Dr Hansruedi Giger (* 5. Februar 1940 z Kuur; † 12. Mai 2014 z Züri), aigetli Hans Rudolf Giger un besser bekannt as HR Giger, isch e Schwyzer bildende Chinschtler, Moler un Oscarprysdreger gsii.
Biografy
Dr H. R. Giger isch as Suhn vum Apedeker Hans Richard Giger un syre Frau Melly Giger z Kuur im Bindnerland uf d Wält chuu. Ase Chind isch er seli schych gsii. Är isch katholisch erzoge wore, was speter Yyfliss ghaa het uf sy Chunscht. No dr Matura het er ab 1962 Innenarchitäktur un Induschtrydesign an dr Chunschtgwärbschuel z Züri studiert. In dr Zyt vu syre Uusbildig sin syni erschte Tuschefäderezaichnige entstande („Atomkinder“), sonigi frieje Wärch het er in dr Untergrundzytige „Hotcha!“, „Clou“ un „Agitation“ vereffetligt. Bekannt wore isch er no 1966, wun er sy Studium erfolgrych abgschlosse un sich as Innenarchitäkt etabliert het. Är het as Designer an ame Biroomeebelprogramm vu dr Firma Knoll Inational gschafft, doderdur ischer as Innenarchitäkt bekannt wore, was e weng speter derno schließli zue dr erschte Uusstellig vu syne Wärch gfiert het. Är het sy Brotberuef zerscht nit ufgee un het wyter as Designer un Innenarchitäkt gschafft. In dr negschte zwai Johr het er e Huffe Skulpturen un Bilder gschaffe wie zum Byschpel „Gebärmaschine“, „Astreunuchen“ oder „Koffer-Baby“, wun er noch ere wyter Uusstellig z Züri kommerziäll dermit bekannt un erfolgrych woren isch. Scho anne 1968 het er nume no as Chinschtler un Filmmacher gschafft. As Szene- un Koschtimbildner het er mit sym Stil bekannti Film breegt wie Alien (1979) oder Species (1995). Fir syni Mitwirkig an Alien het dr Giger anne 1980 en Oscar in dr Kategory Beschti visuälli Effäkt iberchu un sy Stil isch eme braitere Publikum bekannt wore.
Dr Giger isch e baar Johr lang mit dr Schwyzer Schauspileri Li Tobler liiert gsii, wu sich am Pfingschtmentig 1975 umbrocht het. Anne 1979 het dr Giger dr Mia Bonzanigo ghyrote; d Eh isch no anderthalb Johr uusenandergange. D Mia Bonzanigo het dr Giger unter anderem zue dr Bildserie Erotomechanics inschpiriert. Frynd vum Giger sin unter anderem dr Chinschtler Friedrich Kuhn un dr Timothy Leary gsi.
Em Giger sy Wärch cha em Surrealismus zuegrächnet wäre. Im Verglych zum beriemteschte Verdrätter vu däre Stilrichtig, em Salvador Dalí, wird dytli, wie andersch dr Blickwinkel vum Giger uf d Wält isch. Yyfliss vum Phantastische Realismus cheme au dur d Fryndschaft mit Verdrätter vu dr Wiener Schuel vum Phantastische Realismus wie em Ernst Fuchs. E Thema, wu in syne Wärch alsfurt erschynt, isch dr vu ihm breegt Uusdruck vu dr Biomechanoide, e Verschmilzig vu Tächnik un Mechanik mit em Kreatyrlige, im e versterende bis morbide Zämmespil mit sexuällen Aadytige. Näbe sym wichtige molerische Wärch het dr Chinschtler au Grafike, Skulpturen un Mebel gstaltet
Dr H. R. Giger het z Züri-Seebach gläbt un gschafft. Am 12. Mai 2014 isch er in eme Zürcher Chrankehuus an dr Verletzige gstorbe, wun er si zuezoge gha het bi me Sturz..[1]
Wärch
Zaichnige
Ab 1960 het dr Giger Tuschezaichnige in Schuelerzytige un Untergrundzytschrifte vereffetligt, zem Byschpel d Serie Atomkinder (1963–64).
Bilder
Ab 1966 sin di erschte Bilder entstande, di amischte dervu in El. Wu dr Giger anne 1972 d Spritzpischtol (Airbrush) entdeckt gha het, isch des sy bevorzugt Molwys wore. In dr negschte 20 Johr sin rund 600 Bilder mit Tusche und Acrylfarben enstande, e baar dervu iber vier Meter brait. Aafangs 1990er Johr het dr Giger d Molerei ufgee un het nume no dreidimensional gschafft.
Skulpture
Di erschte plastische Arbeite sin Mitti 1960er Johr entstande. Um die Zyt het dr Giger gärn mit Polyeschter gschafft, z. B. 1968, wun er Koschtim fir dr Schwyzer Film Swissmade vum Fredi M. Murer gschaffe het. Speter het er au Objäkt us Bronze, Aluminium un andere Materialie gmacht. In dr 1990er Johr het dr Giger fir sy Zodiacbrunne di zwelf Dierkraiszaiche as Biomechanoide gschaffe. Um des Zyt, wu dr Giger mit em Molen ufghert het, het er au aagfange, e Dail vu syne friejere Bilder in s Dreidimensional umzsetze, unter anderem Gebärmaschine un Passagen.
Meebel
Di bekannteschte Meebelstuck vum Giger sin di fir dr Film Dune entworfene Harkonnen-Stiel. Dernäbe het dr Giger au Disch, Spiegel, Lampen un anderi Objäkt entworfe, wie z. B. e Mikrofonständer fir dr Jonathan Davis vu dr amerikanische Nu-Metal-Band Korn.
Filmdesign
- 1968 – Swiss Made 2069. Regie: H. R. Giger, Fredi M. Murer
- 1978 – Alien (Oscar Best Achievement for Visual Effects)
- 1986 – Poltergeist II – Die andere Seite
- 1988 – Teito Monogatari
- 1992 – Alien 3
- 1995 – Species
- 1996 – Kondom des Grauens
- 2012 – Prometheus – Dunkle Zeichen
Schallplatte- un CD-Cover / Video-Clips
- 1969 – The Shiver – Walpurgis
- 1973 – Emerson, Lake and Palmer – Brain Salad Surgery
- 1974 – Floh de Cologne – Mumien / Kantate für Rockband
- 1977 – Magma – Attahk
- 1977 – Island – Pictures
- 1981 – Debbie Harry – KooKoo
- 1985 – Celtic Frost – To mega therion
- 1985 – Dead Kennedys – Frankenchrist
- 1987 – Pankow – Freiheit für die Sklaven
- 1989 – Steve Stevens – Atomic Playboys
- 1990 – Atrocity – Hallucinations
- 1991 – Sacrosanct – Recesses for the Depraved
- 1991 – Clepsydra – Hologram
- 1992 – Danzig – Danzig III: How The Gods Kill
- 1994 – Carcass – Heartwork
- 1994 – Hide – Hide Your Face
- 1999 – Dr. Death – Somewhere in nowhere (Birthmachine)
- 2000 – Böhse Onkelz – Dunkler Ort (Video-Clip)
- 2003 – Paganini – Esoterrorism
- 2010 – Triptykon – Eparistera Daimones
- 2014 – Triptykon – Melana Chasmata
Computerspil
- Dark Seed 1992
- Dark Seed II 1995
Bibliografy
- 1971 – ARh+
- 1974 – Passagen
- 1976 – H. R. Giger bei Sydow-Zirkwitz (Uusstelligskatalog)
- 1977 – HR Giger’s Necronomicon 1, Neuauflage 2004, Großformat A3, Hardcover, ISBN 978-3-89082-519-9.
- 1980 – Giger’s Alien. 5. Auflage 2002, ISBN 3-89082-528-1.
- 1981 – HR Giger’s New York City
- 1984 – Retrospective 1964–1984 (Uusstelligskatalog)
- 1985 – HR Giger’s Necronomicon 2, Neuauflage 1996, Großformat A3, Hardcover, ISBN 978-3-89082-520-5.
- 1985 – HR Giger’s Necronomicon 1+2, limitierte Sammleredition mit eingelegter Lithografie, ISBN 978-3-89082-555-7.
- 1988 – HR Giger’s Biomechanics, Neuauflage 2005, Großformat A3, Hardcover, ISBN 978-3-89082-871-8.
- 1991 – H. R. Giger ARh+, ISBN 3-8228-1317-6.
- 1992 – Skizzen 1985
- 1993 – Watch Abart ’93 (Uusstelligskatalog)
- 1995 – Species Design
- 1996 – HR Giger’s Filmdesign, Hardcover, ISBN 978-3-89082-583-0.
- 1996 – www HRGiger com
- 1996 – Visioni di fine millennio (Uusstelligskatalog) (limitierti Luxus-Version inkl. SHINE-inthecentre-CD-Album)
- 1998 – Monsters from the ID
- 1998 – The Mystery of San Gottardo
- 2002 – Icons „HR Giger“
- 2004 – Le Monde Selon HR Giger (Uusstelligskatalog)
- 2005 – HR Giger in Prague (Uusstelligskatalog)
- 2005 – HR Giger’s Necronomicon 1+2, Softcover, ISBN 978-3-89996-539-1.
- 2006 – Giger in Wien (Ausstellungskatalog, ISBN 3-901247-15-7)
- 2007 – HR Giger, Das Schaffen vor Alien (Uusstelligskatalog)
- 2007 – HR Giger, Escultura, Gràfica i Disseny (Uusstelligskatalog)
- 2013 – H. R. Giger – Alien Diaries, ISBN 978-3-905929-45-4.
Uusstellige (Uuswahl)
- 1967: Zämme mit em Urban Gwerder d Poetenz–Show, e Poetry–Performance
- 2006: „Giger in Wien“ (KunstHausWien, 24. Mai bis 1. Oktober 2006)
- 2007: H. R. Giger – Das Schaffen vor „Alien“ (Bündner Kunstmuseum z Kuur, 30. Juni bis 9. September 2007)
- 2008: H. R. Giger – Abgründe (Zitadelle Spandau z Berlin, 29. Juni bis 14. September 2008), zämme mit Wärch vum Horst Janssen un em Guido Sieber
- 2009: H. R. Giger – Kunst.Design.Film (Deutsches Filmmuseum z Frankfurt/Main, 21. Jänner bis 26. Juli 2009)
- 2009: H. R. Giger – HR GIGER Retrospektive (Sala Kubo-Kutxa, San Sebastian z Spanie, 15. Oktober 2009 bis 6. Jänner 2010)
- 2010: H. R. Giger – Film Design Retrospektive (Tampere Art Museum, Finnland, 30. Jänner bis 5. April 2010)
- 2011: H. R. Giger – Träume und Visionen (KunstHausWien, 10. Merz bis 26. Juni 2011)
- 2013: HR GIGER. Die Kunst der Biomechanik (Lentos Kunstmuseum Linz, 5. bis 29. September 2013)
- 2014: H. R. GIGER – Der Zeitgeist des 20. Jahrhunderts (Galerie Sansvoix modern art z Leipzig, 12. Merz bis 13. Juni 2014)
Literatur
- Jens Lossau, Jens Schumacher: ENTITÄTEN Mit 13 Bildbeigaben von H. R. Giger. Ventil-Verlag, 1997, ISBN 3-930559-66-8
- H. R. Giger: H. R. Gigers Vampirric, Vampirgeschichten, illustriert, zusammengestellt und mit Vorwort versehen von H. R. Giger, 2003, ISBN 3-935822-58-8
- Andreas Gößling: DEA MORTIS illustriert von H. R. Giger. Knaur Verlag, 2005, ISBN 3-426-66200-0
- H. R. Giger im Munzinger-Archiv (Artikelaafang frei abruefbar)
Weblink
- H. R. Giger in de Internet Movie Database (änglisch)
- Georges Rutka: Giger, H. R.. In: Sikart (Lexikon un Datebank zue dr Chunscht in dr Schwyz un im Firschtetum Liechtestei).
- Archiv-Version 2014 offiziälli Websyte
- Amerikanischi offiziälli Websyte
- HR-Giger-Museum Offiziälli Websyte
- Internetpräsenz für den Dokumentarfilm H. R. Giger’s Sanctuary
- Sunderuusstellig iber s Filmdesign vum H. R. Giger z Frankfurt/Main
- Fotos zue dr Sunderuusstellig iber s Filmdesign vum H. R. Giger z Frankfurt/Main
- Fotos zue dr Sunderuusstellig iber s Filmdesign vum H. R. Giger z Tampere/Finnland
- HR-Giger-Wärchverzaichnis
- Infosyte fir Sammler
Fueßnote
- ↑ "Alien"-Schöpfer Giger ist tot. In: Süddeutsche Zeitung vom 13. Mai 2014 (abgerufen am 13. Mai 2014).
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Hansruedi_Giger“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |