De Hermes (altgriech. Ἑρμῆς, Hermēs) isch de griechisch Götterbott. Er isch au de Gott vo de Wanderer und vo de Weeg und biglaitet di Toote i d Unterwelt, em Hades. Er isch de Erfinder vode Laiere und vo de Schrift. D Römer hend en mitem Mercurius gliichgsetzt.
Mythe
Er isch de Soo vom Zeus und vo de Maia. Uf d Welt cho isch er z Arkadie ufem Berg Kyllene. De Apollon, won e Halbbrüeder vonem isch, hetten nöd wöle anerchene. Wo drufabe de Hermes, no as chliis Büebli, em Apollon siis Vee graubt het, hett de sich bim Zeus bischwert. Aber de Hermes het ase druckt gloge, und gmaint, er sai vill z jung om öberhopt z wösse wane Chue sai. De Zeus hett em aber bifole, em Apollo sis Vee wider zruggee. Do hett de Hermes öber de Panzer vonere Schildchrott Seene gspannt und afange Musig mache. Da noi Musiginstrument hett er denn em Apollon gschenkt und de hetten drufabe anerchennt.
De Hermes isch nöd verhürootet und het onöd bsunders vill Gliebti gha. Si bikanntiste Soo isch de Hirtegott Pan.
Dargstellt werd de Hermes as e bartloose junge Maa miteme Flügelhuet und Flügelschue.
Ursprüng
De Hermes werd scho i mykenische Täfeli us Pylos und Thebe gnennt und haisst uf Mykenisch Hermahās (e-ma a2) und chunnt Menscheopfer öber. Sii Biiname luttet Arehiās (a-re-ja). Bim Homer isch de gwitzti Hermeias (Ἑρμείας) de Götterbott und de Schützer vo de Wanderer, wo de gfessleti Chrieggott Ares bifrait.
De indisch Gott Pūṣan zaigt äänlichi Züüg wie de Hermes, er isch de Gott vo de Weeg und Wanderer und biglaitet d Seele vo de Verstorbnige i d Tootewelt. Zudem isch er au Schützer vom Vee. De letschti Charakter isch uf de griechisch Hirtegott Pan öbergange, wo de Soo vom Hermes isch. Beed Näme chönd uf ie. *Peh2usōn zruggfüert were. De Name Hermes degege isch bis jetz nöd sicher düttet.
Interpretation Graeca
D Grieche hend au fremdi Götter Hermes gnennt, so isch de ägyptischi Gott Thot hüüfig Hermes Trismegistos "draimool groosse Hermes" gnennt wore. z Kilikie isch de Hermes offebar a d Stell vom luwische Gott Runtiya trete und bi de verwandte Karer isch de Hermes mitem iihaimische Gott Imbrasos vergliche wore.
Literatur
- Edward Tripp: Reclams Lexikon der antiken Mythologie. Stueggert, 1991. ISBN 3-15-010371-1
- Anne Ley: Hermes. In: Der Neue Pauly (DNP). Band 5, Metzler, Stuttgart 1998, ISBN 3-476-01475-4, Sp. 426–432.