Jungfrau
Vogese
Wätterbueche im Schwarzwald
dr Rhyfall bi Schaffuuse im Winter

Dr Winter isch di cheltscht vu dr vier Johreszyte in dr gmäßigte un arktische Klimazone vu dr Ärd. Je nodäm, eb dr Winter uf dr Nord- oder dr Sidhalbchugle herrscht, wird unterschide zwisch em Nordwinter un em Sidwinter. Dr Nordwinter findet glychzytig mit em Sidsummer statt.

D Johreszyte entstehn, wel d Ärdrotation nit in dr Ebeni vu dr Umlaufbahn um d Sunne erfolgt, sundern um 23,4° gnaigt isch. Doderdur lige Sid- un Nordpol im Wächsel als e halb Johr im Sunneliecht, un dr Zenitstand vu dr Sonne wächslet im Johreskrais zwisch em sidlige un em nerdlige Wändekrais. An dr geografische Pol herrscht e halbes Johr lang d „Polarnacht“, in dr Nechi vu dr Polarkrais goht si ne baar Däg bis Wuche.

Duur

Johreszyteschema, Ibersicht iber d Referänzlinie vu dr Ärdbahn
Johreszyteschema, Ibersicht iber d Referänzlinie vu dr Ärdbahn

Astronomisch fangt dr Winter mit dr Wintersunnewändi aa, em Zytpunkt, wu d Sunne sänkrächt iber em Wändekrais vu dr andere Ärdhelfti stoht un d Däg am chirzeschte sin:

Derno wäre d Däg wider lenger un d Nächt chirzer. Dr Winter hert uf mit dr Friehjohrs-Dag-un-Nacht-Glychi am

Dr Winter goht dodermit 89 Däg uf dr Nordhalbchugle un 93 Däg uf dr Sidhalbchugle.

Wel d Umlaufbahn vu dr Ärd um d Sunnen um 1,7 Prozänt vun ere Kraisbahn abwycht, sin di vier Johreszyte nit ganz glych lang. D Nordwinter sin wäg dr Sunnenechi (Perihel am 3. Jänner) e weng chirzer un milder wie d Sidwinter.

Meteorologisch fangt dr Nordwinter am 1. Dezämber aa un dr Sidwinter am 1. Juni, wel d Meteorologe bi dr Johresyzte alliwyl volli Monet zelle.

Phänologisch cha dr Winteraafang zimli vum astronomische abwyche un hangt unter anderem ab vu dr Kontinäntalitet vum Klima.

Fescht un Fyrtig

Literatur

  • Joachim Herrmann: dtv-Taschenbuch Astronomie, S. 41–44 (Jahreszeiten), 15. Auflage, München 2005.
  • Julius Bartels: Fischer-Lexikon Geophysik (Jahreszeiten, Wetter), Frankfurt 1960.
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Winter“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.