Stimmhafte dentale Plosiv
IPA-Nummere 104 + 408
IPA-Zeiche
IPA-Bildli
Teuthonista
X-SAMPA d_d
Kirshenbaum d[

De stimmhafti dentali Plosiv isch e Konsonant vo dr mänschliche Sprooch. S Zeiche im IPA defür isch s Zeiche für de stimmhafte alveolare Plosiv mit em Diakretik für dentali Luut: [d̪] .

De Luut /d/ wird in viile Sprooche als dental bschryybe, so zum Byspil im Französische. De Luut isch aber viilmool änder en laminale alveolare Luut, wo d Zùngespitz glychzytig aa de Zään isch. Akustisch isch aber de Kontakt vùm Zungeblatt (=laminal) wichtiger, wie de Kontakt vo de Zùngespitz mit de Zään.

Artikulation

  • Es isch en Verschlùssluut; dr Lùftstrom im Muul wird ganz blockiert ùn deno wird d Lùft ùff eimool dur s Muul abgloo.
  • De Artikulationsort isch dental; er wird dur diräkte Kontakt vo de Zùngespitz mit de Zään produziert.
  • D Phonation isch stimmhaft; derwyylscht er produziert wird, vibriere d Stimmbänder.
  • Es isch en orale Konsonant; d Lùft goot dur s Muul usse.
  • Es isch en egressive Konsonant; er wird allei dur s Usstoosse vo Lùft mit de Lunge ùn em Zwerchfell erzüügt, wie die meischte mänschliche Sproochluut.

Verbreitig

SproochWortIPA-TranskriptionBedütigBemerkig
ArabischStandard[1]دين[ˈd̪iːn]'Religion'
Bengaliদাম[d̪am]'Pryss'
Katalanisch[2]ull de bou[uʎ d̪ə ˈβɔw]'rund Feischter'
Dinka[3]dhek[d̪ek]'verschide'stoot mit alveolarem /d/ in Kontrascht.
ÄnglischHiberno(Irischs)-Änglisch[4]that[d̪æt]'des'in andri änglischi Dialäkt [ð].
Georgisch[5]კუ[ˈkud̪i]'Schwanz'
Hindi[6]दाल[d̪ɑːl]'Linse'
Irisch-Gälischdorcha[ˈd̪ˠɔɾˠəxə]'finschter'
Italienisch[7]dare[ˈd̪are]'gee'
Paschtunischﺪﻮﻩ[ˈd̪wɑ]'zwei'
Polnisch[8]domPl-dom.ogg [d̪ɔm]'Heim'
Portugiesisch[9]dar[d̪aɾ]'gee'
Russisch[10]дышать[d̪ɨˈʂatʲ]'atme'
Spanisch[11]hundido[ũn̪ˈd̪iðo̞]'gsunke'
Schwedisch[12]dag[dɑːɡ]'Daag'
Türkischdal[d̪äl]'Zwyg'
ZapotekischTilquiapan[13]'dan'[d̪aŋ]'ländlichi Gegend'

Fuessnote

  1. Watson, Janet (2002), The Phonology and Morphology of Arabic, New York: Oxford University Press. pp.14
  2. Carbonell, Joan F.; Llisterri, Joaquim (1992), "Catalan", Journal of the International Phonetic Association 22 (1-2): 53–56
  3. Remijsen, Bert; Manyang, Caguor Adong (2009), "Luanyjang Dinka", Journal of the International Phonetic Association 39 (1): 113–124
  4. Hickey, Raymond (1984), "Coronal Segments in Irish English", Journal of Linguistics 20 (2): 233–250
  5. Shosted, Ryan K.; Vakhtang, Chikovani (2006), "Standard Georgian", Journal of the International Phonetic Association 36 (2): 255–264
  6. Ladefoged, Peter (2005), Vowels and Consonants (Second ed.), Blackwell. pp.141
  7. Rogers, Derek; d'Arcangeli, Luciana (2004), "Italian", Journal of the International Phonetic Association 34 (1): 117–121,
  8. Jassem, Wiktor (2003), "Polish", Journal of the International Phonetic Association 33 (1): 103–107
  9. Cruz-Ferreira, Madalena (1995), "European Portuguese", Journal of the International Phonetic Association 25 (2): 90–94
  10. Jones, Daniel; Dennis, Ward (1969), The Phonetics of Russian, Cambridge University Press. pp.99
  11. Martínez-Celdrán, Eugenio; Fernández-Planas, Ana Ma.; Carrera-Sabaté, Josefina (2003), "Castilian Spanish", Journal of the International Phonetic Association 33 (2): 255–259
  12. Engstrand, Olle (1999), "Swedish", Handbook of the International Phonetic Association: A Guide to the usage of the International Phonetic Alphabet., Cambridge: Cambridge University Press, pp. 140–142
  13. Merrill, Elizabeth (2008), "Tilquipan Zapotec", Journal of the International Phonetic Association 38 (1): 107–114
  Konsonante Lueg au: IPA, Vokale  
Bilabial Labiodental Dental Alveolar Postalv. Retroflex Alveolopalatal Palatal Velar Uvular Pharyngal Epiglottal Glottal
Nasal m ɱ n ɳ ɲ ŋ ɴ
Plosive p b t d ʈ ɖ c ɟ k ɡ q ɢ ʡ ʔ  Schnalzluut  ʘ ǀ ǃ ǂ ǁ ǃ˞
Affrikat p̪f b̪v ts dz ʈʂ ɖʐ ɟʝ kx ɡɣ ɢʁ  Implo­siv  ɓ ɗ ʄ ɠ ʛ
Frikativ ɸ β f v θ ð s z ʃ ʒ ʂ ʐ ɕ ʑ ç ʝ x ɣ χ ʁ ħ ʕ ʜ ʢ h ɦ  Ejektiv  ʈʼ ʂʼ q͡χʼ
   Approximante    ʋ ɹ ɻ j ɰ θʼ ɬ’ ʃʼ ɕʼ χ’
Vibrante ʙ r ɽr ʀ t͡θʼ t͡sʼ t͡ɬʼ t͡ʃʼ ʈ͡ʂʼ c͡ʎ̝̥ʼ k͡xʼ k͡ʟ̝̊ʼ
Flap/Tap ѵ ɾ ɽ co-artikulierti Frikativ  ʍ w ɥ ɫ
lat. Frikativ ɬ ɮ co-artikulierti Plosiv  k͡p ɡ͡b ŋ͡m
lat. Approximante l ɭ ʎ ʟ
Bi de Spalte wo grau sin, goot mer devo uss, dass si nit artikuliert werde chönne; wysi Spalte, ùn Zeiche, wo nit verlinkt sin, hen kei offiziels IPA-Zeiche un/oder sin uss keinere Sprooch bekannt.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.