burkina-FasoVOL (1972–1984)

C

Kod Keçid Ölkə (MOK) İstifadə olunmuş digər kodlar
CAF Mərkəzi Afrika RespublikasıAFC (1968)
CAM KambocaCAB (1964), KHM (1972–1976)
CAN Kanada
CAY Kayman adaları
CGO Konqo Demokratik Respublikası
CHA ÇadCHD (1964)
CHI ÇiliCIL (1956 W, 1960 S)
CHN Çin
CIV Kot-d’İvuarIVC (1964), CML (1968)
CMR Kamerun
COD Konqo Demokratik RespublikasıCOK (1968), ZAI (1972–1996)
COK Kuk adaları
COL Kolumbiya
COM Komor adaları
CPV Kabo-Verde
CRC Kosta-RikaCOS (1964)
CRO Xorvatiya
CUB Kuba
CYP Kipr
CZE ÇexiyaTCH (1984)

D

Kod Keçid Ölkə (MOK) İstifadə olunmuş digər kodlar
DEN DanimarkaDAN (1960 S, 1968 W), DIN (1968 S)
DJI Cibuti
DMA Dominika
DOM Dominikan Respublikası

E

Code Link Nation (NOC) Other codes used
ECU Ekvador
EGY MisirRAU (1960, 1968), UAR (1964)
ERI Eritreya
ESA SalvadorSAL (1964–1976)
ESP İspaniyaSPA (1956–1964, 1968 W)
EST Estoniya
ETH EfiopiyaETI (1960, 1968)

F

Kod Keçid Ölkə (MOK) İstifadə olunmuş digər kodlar
FIJ FiciFIG (1960)
FIN Finlandiya
FRA Fransa
FSM Mikroneziya Federativ Ştatları

G

Kod Keçid Ölkə (MOK) İstifadə olunmuş digər kodlar
GAB Qabon
GAM Qambiya
GBR Böyük BritaniyaGRB (1956 W–1960), GBI (1964)
GBS Qvineya-Bisau
GEO Gürcüstan
GEQ Ekvatorial Qvineya
GER AlmaniyaALL (1968 W), ALE (1968 S)
GHA Qana
GRE Yunanıstan
GRN Qrenada
GUA QvatemalaGUT (1964)
GUI Qvineya
GUM Quam
GUY QayanaGUA (1960), GUI (1964)

H

Kod Keçid Ölkə (MOK) İstifadə olunmuş digər kodlar
HAI Haiti
HKG HonkonqHOK (1960–1968)
HON Honduras
HUN MacarıstanUNG (1956 W, 1960 S)

I

Kod Keçid Ölkə (MOK) İstifadə olunmuş digər kodlar
INA İndoneziyaINS (1960)
IND Hindistan
IRI İranIRN (1956–1988), IRA (1968 W)
IRL İrlandiya
IRQ İraqIRK (1960, 1968)
ISL İslandiyaICE (1960 W, 1964 S)
ISR İsrailISL
ISV Amerika Virgin adaları
ITA İtaliya
IVB Britaniya Virgin adaları

J

Kod Keçid Ölkə (MOK) İstifadə olunmuş digər kodlar
JAM Yamayka
JOR İordaniya
JPN YaponiyaGIA (1956 W, 1960 S), JAP (1960 W)

K

Kod Keçid Ölkə (MOK) İstifadə olunmuş digər kodlar
KAZ Qazaxıstan
KEN Keniya
KGZ Qırğızıstan
KIR Kiribati
KOR Cənubi KoreyaCOR (1956 W, 1960 S, 1968 S, 1972 S)
KOS Kosovo
KSA Səudiyyə ƏrəbistanıARS (1968–1976), SAU (1980–1984)
KUW Küveyt

L

Kod Keçid Ölkə (MOK) İstifadə olunmuş digər kodlar
LAO Laos
LAT Latviya
LBA LiviyaLYA (1964), LBY (1968 W)
LBR Liberiya
LCA Sent-Lüsiya
LES Lesoto
LIB LivanLEB (1960 W, 1964 S)
LIE LixtenşteynLIC (1956 W, 1964 S, 1968 W)
LTU LitvaLIT (1992 W)
LUX Lüksemburq

M

Kod Keçid Ölkə (MOK) İstifadə olunmuş digər kodlar
MAD MadaqaskarMAG (1964)
MAR MərakeşMRC (1964)
MAS MalayziyaMAL (1964–1988)
MAW Malavi
MDA MoldovaMLD (1994)
MDV Maldiv adaları
MEX Meksika
MGL MonqolustanMON (1968 W)
MHL Marşal adaları
MKD Şimali Makedoniya
MLI Mali
MLT MaltaMAT (1960–1964)
MNE Monteneqro
MON Monako
MOZ Mozambik
MRI Mavriki
MTN Mavritaniya
MYA MyanmaBIR (1960, 1968–1988), BUR (1964)

N

Kod Keçid Ölkə (MOK) İstifadə olunmuş digər kodlar
NAM Namibiya
NCA NikaraquaNCG (1964), NIC (1968)
NED NiderlandOLA (1956 W), NET (1960 W), PBA (1960 S), NLD (1964 S), HOL (1968–1988)
NEP Nepal
NGR NigeriyaNGA (1964)
NIG NigerNGR (1964)
NOR Norveç
NRU Nauru
NZL Yeni ZelandiyaNZE (1960, 1968 W)

O

Kod Keçid Ölkə (MOK) İstifadə olunmuş digər kodlar
OMA Oman

P

Kod Keçid Ölkə (MOK) İstifadə olunmuş digər kodlar
PAK Pakistan
PAN Panama
PAR Paraqvay
PER Peru
PHI FilippinFIL (1960, 1968)
PLE Fələstin
PLW Palau
PNG Papua-Yeni QvineyaNGY (1976–1980), NGU (1984–1988)
POL Polşa
POR Portuqaliya
PRK Şimali KoreyaNKO (1964 S, 1968 W), CDN (1968)
PUR Puerto-RikoPRI (1960), PRO (1968)

Q

Kod Keçid Ölkə (MOK) İstifadə olunmuş digər kodlar
QAT Qətər

R

Kod Keçid Ölkə (MOK) İstifadə olunmuş digər kodlar
ROU RumıniyaROM (1956–1960, 1972–2006), RUM (1964–1968)
RSA Cənubi AfrikaSAF (1960–1972)
RUS Rusiya
RWA Ruanda

S

Kod Keçid Ölkə (MOK) İstifadə olunmuş digər kodlar
SAM Samoa
SEN SeneqalSGL (1964)
SEY Seyşel adaları
SIN Sinqapur
SKN Sent-Kits və Nevis
SLE Syerra-LeoneSLA (1968)
SLO Sloveniya
SMR San MarinoSMA (1960–1964)
SOL Solomon adaları
SOM Somali
SRB Serbiya
SRI Şri-LankaCEY (1960-1964, 1972), CEI (1968 S)
STP San-Tome və Prinsipi
SUD Sudan
SUI İsveçrəSVI (1956 W, 1960 S), SWI (1960 W, 1964 S)
SUR Surinam
SVK Slovakiya
SWE İsveçSVE (1956 W, 1960 S), SUE (1968 S)
SWZ Esvatini
SYR SuriyaRAU (1960), SIR (1968)

T

Kod Keçid Ölkə (MOK) İstifadə olunmuş digər kodlar
TAN Tanzaniya
TGA TonqaTON (1984)
THA Tailand
TJK Tacikistan
TKM Türkmənistan
TLS Şərqi TimorIOA (Olimpiya Oyunlarında müstəqil olimpiyaçılar, 2000)
TOG Toqo
TPE TayvanRCF (1960), TWN (1964–1968), ROC (1972–1976)
TTO Trinidad TobaqoTRT (1964–1968) TRI (1972–2012)
TUN Tunis
TUR Türkiyə
TUV Tuvalu

U

Kod Keçid Ölkə (MOK) İstifadə olunmuş digər kodlar
UAE Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri
UGA Uqanda
UKR Ukrayna
URU UruqvayURG (1968)
USA ABŞSUA (1960 S), EUA (1968 S)
UZB Özbəkistan

V

Kod Keçid Ölkə (MOK) İstifadə olunmuş digər kodlar
VAN Vanuatu
VEN Venesuela
VIE VyetnamVET (1964), VNM (1968–1976)
VIN Sent-Vinsent və Qrenadina

Y

Kod Keçid Ölkə (MOK) İstifadə olunmuş digər kodlar
YEM Yəmən

Z

Kod Keçid Ölkə (MOK) İstifadə olunmuş digər kodlar
ZAM ZambiyaNRH (1964)
ZIM ZimbabveRHO (1960–1972)

Tarixi BOKlar və komandalar

Hələ də istifadə də olan kodlar

On dörd tarixi Milli Olimpiya Komitəsi və ya komandaların keçmiş Olimpiyadalarda medal qazanan idmançılarını göstərmək üçün BOK –un nəticələr bazasında[4] hələ də istifadə olunan kodları var.

Kod Ölkə/Komanda İstifadə olunmuş digər kodlar
AHO Niderland Antil adaları
ANZ Avstralaziya
BOH Bohemiya krallığı
BWI Qərbi Hind adaları federasiyasıANT (1960, 1968), WID (1964)
EUAAlmaniya Birləşmiş Almaniya komandasıGER (1956–1964)
EUNBeynəlxalq Olimpiya Komitəsi Birləşmiş komanda
FRG Qərbi AlmaniyaALL (1968 W), ALE (1968 S), GER (1972–1976)
GDR Almaniya Demokratik RespublikasıADE (1968)
RU1 Rusiya İmperiyası
SCG Serbiya və MonteneqroYUG (1996 S-2002 W)
TCH ÇexoslovakiyaCSL (1956 W), CZE (1960 W), CSV (1960 S), CZS (1964 S), CHE (1968 S)
URS SSRİSOV (1968 W)
YUG YuqoslaviyaJUG (1956–1960, 1968 W), YUS (1964 S)
ZZXBeynəlxalq Olimpiya Komitəsi Qarışıq komandalar

İstifadədən çıxmış kodlar

Kod Ölkə (MOK) İllər Qeydlər
BIR Birma1948–1988İndi  Myanma (MYA)
CEY Seylon1948–1972İndi  Şri-Lanka (SRI)
DAH Daqomeya1964–1976İndi  Benin (BEN)
HBR Britaniya Hondurası1968–1972İndi  Beliz (BIZ)
KHM Kxmer Respublikası1972–1976İndi  Kamboca (CAM)
MAL Malaya1956–19601963-cü ildə Malayziyanın formalaşmasına qədər bu adda yarışlarda iştirak edib.
İndi  Malayziya (MAS)
NBO Şimali Borneo1956
NRH Şimali Rodeziya1964İndi  Zambiya (ZAM)
RAUBirləşmiş Ərəb Respublikası Birləşmiş Ərəb Respublikası1960İndi  Misir (EGY)
and  Suriya (SYR)
RHO Cənubi Rodeziya1960–1972İndi  Zimbabve (ZIM)
ROC Çin Respublikası1932–1976İndi ' Tayvan (TPE)' adı altında çıxış edir
SAA Saar19521957-ci ildə  Qərbi Almaniya (FRG)nın yenidən birləşdirilməsinə qədər bu adda çıxış edib.
UAR Birləşmiş Ərəb Respublikası1964–1968İndi  Misir (EGY)
VOL Yuxarı Volta1972–1984İndi  Burkina-Faso (BUR)
YAR Şimali Yəmən1984–19881990-cı ildə Yəmənin birləşməsinə qədər bu adda çıxış edib.
İndi  Yəmən (YEM)
YMD Cənubi Yəmən1988
ZAI Zair1972–1996İndi  Konqo Demokratik Respublikası (COD)
  Britaniya Qvianası1948–1964İndi  Qayana (GUY)
  Qızıl Sahil1952İndi  Qana (GHA)

BOK tərəfindən ölkələrin işarələnməsindəki dəyişikliyə görə iki əhəmiyyətli kod dəyişikliyi baş verib:

  • Hollandiyanın işarələnməsindəki dəyişikliyi əks etdirən HOL kodu 1992 Olimpiya Oyunlarında Niderlandiya üçün NED kodu ilə dəyişdirilmişdir.
  • İran İslam Respublikasının işarələnməsindəki dəyişikliyi əks etdirən İRN kodu 1992 Olimpiya Oyunlarında İran üçün IRI kodu ilə dəyişdirildi.

Xüsusi kodlar

  • ANZ kodu 1908 və 1912 Olimpiya Oyunlarında Yeni ZelandiyaAvstraliyadan olan atletlərin qoşulmasından yaranan Avstralaziya komandasını müəyyən etmək üçün BOK–un medal məlumat bazasında[4] indi istifadə olunur. 1920-ci ildən etibarən hər iki ölkə ayrı-ayrılıqda mübarizə aparıb.
  • EUA kodu 1956-1964 Olimpiya Oyunları müddətində Şərqi AlmaniyaQərbi Almaniya Milli Olimpiya Komitəsini təmsil edən idmançıların qoşulmasına görə birləşmiş Almaniya komandasını müəyyən etmək üçün BOK–un medal məlumat bazasında[4] indi istifadə olunur. Bu zamanlarda komanda altı Olimpiya Oyunları müddətində rəsmi məlumata görə sadəcə olaraq Almaniya kimi tanınırdı.
  • EUN kodu keçmiş Sovet sosialist respublikalarının çoxundan olan idmançıların qoşulmasıdan yaranan birləşmiş komanda üçün 1992-ci ildə (Yay və Qış Olimpiya Oyunlarının hər ikisində) istifadə olunub. Yalnız Baltikyanı ölkələr 1992-ci ildə müstəqil komanda kimi yarışlarda iştirak edib. Digər yeni yaranmış on iki ölkə müstəqil olaraq birinci dəfə 1994 və ya 1996 Olimpiyadalarında iştirak edib.
  • IOP kodu BMT-nin sanksiyalarına görə komanda kimi yarışlarda iştirak edə bilməyən Yuqoslaviyadan olan idmançılar üçün 1992-ci ildə müstəqil Olimpiya iştirakçıları üçün istifadə olunub. IOP həmçinin Hindistan Olimpiya Assosiasiyasının müvəqqəti olaraq fəaliyyətinin dayandırılmasına görə Hindinstan idmançıları üçün 2014-cü il Soçi Olimpiya oyunlarında istifadə olunub.
  • IOA kodu Şərqi Timordan olan idmançılar üçün həmin ölkənin Milli Olimpiya Komitəsi yaranmamışdan əvvəl 2000-ci ildə fərdi olimpiya idmançıları üçün istifadə olunub. IOA keçmiş Niderland Antil adalarından olan idmançılar və Cənubi Sudandan olan atletlər üçün 2012 Olimpiyadasında yenidən istifadə olunub. Niderland Antil adalarının Milli Olimpiya Komitəsi 2011-ci ildə BOK üzvlüyündən çıxarılıb. Cənubi Sudanın Milli Olimpiya Komitəsi isə formalaşmayıb.
  • IOC kodu 2010-cu ildə Küveyt Olimpiya Komitəsinin fəaliyyətinin dayandırılmasına görə Küveyt idmançıları üçün 2010 Asiya Oyunlarında ölkə kodu kimi istifadə olunub.
  • MIX kodu Yeniyetmələrin Olimpiya Oyunlarında qarışıq Milli Olimpiya Komitələri üçün ölkə kodu kimi istifadə olunub.
  • ZZX kodu çoxlu ölkələrdən olan idmançıların qarışıq komandalarının qazandığı medalları müəyyən etmək üçün istifadə olunub. Bu vəziyyət 1896, 1900 və 1904 Olimpiya oyunlarında bir neçə dəfə baş verib.

İstinadlar

  1. "2011 report Moving Forward" (PDF) (ingilis). olympic.org. 2015-11-29 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2015-06-03.
  2. Mallon, Bill; Ove Karlsson. "IOC and OCOG Abbreviations for NOCs" (PDF). Journal of Olympic History. 12 (2). May 2004: 25–28. 2010-08-08 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 iyun 2015.
  3. "CODE SIGNATORIES". 2019-10-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-06-08.
  4. "Olympic Medal Winners". Beynəlxalq Olimpiya Komitəsi. 2011-08-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 iyun 2015.

Xarici keçidlər

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.