D Kyburger – mängisch au Kiburger gschribe – si im Middelalter es Adelsgschlächt gsi, wo dr Haupdeil vo ihre Herrschafte i dr hütige Nord- und Oschtschwiz gläge isch.
Gschicht
D Familie isch e Sitelinie vo de Groofe vo Dillinge an der Donau gsi. Si het ihre Name vo dr Kyburg im hütige Kanton Züri.
Im 12. und im 13. Johrhundert hai d Kyburger vili Stedt in dr Ostschwiz gründet:
- Winterthur,
- Frauefäld,
- Diessehofe im Thurgau,
- Zug
- Bade im Aargau,
- Aarau,
- Länzbrg,
- Mellige,
- Sursee
- Weese
- Laupe,
- Kyburg
- Riichesee
- Huttwil.
Die männligi Linie vo de Kyburger isch 1263 usgstorbe. Dr Rudolf I. vo Habsburg, wo über si Mueter Heilwig vo Kyburg verwandt gsi isch mit dr einzige Erbin, dr Anna, wo denn no e Chind gsi isch, het d Groofschaft as em Maitli si Vormund verwaltet. D Anna het spöter dr Eberhard I. vo Habsburg-Laufeburg ghürotet und so het d Linie Kyburg-Burgdorf oder Neu-Kyburg agfange.
1301 si d Neu-Kyburger dr Burgundische Eidgenosseschaft rings um d Stadt Bärn biidräte.
Anne 1417, wo dr Berchtold vo Kyburg gstorben isch, isch d Familie vo de Neu-Kyburger vo dr Gschicht abträtte.
Literatur
- Martin Leonhard, Franziska Hälg-Steffen: Kyburg [Kiburg], von. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
- Heinz Bühler et al.: Die Grafen von Kyburg. Kyburger-Tagung 1980 in Winterthur. Basel 1981, ISBN 3-530-49951-X.
- Alfred Häberle: Die Grafen von Kyburg in Dokumenten. Ihre Städte und kirchlichen Stiftungen. Winterthur 1980.
- Karl Keller: Die Städte der Grafen von Kyburg. Materialien zur Stadt des Hochmittelalters. Jubiläumsausstellung 800 Jahre Stadt Winterthur. Winterthur 1980.
- Peter Niederhäuser (Hrsg.): Die Grafen von Kyburg: Eine Adelsgeschichte mit Brüchen. (= Mitteilungen der Antiquarischen Gesellschaft in Zürich, Bd. 82). Zürich 2015. ISBN 978-3-0340-1271-3