Dr Bluetkräislauf oder Kräislauf isch s Ströömigssüsteem vom Bluet, wo vom Härz und, wenn vorhande, vom ene Netz us Bluetgfääss (kardiowaskulärs Süsteem) bildet wird. In dr Umgangssprooch säit men em au d Bluetbaan, in dr Fachsprooch au Bluetgfäässsüsteem. Bi Dier, wo d Organ von ene vo Hämolymphe statt vo Bluet versorgt wärden, redet mä au vom ene Kräislauf.
Bi mängge Grubbe vo vilzällige Dier hängt s Überlääbe vom Organismus vom Kräislauf ab, wo dr Stoffwäggsel vo jedere äinzelne Körperzälle mööglig macht und ass die chemische und füsiologische Äigeschafte vo de Körperflüssikäite erhalte bliibe. S Bluet nimmt in de Lunge Suurstoff uf und dransbordiert en zu de Zälle, wo iirersits Chooledioxid in s Bluet abgääbe, wo denn in d Lunge dransbordiert und dört usgschnuuft wird. Es nimmt au d Näärstoff wie Fett, Zucker oder Äiwiss us em Verdauigsdrakt uf und dransbordiert sä in die äinzelne Gwääb, wo si je noch Bedarf verbrucht, witerverarbäitet oder gspiicheret wärde. D Stoffwäggsel-- oder Abfallbrodukt, wo entstöön, wie zum Bischbil Harnstoff oder Harnsüüri) wärde denn in anders Gwääb oder zu de Usschäidigsorgan (Niere und Dickdarm) dransbordiert. Usserdäm verdäilt s Bluet au Botestoff wie zum Bischbil Hormon, Zälle vo dr Körperabweer und Däil vom Grünnsüstem innerhalb vom Körper.
Schematischi Daarstellig vom Bluetkräislaufsüsteem bi de Fisch, de Amfibie, de Reptilie und de Süüger und Vöögel
- Dr Bluetkräislauf bi de Fisch:
root = suurstoffriichs Bluet
blau = suuerstoffarms Bluet - Dr Bluetkräislauf bi de Amfibie:
root = suurstoffriichs Bluet
blau = suuerstoffarms Bluet
rosa = Mischbluet - Dr Bluetkräislauf bi de Reptilie:
root = suurstoffriichs Bluet
blau = suuerstoffarms Bluet
rosa = Mischbluet - Dr dobbleti Bluetkräislauf bi de gliichwarme Wirbeldier:
root = suurstoffriichs Bluet
blau = suuerstoffarms Bluet
D Bluetgfääss
S Bluet wird dur Bluetgfääss (latiinisch-anatomisch Vas sanguineum) oder Oodere dransbordiert. Das si Struktuure in dr Form vo Rööre, wo drfür sorge, ass s Bluet bis in d Periferii vom Körper chunnt und denn wider zrugg zum Härz. Mä underschäidet grob zwüsche Schlaagoodere, wo s Bluet us em Härz in d Körpergwääb läite, Weene, wo s Bluet zrugg zum Härz dransbordiere, und de munzige Kapillare, wo in de mäiste Organ und Gwääb e Netzwärk bilde und s Süsteem vo de Schlagoodere mit däm vo de Weene verbinde und wo für e Stoffusdusch verantwortlig si.
Litratuur
- Neil A. Campbell, Jane B. Reece: Biologie. 6. Uflaag. Pearson Studium, Münche u. a. 2006, ISBN 3-8273-7180-5.
- Uwe Gille: Herz-Kreislauf- und Abwehrsystem, Angiologia. In: Franz-Viktor Salomon u. a. (Hrsg.): Anatomie für die Tiermedizin. 2. Uflaag. Enke-Verlag, Stuttgart 2008, ISBN 978-3-8304-1075-1, S. 404–463.
- J. R. Levick: Physiologie des Herz-Kreislauf-Systems. Barth Häidelbärg u. a. 1998, ISBN 3-8252-8129-9 (UTB 8129).
- Stefan Silbernagl, Agamemnon Despopoulos: Taschenatlas der Physiologie. Thieme, Stuttgart 2003, ISBN 3-13-567706-0.
Weblingg
- Gefaess-Medizin.de: Kreislauf des Blutes
- Vergleich der verschiedenen Blutkreisläufe der Wirbeltiere
- Bebilderte medizinische Terminologie des Herz-Kreislaufsystems (PDF, Uni Greifswald 2010, siehe S. 45–60; 688 kB)
- Herzklick: Fetaler Umgehungskreislauf
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Blutkreislauf“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |