Montenégyro

Montenégyro (Montenégyro ñe'ẽme: Crna Gora) ha'e peteĩ tetã hekosãsóva ojejuhúva Europa ipehẽngue ñemby kuarahyresẽyguápe, upe Vaykã yvyapýpe, para Adriátiko rembe'ýpe. Ijerére ojejuhu yvate gotyo tetã Vónia ha Hesegovína ha tetã Sévia; tetã Aváña ojejuhu ñemby kuarahyresẽ ngotyo; Kyoasia kuarahyreike gotyo; ha Sévia ojejuhu jey kuarahyreike gotyo.[3] Ijyvy apekue ohupyty amo 13 812 km²,[1] ha ipype oiko amo 625 266 tetãygua, ojeipapaháicha ary 2011-pe. Montenégyro léi guasúpe oĩ ko tetã itavusu mokõi: Itáva tenondegua ha tuichavéva hína Podgorica, upe ambuéva, itavusu upe mburuvichavete ymaguare róga oĩháme ha mba'eguasúva Montenégyro hembiasakuére hína Cetiña,[4] kó távare oje'e ha'eha Tavetã Itavusu Yma.

Montenégyro
Montenégyro


Poyvi
Ha'erã'i
Tetã Momorãhéi: Ој, свијетла мајска зоро - Oj, svijetla majska zoro
(Montenégyro ñe'ẽme: «O, ko'ẽtĩ mimbíva jasypógui»)
Nerehendúirõ
Tavusu Podgorica
ha Cetiña
Táva tuichavéva Podgorica
Ñe'ẽnguéra Montenégyro ñe'ẽ [1]
Tetãygua réra Montenégyrogua
Tekuái reko Tavakuairetã amandajerapépe
Tendota
Sãmbyhyhára peteĩha		 Jakov Milatović
Duško Marković
Tetã Amandaje Parlamento de Montenegro
Ñepyrũ
• Principado de Zeta
• Valiato de Montenegro
• Vladikat de Montenegro
• Principado Montenegro
• Reino de Montenegro
• Ñembojoaju Séviare
• Mburuvi Jugolávia
 • Banovina de Zeta
• Montenegro fascista
• Yugoslavia comunista
 • Montenegro socialista
• Bifederación yugoslava
 • Montenegro bifederado
• Sévia ha Montenégyro
• Sãso
1356
1528
1697
1852
1910
1918
1929
1939
1941
1943
1943
1992
1992
2003
2006
Yvy apekue Ñemoĩha 161.º
 • Opaite 13 812 [1] km²
 • Y (%) 214
Tembe'y 680 km [1]
Y rembe'y 293,5 km [1]
Yvyty yvatevéva Zla Kolata
Ava hetakue Ñemoĩha 168.º
 • Hetakue 620 000 hab.
 • Typy'ũ 45,26 hab./km²*
PIB (PPA) Ñemoĩha 161.º
 • Opaite (2016) US$ 10.436 sua
 • Per cápita US$ 16.654
PIB (nominal) Ñemoĩha 145.º
 • Opaite (2016) US$ 4.250 sua
 • Per cápita US$ 6.783
IDH (2016) Crecimiento 0,807[2] (48.º) – Iporãite
Viru Euro (€, EUR)
Ára CET (UTC+1)
 • Arahakúpe CEST (UTC+2)
ISO Jehero 499 / MNE / ME
Tetã renda tee Ñandutíme .me
Tetã pumbyry papapy +382
Tetã puhoe papapy 4OA-4OZ
COI Jehero MNE
Opaite Tetã Yvýgui
  1. ↑ Aváñañe'ẽ, Voniañe'ẽ, Kyoasiañe'ẽ ha Seviañe'ẽ ojehechakuaa ha'eha ñe'ẽtee sa'i oñeñe'ẽva.

[editar datos en Wikidata]

Heta sa'ary aja, Montenégyro rekuái, Séta mburuvichavete ra'y rekuái ojehero upe aja, oñembohasa va'ekue ñemoñare ha ñemoñarére, umi tetã ambuéva omoañete Montenégyro isãsoha upe Amandaje Berlin pegua (ary 1878-pe), upe guive oiko ko Mburuvi Montenégyro. Oiko rire upe Ñorairõ Guasu Peteĩha, Montenégyro oñembojoaju Sévia rehe ojapo hag̃ua tetã pyahu, tetã hérava Mburuvi umi Sévia, Kyoásia ha Elovéña retãygua ha opa rire upe Ñorairõ Guasu Mokõiha ko mburuvi pyahu oike Jugolávia Tekoha Tavakuairetã Joapy ipype, ko tetãme opyta Montenégyro oñembojei meve ary 1992-pe.

Oñembojei rire, Montenégyro oike upe tetã pyahu hérava Jugolávia Tavakuairetã Joapy ha ára 4 jasykõi ary 2003 guive oñembojoaju Sévia rehe ojapo ko joaty hérava Sévia ha Montenégyro. Ára 21 jasypo ary 2006-pe oñemoañete jey Montenégyro hekopeteĩha ha hekosãsoha, upéicha ko tetã ohupyty jey isãso ára 3 jasypoteĩ ary 2006-pe.

Ko tetã réra Montenégyro ñe'ẽme ha'e hína Crna Gora, he'iséva «yvyty hũ», upéicha hína ojehecha upe yvytyrysýi hérava Áype Ndinára pegua upe para Adriátiko guive.[5] Montenégyro réra guaraníme ou karaiñe'ẽ rupive upe Venésia ñe'ẽgui; upéicha oiko avei heta ñe'ẽ ambuévape, ingleñe'ẽ, Alemañañe'ẽ ha Poytugañe'ẽ oipuru ko ñe'ẽngue Montenegro.

Mandu'apy
  1. CIA. «Montenegro - Geografía - Libro Mundial de Hechos». Ojehechákuri árape: 26 de enero de 2017.
  2. «2016 Human Development Report Summary» (en inglés) (pdf). Estocolmo, Suecia: United Nations Development Programme. Ojehechákuri árape: 13 de abril de 2017.
  3. «Google Maps». Maps.google.co.uk (1 de enero de 1970). Ojehechákuri árape: 11 de septiembre de 2010.
  4. Basic data of Montenegro
  5. Fine, 1994, p. 532

Joaju


Európa

Alemáña | Andorra | Aservaijã | Ayméña | Áuteria | Aváña | Avekásia | Chekía‎ | Chípere | Elovákia | Elovéña | Epáña | Etóña | Georgia | Gyrésia | Hĩlándia‎ | Hungyria | Hyãsia‎ | Irilánda | Itália‎ | Ilándia | Kosovo | Kyoásia | Letóña | Liechytenteĩ‎ | Lituáña | Luxemburgo | Yvate Masendóña | Malta | Mónako‎ | Montenégyro‎ | Moyndávia‎ | Noruéga | Ndinamáka | Polóña‎ | Poytuga‎ | Rrumáña‎ | Rrúsia‎ | San Maríno | Sévia | Suésia | Suísa | Táva Vatikáno | Tavetã Joaju | Tetãnguéra Yvýi | Tuykía | Ukyáña | Véyhika | Vielorrúsia | Vónia ha Hesegovína | Vugária

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.