S Bergell (im Bergeller Dialäkt Val Bargaja, italiänisch und rätoromanisch Val Bregaglia) isch es Taal vo de Alpe, wo deils im Bündnerland und deils z Italie lyt.
Geografy
Es isch eis vo de Bündner Süüdtääler, so wie s Misox, s Puschlaaf und s Münschtertaal. S Taal ghört zum grössere Deil zu dr Schwiiz, und do isch dä ganz Taalabschnitt jetz i der Gmaind Bregaglia. Unden a Castasegna, em underschte Dorf vo Bregaglia, goot s Taal bis uf Kleewe (uf iteliänisch Chiavenna) abe; das isch i dr iteliänische Provinz Sondrio. Zwüsche dr Gränze und Kleewe sind d Gmeinde Villa di Chiavenna und Plurs.
Mängmol tuet me i dr Umgangssprooch au nur dr schwiizerisch Deil vom Taal als Bergell bezeichne.
Dur s Taal abb flüsst d Maira, wo im undere Deil z Italie Mera heisst. Dr Fluss foot im Sytetaal Val Forno bi Maloja als Bärgbach aa, wo dört obe zerscht dr Name Orlegna het und usem Fornogletscher chunt.
Sprooch
Dr Bergeller Tieläkt heisst «Bargaiot». Er isch e Mundart vo dr alpynlombardische Sprooch.
Lueg au
- gnaueri geografeschi und gschichtlechi Beschrybig im Artikel: Bregaglia
Literatur
- Adolf Collenberg: Bergell. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
