Stimmhafte alveolo-palataler Frikativ
IPA-Nummere 183
IPA-Zeiche ʑ
IPA-Bildli
Teuthonista
X-SAMPA z\
Kirshenbaum
Hörbiispiil

De stimmhafti alveolo-palatali Frikativ isch en Konsonant vo dr mänschliche Sprooch. S Zeiche im IPA defür isch [ʑ].

Artikulation

  • Es isch en Frikativ; es wird e Engi im Muul bildet, wo de Lùftstrom duredrùggt wird.
  • De Artikulationsort isch alveolopalatal; des heisst, dass zum eine d Zùng hinter em Zahndamm e Engi bildet, wie bi eme postalveolare Luut. Glychzytig isch de Luut palatalisiert. Des heisst, dass de hinteri Deil vo de Zùng em harte Gaume aagnöcheret wird.
  • D Phonation isch stimmhaft; derwyylscht er produziert wird, vibriere d Stimmbänder.
  • Es isch en orale Konsonant; d Lùft goot dur s Muul usse.
  • Es isch en egressive Konsonant; er wird allei dur s Usstoosse vo Lùft mit de Lunge ùn em Zwerchfell erzüügt, wie die meischte mänschliche Sproochluut.

Verbreitig

SproochWortIPABedütigBemerchig
Abchasischажьа[aˈʑa]‚Has‘
Adygeischжьау[ʑaːw]‚Schatte‘
KatalanischÖschtliche ùn Mallorcanische Dialäkt[1]ajut[əˈʑut]‚Hilf‘
ChinesischWu-Dialäkt vo Jiangshan[ʑyœʔ]‚zää‘
Min Nan今仔日/kin-á-ji̍t[kɪn˧a˥ʑɪt˥]‚hüt‘
Japanisch火事/kaji[kaʑi]‚Füür‘in freier Variation mit [] zwüsche Vokal.
Kabardinischжьэ[ʑa]‚Muul‘
Luxemburgisch[2]héijen[ˈhəi̯ʑɵ̞n]‚hooch‘en Allophon vo /ʁ/ vor vordere Vokal, für mangi Sprecher au glych wie /ʒ/.[3]
Polnisch[4]źrebięPl-źrebię.ogg [ˈʑrɛbjɛw̃]‚Fohle‘
Portugiesisch[5][6][7]magia[maˈʑi.ɐ]‚Magi‘wird au als [ʒ] bschriibe.[8][9]
RumänischSiibebürgische Dialäkt[10]gea[ʑanə]‚Augebraue‘wird im Standardrumänische als [} ussgsproche.
SerbokroatischKroatisch[11]пуж ће / puž će[pûːʑ t͡ɕe̞]‚de Schnägg wird‘en Allophon vo /ʒ/ vor [] ùn [].[11]
SorbischNiidersorbisch[12]źasety[ʑäs̪ɛt̪ɨ]‚zäänt‘
Yiꑳ/yi[ʑi˧]‚Tubak‘


Fuessnote

  1. Recasens & Espinosa (2007:145, 167)
  2. Gilles & Trouvain (2013:67–68)
  3. Gilles & Trouvain (2013:67–68)
  4. Jassem (2003:103)
  5. Mateus & d'Andrade (2000)
  6. Silva (2003:32)
  7. Guimarães (2004)
  8. Cruz-Ferreira (1995:91)
  9. Medina (2010)
  10. Pop (1938:30)
  11. 1 2 Landau et al. (1999:68)
  12. Zygis (2003:180–181)
  Konsonante Lueg au: IPA, Vokale  
Bilabial Labiodental Dental Alveolar Postalv. Retroflex Alveolopalatal Palatal Velar Uvular Pharyngal Epiglottal Glottal
Nasal m ɱ n ɳ ɲ ŋ ɴ
Plosive p b t d ʈ ɖ c ɟ k ɡ q ɢ ʡ ʔ  Schnalzluut  ʘ ǀ ǃ ǂ ǁ ǃ˞
Affrikat p̪f b̪v ts dz ʈʂ ɖʐ ɟʝ kx ɡɣ ɢʁ  Implo­siv  ɓ ɗ ʄ ɠ ʛ
Frikativ ɸ β f v θ ð s z ʃ ʒ ʂ ʐ ɕ ʑ ç ʝ x ɣ χ ʁ ħ ʕ ʜ ʢ h ɦ  Ejektiv  ʈʼ ʂʼ q͡χʼ
   Approximante    ʋ ɹ ɻ j ɰ θʼ ɬ’ ʃʼ ɕʼ χ’
Vibrante ʙ r ɽr ʀ t͡θʼ t͡sʼ t͡ɬʼ t͡ʃʼ ʈ͡ʂʼ c͡ʎ̝̥ʼ k͡xʼ k͡ʟ̝̊ʼ
Flap/Tap ѵ ɾ ɽ co-artikulierti Frikativ  ʍ w ɥ ɫ
lat. Frikativ ɬ ɮ co-artikulierti Plosiv  k͡p ɡ͡b ŋ͡m
lat. Approximante l ɭ ʎ ʟ
Bi de Spalte wo grau sin, goot mer devo uss, dass si nit artikuliert werde chönne; wysi Spalte, ùn Zeiche, wo nit verlinkt sin, hen kei offiziels IPA-Zeiche un/oder sin uss keinere Sprooch bekannt.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.