| Louisiade-Archipel | ||
|---|---|---|
 Satellitebild vum Louisiade-Archipel | ||
| Gwässer | Pazifik | |
| Geografischi Lag | 11° 0′ S, 153° 0′ O | |
| ||
| Zahl vo de Insle | 90 | |
| Hauptinsle | Misima | |
| Gsamtflechi | 1600 km² | |
| Iiwohner | 17.000 | |
 Charte vum Louisiade-Archipel | ||
Dr Louisiade-Archipel (Tok Pisin Luisiad Ailan) isch e Inselgruppe im Sidoschte vu Neiginea z Melanesie. Bolitisch ghert si zue dr Provinz Milne Bay z Papua-Neiginea. Si umfasst ca. 90 Insle un het e Gsamtflechi vu 1.600 km². Dr Hauptort isch Bwagaoia uf dr Insle Misima.
Geografi
Dr Archipel lyt an dr Gränz zwische Korallemeer un Salomonesee. Di greschte Insle si Vanatinai (au Tagula oder Sudest) mit ere Flechi vu 867 km², Rossel (au Yela) mit 260 km², Misima mit 260 km², Sideia mit 107 km², Basilaki mit 100 km² un Panaete (au Deboyne) mit 30 km².
Zum Lousiade-Archipel ghere die Insle un Inselgruppe:
- Basilaki
- Bonvouloir-Insle, z. B. East, Hastings, Strathord
- Bramble Haven (Duperré-Insle), z. B. Awanagamwana, Duperre-Insle, Panapwa, Punawan, Siva
- Calvados-Insle, z. B. Bagaman, Hemenahei, Kuwanak, Motorina, Panatinane, Panawina
- Conflict-Insle, z. B. Auriora, Ginouri, Irai, Moniara, Panarakum, Panasesa, Panibari, Tubiniguam, Tupit
- Deboyne-Insle, z. B. Panaeati, Panapompom, Brooker, Ware
- Duchateau-Insle: Kukuluba, Pana Bobai Ana, Pana Rura Wara
- Dumoulin-Insle, z. B. Ana Karu Karua, Baiiri
- Engineer-Insle, z. B. Hummock Island Kwaraiwa, Naluwaluwali, Tubetube
- Hardman-Insle
- Jomard-Insle: Pana Rai Rai, Pana Waipona
- Laseinie-Insle, z. B. Kagawan-Inselgruppe, Koyagaugau (Dawson)
- Misima
- Renard-Insle, z. B. Bagaium, Baiwa, Epoko, Kimuta, Niva Beno, Oreia, Pana Wadai, Pana Roran, Topuna
- Rossel (Yela)
- Sideia
- Vanatinai (au Tagula oder Sudest)
Geologi
D Insle hän zum Dail e vulkanische, zum Dail e koralline Ursprung. Uf dr Insle Misima git s Goldvorchuu.
Gschicht
Di erschte Europäer, wu d Insle vum Louisiade-Archipel entdeckt hän, sin dr Louis Vaez de Torres anne 1606 (Basilaki, Sudest), dr Louis Antoine de Bougainville anne 1768 (Rossel) un dr Joseph Bruny d’Entrecasteaux anne 1793 (Deboyne-Insle, Misima) gsii.
Bevelkerig
Uf dr Inselgruppe läbe rund 17.000 Mänsche. D Sproche, wu uf dr Insle vum Lousiade-Archipel gschwätzt wäre, sin in dr Hauptsach auschtronesischi Sproche, wu zue dr Gruppe „Papuan Tip“ ghere, wie z. B. Bwanabwana, Misima-Panaieti, Nimoa, Saliba, Sudest oder Tawala. Uf dr Rossel-Insle wird d Papua-Sproch Yele gschwätzt, wu zue dr Sprochfamilie „Yele-West New Britain“ (no andre Klassifikatione in dr Yele-Salomon-New Britain-Gruppe zue dr Oschtpapua-Sproche) ghert.
Weblink
- Sprochcharte vu dr Region uf ethnologue.com
- Louisiade Archipelago uf oceandots.com ]