Koordinate: 47° 49′ 0″ N, 7° 34′ 0″ O
Neuenburg am Rhein (Kernstadt) Gmeind Neiburg am Rhi | |
---|---|
Dialekt: | Alemannisch |
Hauptvariante: | Nideralemannisch |
Regionalvariante: | Markgräflerisch |
Höchi: | 230 m |
Flechi: | 16,64 km² |
Iiwohner: | 8331 |
Bevölkerigsdichti: | 501 Iiwohner/km² |
Regierigsbezirk: | Friburg |
Landchreis: | Brisgau-Hochschwarzwald |
Poschtleitzahl: | 79395 |
Vorwahl: | 07631 |
Nummereschild: | FR |
D Kernstadt vu dr Stadt Neiburg am Rhi (amtlich Neuenburg am Rhein) bildet e Underzentrum im Landchreis Brisgau-Hochschwarzwald, in dr Hauptsach fier die igmeindete Stadtdeile Grisse, Steinestadt un Zienke.
Alemannisch
D Kernstadt vu Neiburg isch dr südlichscht Ort im Brisgau, wo historisch zum Nideralemannische zellt (Isoglosse Kind/Chind: z Neiburg sait mer wie im Elsiss Kind, in dr Ortsdeile Chind, sofern säll dert nit scho vum hochditsche Ifluss verdrängt worre isch).
Bevölkerig
Mit guet 8000 Lit wohne iber zwei Drittel vu dr Bevölkerig vu dr Gsamtgmei in dr Kernstadt.
Geographi
Geographischi Lag
Neiburg am Rhi lit im südwestliche Dreiländereck vu Dytschland mit dr Noochbere Frankriich un Schwyz. D Stadt lit am rächte Ufer vum Aldrhi, uf halbem Wäg zwische Friburg im Brisgau un Basel.
Usdähnig vum Stadtgebit
S Stadtgebit verlauft entlang vum Aldrhi un umfasst iberwigend d Rhinebeni mit em Rhiwald sowie dr Niderterrasse. Dr Bann macht guet 37 % vu dr Flächi vu dr Gsamtstadt us.
Noochberortschafte
Dr Bann grenzt vu Norde im Uhrzeigersinn an Grisse, Zienke, Mülle (Bade), Augge un Steinestadt uf dr badische Site. Westlich vum Rhi lit direkt gegenyber die elsässisch Gmei Schalampi (Chalampé) sowie die Gmeinde Homburg, Ottmersche un Oberrumersheim.
Stadtgliderig
Zu dr Kernstadt Neiburg ghört au südlich die in dr 1950er Johre gründet Sidlig Im Stei(n)
Gschichte
D Stadt isch um 1175 vum Herzog Berthold IV. von Zähringe gründet worre. Als freii Riichsstadt het Neiburg am Rhi im Middelalder e grossi Blüeti erläbt un het ufgrund vu sinere Lag am Rhi e grossi politischi Bedütig gha. Dr Priis sin mehfachi chriegerischi Zerstörige gsi, dezue sin verheerendi Hochwasserschäde chumme.
In dr 1970er Johre sin deno d Igmeindige vu Steinstadt, Grisse un Zienke erfolgt.
Religione
D Bevölcherig vu dr Stadt Neiburg am Rhi isch früeher als Deil vu Vorderöstriich yberwigend katholisch gsi, middlerwili het sich s Verhältnis vu dr beide Konfessione usgliche. In dr Stadt git's die evangelisch Chilchegmei Neiburg am Rhi un die römisch-katholische Chilche Neiburg am Rhi.
Politik
Burgermeischter
Dr gegewärtig Burgemeischter vu Neiburg isch dr Joachim Schuster (CDU). D Kernstadt het kei eigene Ortschaftsrot.
Iisebahn / ÖPNV
D Kernstadt vu Neiburg lit an ere eingleisige Bahnstrecki zwische Mülle (Bade) und Milhuse. Dr Personeverchehr isch in dr Middi vu dr 1970er-Johre igstellt worre. Mit Usnahm vu Pilgerzüge nooch Lourdes verchehre uf dr Strecki numme no Güeterzüg. Sit em Summer 2006 findet e sporadische Sundigsverkehr iber dr Summer un Herbscht un d Adventszit statt. E reguläre Fahrplan isch ab am End vu 2009 plant.
D Stadt wird dur einigi Buslinie erschlosse un ghört im Regioverchehrsverbund Friburg a.
Musee
Im alde Rothus am Franziskanerplatz befindet sich s Museum fier Stadtgschicht mit sinere stadtgschichtliche Sammlig. S Museum versuecht d Früehgschicht im Rüm Neiburg darzstelle. Zuegliich dokumentiert es d Gschicht vu dr Stadt vu dr früehschte urkundliche Erwähnig bis zum Ibergang an s Grossherzogtum Bade anno 1806. Dribernus zeigt d Sammlig d Beditig vum Rhi fier d Stadt, inclusive vu dr Rhibegradigung bzw. Rhiregulierig un dere ihri Folge. Witterer Schwerpunkt isch d Dokumentation vu dr Stadt vor dr Zerstörig im Zweite Weltkrieg sowie vu dr Kriegszerstörig.
Persönlichkeite
Söhn un Döchter vu dr Stadt
Us Neiburg stammt dr letzt gross Riichschronist Matthias vu Neiburg.