Dengue

Dengue ha'e peteĩ mba'asy víru ombohasáva ñati'ũ (Aedes Aegypti) rupive. Pe ñati'ũ ojopíramo ava hasývape ha upéi ojopi ambuépe ombohasáma hese ko mba'asy, péva oñepyrũ ñati'ũ kuñágui, oĩ 4 ko dengue víru juehegua, upe ojehechavéva ome'ẽ akãnundu tuicha, tete ro'o rasy, rete kangypa, resa kupe rasy, ikatu ome'ẽ ñandéve py'avai, ndaja'uséi tembi'u, heta jey ikatu sapy'ánte opa ñañandu'ỹ ko mba'asy.

Dengue
Pire apeno ojehechavéva tapicha dengue rasýva.
Ñemohenda ha marandu ambuéva
CIE-10	A90
CIE-9	061
CIAP-2	A77
OMIM	614371
DiseasesDB	3564
MedlinePlus	001374
Pohano rehegua
[editar datos en Wikidata]

Ko ambue katu ivaive ha ikatu ñande juka, ko'a ha'e dengue hemorrágico, ikatu huguy pe ñande retepýpe, tĩ ruguy ha tuicha pe ñande rygue rasy.

Upéicha ikatu oiko ñande rehe ko mba'asy: mba'asyapypẽ oñepyrũ 3 térã 5 ára ñande jopi rire pe ñati'ũ, umíva ha'e hína akãnundu tuicha, akãrasy vai, rete rasypa ha ambuéva. Sapy'ánte oĩ tapicha oikéva dengue reko ivaivévape. Jaha va'erã tasyo hi'aguĩvehápe ñandégui pe ñañanduve ñande ruguy oĩ yvate, umi tapicha orekóva dengue opytu'u va'erã, ho'u heta va'erã pe y, ani ja'u pohã mba'eve chagua he'iỹre ñandéve pohanohára mba'épa ikatu ja'u, 10 térã 15 ára ikatu japytu'u ñañemoporã porãve hag̃ua, opakuévo ko mba'asy osẽmba ñande pirére apeno.

Ikatu jajoko hína ko mba'asy jaipurúrõ repelente, ñamonde ao omo'ãva pe ñande retére ani ñande jopi pe ñati'ũ, avei ñamopotĩ umi mba'yru ombyatýva y ky'a, ha pyhare jake hag̃ua jaipurukuaa mosquitero.

Kóva ha'e peteĩ mba'asy oĩva opárupi, hakuitehápe ha hakuvyhápe, te'õ oĩ hápe, hetaitereive ojehecha oĩ umi táva hápe.