She lettyr bun-chooish y duillag shoh. My vel anaase ayd ayns billey, lhaih euar.
Iuar - Romanagh
Shennaghys as aase
Egyptagh
D36
Proto-Semetagh Proto-Semetagh
Feaneeckagh Feaneeckagh
Greagagh Greagagh
Romanagh
Cosoylaghey
Greagagh
Greagagh
Gaelgagh
Gaelgagh
Kyrillagh
Kyrillagh
Coptagh
Coptagh
Troyn
Rhank 'syn abbyrlhit: 1 (Romanagh)
Keealyn

Kemmig: Eeadeen (I)
Maddaght: earroo conrieugh (i), myr dy vel i2 = -1
Çhengoaylleeaght: breeockle [i] ny /i/
Çhengoaylleeaght: breeockle [ɨ] ny /ɨ/
Çhengoaylleeaght: breeockle [ɪ] ny /ɪ/                              

She nuyoo lettyr abbyrlhit ny Gaelgey eh iuar (I, i), rere'n abbyrlhit Romanagh, as myr shen, nuyoo lettyr ny abbyrlhittyn elley haink ass.

Shennaghys

Haink iuar jeh'n abbyrlhit Proto-Sinaitagh. S'cosoylagh dy row ny caslys jeh lurg as laue echey, as dy daink eh jeh jalloo-ocklyn Egyptagh. Va'n sheean (/ʕ/) ec yn 'ockle Egyptagh, agh haink eh dy chowraghey /j/ ayns çhengaghyn Semetagh, er y fa dy row /j/ ec toshiaght ny focklyn v'oc son lurg. She yodh v'ayn.

Ghow ny Greagee cummey jeh son iota 'syn abbyrlhit Greagagh, as eshyn çheet er /i/. Ren ny Romanee ymmyd jeh'n lettyr cheddin 'syn abbyrlhit Romanagh. Va juys (J, j) ny chummey elley jeh'n lettyr cheddin, as derrey'n 16oo eash, ren ad ymmyd jeh'n daa lettyr son y daa heean.

'sy Ghaelg hene, ta'n lettyr çheet jeh'n abbyrlhit Baarleagh liorish obbyr John Phillips, Aspick Sodor as Mannin, as e lheid cairscreeu y yannoo son y Ghaelg ayns ny 1700yn.

S'cosoylagh dy vel yn ennym "iuar" rere enmyn biljagh 'syn abbyrlhit Ogham. T'ad credjal dy row iodhadh Ogham çheet er yn euar, foddee.[1]

Coadyn co-earrooder

Ayns Unicode, ta i mooar ec U+0049 as i beg ec U+0069.[2]

Ayns ASCII, ta i mooar ec 73 as i beg ec 105. Ayns earrooyn jeesoil, shen 01001001 as 01101001.

Ayns EBCDIC, ta i mooar ec 201 as i beg ec 137.

Ayns HTML as XML, ta i mooar ec "I" as i beg ec "i".

Cosoylaghey

Ta lettyryn gollrish iuar ayns ny h-abbyrlhittyn Kyrillagh as Coptagh. Ta I jeesagh cosoylagh rish I Kyrillagh, agh t'ad ry-akin ayns çhengaghyn elley. Haink I jeesagh jeh iota, as I jeh eta, agh cha row monney anchaslys eddyr oc. Ta ymmyd jeant jeu croghey er ny çhengaghyn hene. Ta'n chooish cheddin ec yn abbyrlhit Coptagh, eddyr ny lettyryn eta as iota t'echey.


Shenn lettyryn Greagagh
Eta Greagagh Iota Greagagh
Eta (/ɛː/ ayns Shenn Ghreagish) Iota (/i/ ayns Shenn Ghreagish)
Lettyryn jeianagh
Eta Greagagh (/i/ ayns Greagish yeianagh) Hibbin (/h/ ayns ymmodee çhengaghyn) I Kyrillagh (/i/ ayns ymmodee çhengaghyn) Eta Coptagh (/iː/ ayns Coptish) Iota Greagagh (/i/ ayns Greagish yeianagh) Iuar (/i/ ny /ɪ/ ayns ymmodee çhengaghyn) I jeesagh Kyrillagh (/i/ ayns ymmodee çhengaghyn) Iota Coptagh (/j/ ny /ɪ/ ayns Coptish)
Eta Greagagh (/i/ ayns Greagish yeianagh) Hibbin Romanagh (/h/ ayns ymmodee çhengaghyn) I Kyrillagh (/i/ ayns ymmodee çhengaghyn) Eta Coptagh (/iː/ ayns Coptish) Iota Greagagh (/i/ ayns Greagish yeianagh) Iuar Romanagh (/i/ ny /ɪ/ ayns ymmodee çhengaghyn) I jeesagh Kyrillagh (/i/ ayns ymmodee çhengaghyn) Iota Coptagh (/j/ ny /ɪ/ ayns Coptish)

Imraaghyn

  1. Simon Ager. Ogham (Baarle). Omniglot.
  2. Javascript Unicode Chart (en). Feddynit er 2009-03-08.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.