Di reformierte Chile oder evangelisch-reformierte Chile bilded äini vo de groosse chrischtliche Konfessioone i de reformatoorische Tradizioon, wo vo Mitteleuropa uusgange isch. Si gönd uf d Reformation in de Schwiiz und bsunders uf s Wirke vom Huldrych Zwingli z Züri und em Johannes Calvin z Gämf zrugg, wo sich bim Martin Luther inspiriert händ.
Die reformierte Chile ghööred wie die evangeelisch-lutherische Chile zu de evangeelische Chile. Uf de ganze Wält sind di presbyteriaanische Chile, wo ursprünglich us Schottland stammed, die grööscht Gruppe i de Familie vo de reformierte Chile.
Wäse
I de refermierte Theology staat d Bible und d Verchündigung vo de Bible, em Woort vo Gott, im Zäntrum. Drum sind refermierti Chile inwändig schlicht, und drum staat i ganz vilne refermierte Chile de Tauffstäi voornen i de Mitte.
Sakramänt häts (wie bi de Lutheraner, aber andersch as bi de Katholike) zwäi: d Tauffi und s Aabigmaal. Andersch as bi de Lutheraner und de Katolike wird s Aabigmaal nöd as e reaali Verwandlig vo Bluet i Wy und vo Fläisch i Broot verstande, sondern simbolisch, aso zäichehaft.
Di refermiert Chile isch vo une nach obe uufpoue, andersch as di katolisch und au di lutheranisch. D Basis bilded d Gmäinde reschpäktyv s Chilevolch am Oort.
Organisation
Di reformierte Chile sind kei Einheit im juristische Sinn. Je nachdem wi si entschtande sind und wo si sind, hei si en unterschidliche Rechtsschtatus. In de Schwiiz gits in de meischte Kantön öffentlich-rechtlich anerkanti Landes- reschpektiv Kantonalchile. Zämegfasst sind die i der Evangelisch-reformierte Chile Schwiiz. Au z Dütschland gits zwo reformierti Landeschile, aber di normal Form isch deet, dass di lutherische und di reformierte Gmeinde i unierte Landeschile zämegschlosse sind.
International organisiert sind di reformierte Chile im Reformierte Wältbund.
Verbreitig
Reformierti Chile gits hüt uf allne Erdteil. Aber nu in wenige Länder sind di Reformierte in de Mehrheit. Sit s au in de Schwiiz me Katolike wi Reformierti het, isch des numm noch in de Niderlande und z Schottland eso. Z Frankriich, z Pole, z Ungarn, z Rumänie (im früener ungarische Sibebürge) und z Litaue hets sit de Reformationsziit Minderheite, wo reformiert sind.
Weblink
- Reformierte Wältbund WARC warc.ch (Archiv-Version vom 12. Augschte 2004)
- Reformierts Internetportal vo de Schwiizer Chilene ref.ch
- Wältgmainschaft vo de reformierte Chirche (World Communion of Reformed Churches WCRC) wcrc.ch (uf englisch, französisch, dütsch, spanisch usw.)