| Neil Armstrong | |
|---|---|
 | |
| Neil Armstrong am 1. Mai 1969 | |
| Land (Organisation): | USA (NASA) |
| Datum vo dr Uswaal: | 17. Septämber 1962 |
| Zaal vo de Ruumflüüg: | 2 |
| Start vom erste Ruumflug: | 16. Merz 1966 |
| Landig vom letschte Ruumflug: | 24. Juli 1969 |
| Gsamtduur: | 8d 13h 59min |
| EVA-Iisetz: | 1 |
| EVA-Gsamtduur: | 2h 31min |
| Usgschiide: | August 1970 |
| Ruumflüüg | |
| |
Dr Neil Alden Armstrong (* 5. August 1930 bi Wapakoneta, Ohio; † 25. August 2012 z Cincinnati, Ohio) isch e amerikanische Testpilot und Astronaut gsi. Er isch dr Kommandant vo Apollo 11 gsi, und isch mit em Buzz Aldrin und em Michael Collins zum Mond gflooge. Am 21. Juli 1969 het er as erste Mensch e Fuess uf e Mond gsetzt.
Lääbe
Dr Neil Armstrong isch 1930 uf ere Farm, zää Kilometer vo Wapakoneta (Ohio) ewägg uf d Wält cho. Mit sibzääni het er e Pilotelizänz überchoo. 1947 het er an dr Purdue University Flugzüügäscheniöör afo studiere. 1949 isch er iizooge und zum Kampfpilot usbildet worde.
Vo 1950 aa isch er im Koreachrieg uf em Flugzüügdrääger USS Essex stazioniert gsi und isch im ganze 78 Iisätz gflooge.
1952 isch er zrugg uf Amerika, isch wider an dr Purdue University go studiere und het im Januar 1955 dr Bachelor in Luftfaarttechnik gmacht. Er isch denn Testpilot bim National Advisory Committee for Aeronautics (NACA) worde, wo dr Vorlöifer vo dr NASA gsi isch. Er isch under anderem uf de Rageeteflugzüüg Bell X-1 und North American X-15 gflooge.
Bi dr NASA
Am 17. Septämber 1962 het en d NASA mit acht andere zuekümftige Ruumfaarer dr Öffentlichkäit vorgstellt. Er isch zum Kommandant vom Flug Gemini 8 nominiert worde, wo am 17. Merz 1966 aagfange het. Är und si Pilot David Scott häi zum erste Mol zwäi Ruumfaarzüüg im Wältall aninanderkopplet.
Er isch denn as Ersatz-Kommandant für e Flug Gemini 11 im Septämber 1966 iidäilt worde. Bi dr Mission Gemini 9 im Juni 1966 isch dr Armstrong wider Capcom gsi.
D Landig uf em Mond
Bi dr Mondlandig mit sim Kolleg Buzz Aldrin am 20. Juli 1969 het er d Mondlandfääri Eagle vo Hand gstüürt und 17 ab Nüüni z Oobe (21:17 UTC) sicher glandet. S erste won er vom Mond dr Bodestazion gsäit het isch „Houston, Tranquility Base here. The Eagle has landed.“ gsi. Säggs Stunde spööter isch er früe am Morge vom 21. Juli us dr Mondlandfääri klätteret. Dr Neil Armstrong het am 21. Juli 1969 um 02:56:20 (UTC) as erste Mensch e Fuess uf e Mond gstellt. Dr Armstrong het denn äigentlig welle sääge: That’s one small step for a man, one giant step for mankind (dt. „Das isch e chliine Schritt für e Mensch, e riisige Schritt für d Menschhäit“), het sich aber verschwätzt und gsäit
“That’s one small step for man… one… giant leap for mankind. ()”
„Das isch e chliine Schritt für e Mensch… e… riisige Sprung für d Menschhäit.“
Für si Läistig het dr Armstrong 1969 d Presidential Medal of Freedom überchoo.
S Lääbe noch Apollo
1970 isch Armstrong zum stellverdrätende Läiter vom Washingtoner Aeronautikbüro vo dr NASA beförderet worde. Im gliiche Joor het er au dr Master in Luft- und Ruumfaarttechnik an dr University of Southern California überchoo und en Eeredokter in Ääscheniöörwüsseschafte vo dr Purdue Universität. 1971 het er d NASA verloo isch vo 1971 bis 1979 Brofässer für Luft- und Ruumfaarttechnik an dr University of Cincinnati gsi. Denn isch er Ufsichtsroot und Manidscher worde, het äigeni Firme gründet und isch zum Millionär worde.
Dr Armstrong isch für bemannti Mars-Missione gsi. Wo 2010 dr Bresidänt Barack Obama gsäit het, ass er käini Mensche e zum Mond well schicke, het en dr Armstrong kritisiert.[1]
Privats
Dr Armstrong isch sit 1956 mit dr Janet Shearon verhürootet gsi und si häi zwäi Söön und e Dochder ghaa. S Mäiteli isch aber gstorbe, wo s erst zwäi gsi isch. 1994 häi sich d Janet und dr Neil Armstrong lo schäide. Dr Armstrong het denn d Carol Held Knight ghürootet und in dr Nööchi vo Cincinnati gläbt.[2] Dr Neil Armstrong isch am 25. August 2012 an de Folge von ere Operazion gstorbe[2] und sini Äsche isch im Atlantische Ozean verströit worde.
Litratuur
- James R. Hansen: First Man: The Life of Neil A. Armstrong. Simon & Schuster, 2005, ISBN 0-7432-5631-X
Weblingg
- Dossier bi Spiegel Online
- Neil Armstrong in de Internet Movie Database (änglisch)
- NASA: Biografie (änglisch)
- NASA: Transkript der Apollo-11-Mission
- Der Adler ist gelandet. (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv) (Zum Dood vom Neil Armstrong am 25. August 2012)
- Ein bescheidener Held
- Mit Neil Armstrong stirbt der wahre Mann im Mond (Die Zeit)
- Im Meer der Stille (Frankfurter Rundschau)
Fuessnoote
- ↑ The Guardian 15. April 2010: Obama's devastating Nasa cuts. - Open letter: Neil Armstrong, James Lovell and Eugene Cernan urge Obama not to forfeit US progress in space exploration
- 1 2 US-Astronaut Neil Armstrong ist tot. Spiegel Online, 25. August 2012, archiviert vom Original am 25. August 2012; abgruefen am 25. August 2012.
 |
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Neil_Armstrong“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |