Ildefons von Arx

Dr Ildefons von Arx (* 3. Oktober 1755 z Olte (SO), † 16. Oktober 1833 z Sanggalle) isch e Schwizer Mönch un Gschichtsschriber gsi.

Läbe

As Ars Joseph Nicolaus von Arx uf d Welt ku, isch er vu sinere Familie scho vu Chind a fier dr geischtlig Stand bestimmt gsi.

D Schuelzit het er z Olte, im Toggeburg un schliessli z Sanggalle verbrocht. Anno 1773 isch er as Novize ins Chloster Sanggalle iträtte. Mit dr Profess e Johr später het er au si Ordenssnamme Ildefons agnu. Zum Prieschter isch er no 1781 gwihe worre,^[1][2]

Er isch e Fründ vum Pankraz Vorster gsi un demit au in Opposition zum Fürschtabt Beda Angehrn gstande. Sällewäg sin sälli beidi un noch zwei witteri Mönch vu 1789–1796 uf Ebrige bi Friburg im Brisgau verbannt worre – s Territorium vu dr Fürschtabtei, wo vu Sanggalle am wittischte entfernt gläge isch. Dert isch dr Ildefons von Arx dr Dorfpfarrer gsi. Die vier Verbannte hän sich mit eme Brunne verewigt, wo hit vor em Ebriger Pfarrhüs stoht.

Dr Tetradelphion-Brunnen z Ebrige

Anno 1796 hän sich die Oppositionelle mit em Fürschtabt versöhnt un hän chänne uf Sanggalle zruckkehre. Dr Ildefons von Arx het no im Stiftsarchiv gschafft. Dr Pankraz Vorster isch churzi Zit später sälber dr ledscht Fürschabt worre, het aber müesse in dr Wirre vu dr politische Umwälzige un Säkularisation ins Exil, wona ihm au dr Ildefons von Arx gfolgt isch. Anno 1805, nooch dr endgültige Ufflösig vu dr Fürschtabtei, isch er uf Sanggalle zruckkehrt un isch Leiter vum Stiftsarchiv worre, 1813 au no Leiter vum Prieschterseminar. S Bischtum Sanggalle het ihm 1824 d Würde vum Domherr verlihe.

Wärch

• Geschichte der Herrschaft Ebringen, 1792
• Geschichte der Stadt Olten, 1802
• Geschichte der Landgrafschaft Buchsgau
• Geschichte des Kanton St. Gallen, 3 Bände 1810–1813
  • Geschichten des Kantons St. Gallen, Band 1 uf books.google.de, St. Gallen 1810 (Nachdr. mit einer Einf. durch Michael Vogler, Rorschach 1987, ISBN 3-85819-114-0)
  • Geschichten des Kantons St. Gallen, Band 2 uf books.google.de, St. Gallen 1811 (Nachdr. mit einer Einf. durch Michael Vogler, Rorschach 1987, ISBN 3-85819-115-9)
  • Geschichten des Kantons St. Gallen, Band 3 uf books.google.de, St. Gallen 1813 (Nachdr. mit einer Einf. durch Michael Vogler, Rorschach 1987, ISBN 3-85819-116-7)
• als Herausgeber, Reimchronik des Appenzellerkrieges – 1405 uf books.google.de, St. Gallen 1813
• Die Ursachen der Aufhebung des Stiftes St. Gallen: In zwey Briefen uf books.google.de, 1805

Literatur

• Gerold Meyer von Knonau: Arx, Urs Joseph Nicolaus v. In: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Band 1, Duncker & Humblot, Leipzig 1875, S. 615 f.
• Jürgen Sydow: Arx, Ildefons von. In: Neue Deutsche Biographie (NDB). Band 1, Duncker & Humblot, Berlin 1953, ISBN 3-428-00182-6, S. 404 f.
• Karin Marti-Weissenbach: Arx, Ildefons von. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.

Quelle

Artikel „Arx, Ars Joseph Nicolaus v.“ von Gerold Meyer von Knonau in: Allgemeine Deutsche Biographie, herausgegeben von der Historischen Kommission bei der Bayerischen Akademie der Wissenschaften, Band 1 (1875), S. 615–616, Digitale Volltext-Ausgabe in Wikisource, URL: http://de.wikisource.org/w/index.php?title=ADB:Arx,_Ildefons_von&oldid=966337 (Version vom 8. Februar 2010, 09:26 Uhr UTC)

1. ↑ Karin Marti-Weissenbach: Arx, Ildefons von. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz. Version vom 2. Dezember 2009
2. ↑ Gerold Meyer von Knonau, P. Ildefons von Arx, St. Gallen 1874