| Artikulationsort |
|---|
|
| Sekundärartikulation |
|
Mit velar meint mer in de Phonetik en Artikulationsort. Un zwar die Konsonante, wo am Weiche Gaume (lat. velum) artikuliert werde. Zum Byspil duet mer bim <gg> in „Brugg“, de Zungerugge aa de Weiche Gaume drugge. Wyl de Weiche Gaume relativ gross, un e präzisi Bewegig vum Zungerugge für de Mensch schwer isch, verändre sich velari Konsonante vilmool je nooch Wort.
Velari Luut gits in fascht jedere Sprooch uff de Wält.
S Alemannisch het je nooch Dialäkt bis zue sibe velari Konsonante: de velare Nasal wie in singe, de velare Fortis-Plosiv wie in Hagge, de velare Lenis-Plosiv wie in gee, e behuuchte Fortis wie in gha, s velari Affrikat wie in Ankche, de velare Fortis-Frikativ wie in mache, un de velare Lenis-Frikativ wie in chalt. Des isch aber je nooch Dialäkt sehr verschide.
| IPA-Zeiche | Beschrybig vum Luut | Audiobyspil |
|---|---|---|
 |
Velarer Nasal | |
 |
Stimmloser velarer Plosiv | |
 |
Stimmhafter velarer Plosiv | |
 |
Stimmloser velarer Frikativ | |
 |
Stimmhafter velarer Frikativ | |
| kx | Stimmlose velare Affrikate | |
 |
Velarer Approximant | |
 |
Velarer lateraler Approximant | |
 |
Stimmloser labiovelarer Frikativ | |
 |
Labiovelarer Approximant | |
| kʼ | Velarer Ejektiv | |
| ɠ | Stimmhafter velarer Implosiv |