a Glààs vun’ra Cuvée Réserve mìt’ma „Pärlakrànz“ àm Glààsrànd. Wänn dr Schàmpànier a hoocha Kwàliteet hàt, nooh gìtt’s ìm Glààs a fiiner Perlage, wo làng blibbt.
Dialäkt: Mìlhüüserdiitsch

Dr Schàmpànier ìsch a Schàuimwii, wo-n-üss Triiwel ìm Wiibàuigebiat Champagne (frz. la Champagne) ìm Frànkrììch hargschtällt wìrd. Maa trìnkt’na maischtens, wänn maa-n-äbbis Wìchtigs fiirt. D’ Koohlasiira (→ Koohladioxid), wo-n-ìm Wii gleest wìrd, äntschteht bii’ra zwaita Gäärung ìn dr Flàscha (méthode traditionnelle odd’r méthode champenoise). Dr Schàmpànier hàt dr Schtàtüss vun’ra „Appellation d’Origine Protegée“ (AOP), àui wänn dàs nìt uff’m Etikättla gschrììwa wìrd.

dr Nàmma

Ìm Frànzeescha ìsch dr Nàmma Màschkuliinum (le champagne LL-Q150 (fra)-Lunagrouh-champagne.wav [ʃɑ̃paɲ]). Maa kààt àui le vin de Champagne LL-Q150 (fra)-Mathieu Kappler-vin de Champagne.wav [vɛ̃ də ʃɑ̃paɲ] („Champagne-Wii“) sààga.

Uff Elsässisch kààt maa-n-àui kurz Tschämpes sààga.[1] Uff Bààseldiitsch schriiwa m’r Schampanier odd’r Schampannier, kurz àui Schämpis odd’r Tschämpis.[2][3] D’ Schriiwung Schämpis fìnda m’r àui ìm Züüridiitscha.[2] Uff Hoochdiitsch ìsch dr Nàmma Champagner De-Champagner.ogg [ʃamˈpanjɐ] ìm 18. Joohrhundert äntschtànda.[4] Dr kurza Nàmma Schampus De-Schampus.ogg [ˈʃampʊs] hann Schtüdanta-n-ìm 19. Joohrhundert ärfunda.[5] Ìm Anglischa wìrd dr Nàmma champagne en-us-champagne.ogg [ʃæmˈpeɪn] üssgschproocha.[6]

d’ wìschtigschta Schàmpànierhiiser

Hüüs Grìndungsjoohr Ort Cuvée de prestige Joohrgàng Gruppa
Henri Abelé 1757ReimsSourire de Reims
Freixenet Schpàània
Alfred Gratien 1864ÉpernayCuvée Paradis jaHenkell & Co. Sektkellerei KG
AR Lenoble 1920DameryCuvée Gentilhomme
Cuvée Les Aventures
ja
nai
unàbhangig
Ayala 1860AÿGrande Cuvée jaBollinger
Bauget-Jouette 1822ÉpernayCuvée Jouette/
naiFàmìliahüüs mìt äbba 150.000 Flàscha pro Joohr
Beaumet/Jeanmaire 1878ÉpernayCuvée Malakoff/
Cuvée Elysée
jaLaurent-Perrier
Beaumont des Crayères 1953Mardeuil Nostalgie joohrgàngs­àbhangig Gnossaschàft mìt 240 Wìnzer, wo dràà mìtmàcha
Besserat de Bellefon 1843ÉpernayCuvée des Moines Groupe Boizel Chanoine Champagne
Billecart-Salmon 1818Mareuil-sur-AyGrande Cuvée jaunabhängig
Binet 1849Rilly-la-MontagneCuvée Sélection jaGroupe Binet, Prin et Collery
Château de Bligny 1911BlignyCuvée Joohr 2000 jaGroupe G. H. Martel & Co.
Chartogne Taillet 1515ReimsFiacre jaunàbhangig
Henri Blin et Cie 1947VincellesCuvée Joohr 2000 jaGnossaschàft mìt 31 Wìnzer, wo dràà mìtmàcha
Bollinger 1829AÿVieilles Vignes Françaises jaunàbhangig
La Grande Année, (R. D. – Récemment Dégorgé, ìsch d’ Bezaichnung fìr d’ „Œnothèque“ vu Bollinger, àlso d’ Kreenung vu dr Grande Année)ja
Boizel 1834ÉpernayJoyau de France jaBoizel Chanoine Champagne
Ferdinand Bonnet 1922Oger Groupe Rémy Cointreau
Raymond Boulard 1952La-Neuville-aux-LarrisVieilles Vignes unàbhangig
Canard-Duchêne 1868LudesGrande Cuvée Charles VII Alain Thiénot
De Castellane 1895ÉpernayCommodore jaLaurent-Perrier
Cattier 1918Chigny-les-RosesClos du Moulin/
Armand de Brignac
unàbhangig
Charles de Cazanove 1811ReimsStradivarius Groupe Rapeneau
Chanoine Frères 1730Reimsgamme Tsarine
joohrgàngs­àbhangigBoizel Chanoine Champagne
Deutz 1838AÿAmour de Deutz, Cuvée William Deutz jaLouis Rœderer
Drappier 1808UrvilleGrande Sendrée jaFàmìliaunternamma
Duval-Leroy 1859VertusFemme de Champagne joohrgàngs­àbhangigunàbhangig
Gauthier 1858ÉpernayGrande Réserve Brut Boizel Chanoine Champagne
Paul Goerg 1950VertusCuvée Lady C. ja
Gosset 1584AÿCelebris jaRémy Cointreau
Heidsieck & Co. Monopole 1785ÉpernayDiamant Bleu jaVranken-Pommery Monopole
Charles Heidsieck 1851ReimsBlanc des Millénaires jaRémy Cointreau
Henriot 1808ReimsCuvée des Enchanteleurs jaunàbhangig
Krug 1843Reimsdr Nàmma hàngt vum Joohrgàng àb jaLVMH
Clos du Mesnil, Clos d’Ambonnayjoohrgangs­àbhangig
Charles Lafitte 1848ÉpernayOrgueil de France joohrgàngs­àbhangigVranken-Pommery Monopole
Lanson Père & Fils 1760ReimsNoble Cuvée jaBoizel Chanoine Champagne
Larmandier-Bernier 1956VertusVieille Vigne de Cramant jaFàmìliahüüs
Laurent-Perrier 1812Tours-sur-MarneGrand Siècle „La Cuvée“ Laurent-Perrier
Mercier 1858ÉpernayVendange jaLVMH
Moët & Chandon 1743ÉpernayDom Pérignon jaLVMH
G. H. Mumm 1827ReimsMumm de Cramant Pernod Ricard
Bruno Paillard 1981ReimsN. P. U. (Nec Plus Ultra) jaunàbhangig
Perrier-Jouët 1811ÉpernayBelle Époque jaPernod Ricard
Philipponnat 1910Mareuil-sur-AyClos des Goisses joohrgàngs­àbhangigBoizel Chanoine Champagne
Piper-Heidsieck 1785ReimsRare Rémy Cointreau
Pommery 1836ReimsCuvée Louise jaVranken-Pommery Monopole
Robert Moncuit 1889Le Mesnil-sur-OgerCuvée réservée brut, Cuvée réservée extra brut, Grande Cuvée Grand Cru Blanc de Blancs naiunàbhangig
Louis Rœderer 1776ReimsCristal jaunàbhangig
Pol Roger 1849ÉpernayWinston Churchill jaunàbhangig
Ruinart 1729
ältester noch aktiver Hersteller
ReimsDom Ruinart jaLVMH
Salon 1921Le Mesnil-sur-OgerS jaLaurent-Perrier
Marie Stuart 1867ReimsCuvée de la Sommelière Alain Thiénot
Brut Millésiméja
Taittinger 1734ReimsComtes de Champagne jaTaittinger
Thiénot 1985ReimsGrande Cuvée jaAlain Thiénot
Cuvée Stanislas
de Venoge 1837ÉpernayGrand Vin des Princes jaBoizel Chanoine Champagne
Veuve Clicquot Ponsardin 1772ReimsLa Grande Dame jaLVMH
Vranken 1979Épernay Demoiselle, g’folgt vu joohrgàngs­àbhangiga Nàmmajoohrgàngs­àbhangig Vranken-Pommery Monopole

Lìteràtüür

uff Diitsch
  • Champagner. In: Brockhüüs Enzüklopädii. Brockhüüs (brockhaus.de [abgerufen am 31. Januar 2024]).
  • Peter von Becker: A votre santé! In: Der Tagesspiegel. 29. Dezember 2007, S. 27 (tagesspiegel.de).
  • Michael Brückner: Pocket Guide Champagner. Gentlemen’s Digest, Berlin 2005.
  • Frederique Crestin-Billet, Dominique Pascal: Champagner. Moewig, Rastatt 2001, ISBN 3-8118-1708-6.
  • Gerhard Eichelmann: Champagne 456. Mondo, Heidelberg 2023, ISBN 9783938839409.
  • Don und Petie Kladstrup: Champagner. Die dramatische Geschichte des edelsten aller Getränke. Klett-Cotta, Stuttgart 2007, ISBN 978-3-608-94446-4.
  • Klaus Rädle: Champagner: Fakten, Daten, Hintergründe. Pro Business, Berlin 2009, ISBN 978-3-86805-327-2.
  • Tom Stevenson: Champagner. Gräfe und Unzer, München 1988, ISBN 3-7742-5044-8.
  • Serena Sutcliffe: Große Champagner. Hallwag, Bern/ Stuttgart 1989, ISBN 3-444-10359-X.
uff Frànzeesch
  • Georges Chappaz, Baron P. Le Roy (Vorw.): Le Vignoble et le Vin de Champagne. Louis Larmat, Pàriis 1951 (französisch, 434 S., cld.bz).
  • Samuel Cogliati: Champagne, le Rêve fragile. Éditions Possibilia, Sesto San Giovanni 2013 (französisch, 336 S.).
  • Jacques-Louis Delpal: Merveilels de Champagne. Éditions de la Martinière, Pàriis 1993 (französisch, 191 S.).
  • Claire Desbois, Werner Paravicini, Jean-Pierre Poussou (Hrsg.): Le Champagne, Une histoire franco-allemande (= Roland Mousnier). PUPS, Pàriis 2011 (französisch, 372 S.).
  • René Gandilhon: Naissance du champagne : Dom Pierre Pérignon. Hachette, Pàriis 1968 (französisch, 287 S.).
  • André Garcia: Les Vins de Champagne (= Que sais-je ? Nr. 2258). Presses universitaires de France, 1997 (französisch).
  • Éric Glâtre: Chronique des vins de Champagne. Chassigny, 2001 (französisch, 488 S.).
  • Jean-François Gautier: Abécédaire sélectif et critique du champagne à l'usage de l'amateur curieux. Éditions Les Presses du Midi, 2014 (französisch).
  • Le Monde (Hrsg.): Le Monde des vins. 15. Dezember 2020 (französisch, 22 S.).
  • Yann Harlaut, Fabrice Perron: Les Révoltes du champagne. Éditions Dominique Guéniot, Langres 2010 (französisch, 115 S.).
  • G. Liger-Belair: La physique des bulles de champagne. In: Annales de Physique. Band 27, Nr. 4, 2002, S. 1–106 (französisch).
  • Gérard Liger-Belair: Le Champagne : Effervescence : la Science du champagne. Éditions Odile Jacob, 2009 (französisch, 207 S.).
  • Julles Camille Moreau-Bérillon, Léon Bourgeois (Vorw.): Au pays du champagne : le Vignoble, le Vin. Librairie Michaud, Reims 1925 (französisch, 470 S., bnf.fr).
  • Somogy, Musée des Beaux-Arts de Reims (Hrsg.): Champagne ! Les Arts de l'effervescence. 2012 (französisch, 223 S.).
  • Benoît Musset: Vignobles de Champagne et Vins mousseux – 1650-1830 : Histoire d’un mariage de raison. Fayard, Pàriis 2008 (französisch, 789 S.).
  • Jean-Marie Pinçon: Le Champagne dans l’art. Thalia Édition, 2007 (französisch, 174 S.).
  • Michel Rachline: Un certain art du champagne (= Encyclopédie 3000). Éditions Atlas, 1995 (französisch, 95 S.).
  • Cathéerine Rivière, Jacques Rivière, Pierre-Emmanuel Taittinger: Coteaux, maisons et caves de Champagne : Un monde illustre et inconnu. Hrsg.: François Henrion. Reims 2017 (französisch, 213 S.).
  • Claudine Wolikow, Serge Wolicow: Champagne ! Histoire inattendue. Les Éditions de l’Atelier, Pàriis 2012 (französisch, 297 S.).
uff Anglisch
  • Champagne (alcoholic beverage). In: Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica, Inc. (britisches Englisch, britannica.com [abgerufen am 31. Januar 2024]).
  • Mark Cartwright: The History of Champagne. In: World History Encyclopedia. 22. Dezember 2021 (englisch, worldhistory.org [abgerufen am 31. Januar 2024]).
  • Champagne. In: J. Robinson (Hrsg.): The Oxford Companion to Wine. 3. Auflage. Oxford University Press, 2006, ISBN 0-19-860990-6, S. 150–153 (britisches Englisch, archive.org [abgerufen am 31. Januar 2024]).
  • Gerhard Eichelmann: Champagne – Edition 2017. Mondo, Heidelberg 2017, ISBN 978-3-938839-28-7 (englisch).
  • Kolleen M. Guy: When Champagne Became French: Wine and the Making of a National Identity. Johns Hopkins University Press, 2003, ISBN 978-0-8018-8747-5 (amerikanisches Englisch, archive.org).
  • Gérard Liger-Belair: Uncorked: The Science of Champagne. Princeton University Press, Princeton (New Jersey) 2004, ISBN 0-691-11919-8 (amerikanisches Englisch).
  • Gérard Liger-Belair, Daniel Cordier, Robert Georges: Under-expanded supersonic CO2 freezing jets during champagne cork popping. In: Science Advances. Band 5, Nr. 9, 20. September 2019, doi:10.1126/sciadv.aav5528 (englisch).
  • Tom Stevenson: World Encyclopedia of Champagne and Sparkling Wine. Wine Appreciation Guild, 2003, ISBN 1-891267-61-2 (englisch).
  • Serena Sutcliffe: Champagne: The History and Character of the World's Most Celebrated Wine. Mitchell Beazley, 1988, ISBN 0-671-66672-X (englisch, archive.org).
  • Robert Walters: Bursting Bubbles: A Secret History of Champagne and the Rise of the Great Growers. Bibendum Wine Co, Abbotsford (Victoria, Àuischtrààlia) 2016, ISBN 978-0-646-96076-0 (australisches Englisch).

Weblìnks

 Commons: Schàmpànier – Sammlig vo Multimediadateie

Ainzelnoohwiisa

  1. champagne. In: André Nisslé, Association Culture et Patrimoine d’Alsace (Hrsg.): Dictionnaire français alsacien / Wärterbüach elsassisch franzesch. JdM Éditions, Mìlhüüsa, ISBN 978-2-36702-058-7, S. 85 (französisch, elsassisch.eu [abgerufen am 31. Januar 2024]).
  2. 1 2 Schampanier. In: Schwyzerisch Idiotikon. Band 8, S. 782 (Schweizer Hochdeutsch, idiotikon.ch [abgerufen am 31. Januar 2024]).
  3. Champagner. In: Dominik Holeiter (Hrsg.): Baseldeutsch Wörterbuch. (Schweizer Hochdeutsch, floatleft.ch [abgerufen am 31. Januar 2024]).
  4. Friedrich Kluge, Elmar Seebold: Champagner. In: Etymologisches Wörterbuch der deutschen Sprache. 24. Auflage. Walter de Gruyter, Berliin/Näi York 2001, ISBN 978-3-11-017473-1, S. 167.
  5. Schampus. In: Digitales Wörterbuch der deutschen Sprache. Abgruefen am 31. Januar 2024.
  6. champagne. In: Cambridge Dictionary. Abgruefen am 31. Januar 2024 (britischs Änglisch).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.