Naomh Adhamhnán

B' e aba ann an Ì Chaluim Chille (679–704) agus neach-lagha clèireachail a bha ann an Naomh Adhamhnán (627/8 – 704). Canar Saint Adamnan ris sa Bheurla, ach ann an Èirinn chithear cruth Beurla mar Saint Eunan cuideachd.

Naomh Adhamhnán
aba

679 - 704
Fáilbe mac Pípáin (en) Translate - Conamail mac Faílbi (en) Translate
Beatha
Breith Conntaidh Dhùn nan Gall, 624
Dùthaich  Poblachd na h-Èireann
Bàs Ì Chaluim Chille, 704
Teaghlach
Sinnsirean
Foghlam
Cànain Laideann
Gaeilge
Dreuchd
Dreuchd lagh-eòlaiche, sgrìobhadair eachdraidh nan naomh, bàrd, manach, sgrìobhadair agus ministear
Tèarmann
23 an t-Sultain
Creideamh
Creideamh Eaglais Chaitligeach
Òrd na Beinidictich

Chan eilear buileach cinnteach far an do rugadh e, ach canar cuid gum b' e Ráth Bhoth ann an Contae Dhún nan Gall an t-àite-breith aige. Ann an 679, thòisich e mar aba ann an Abaid Ì Chaluim Chille. B' e esan an naoidheamh aba an dèidh Chaluim Cille. Chaochail e ann an 704. Tha e na naomh ann an Èirinn agus Alba agus tha e na dhuine cudromach ann an eachdraidh an dà dhùthaich cuideachd. Dh'fhàs e ainmeil air sgàth 's na leabhraichean a sgrìobh e.

Na h-obraichean aige

Abaid Ì Chaluim Chille

'S e "Vita Columbae" an leabhar as cudromaiche aige a bhios a' toirt seachad fiosrachadh mionaideach mu bheatha Calum Cille. Rinn e cruinneachadh mu àitichean naomh ann an "De Locis Sanctis".

Bha e an sàs gu mòr cuideachd gus lagh ùr a chur air bhonn ris an canar "Cáin Adomnáin", (Lagh Adomnán) no "lex innocentium" (Law of Innocents sa Bheurla) an-diugh. Bha Cáin Adomnáin a-mach air daoine a dhìon nach eil an sàs ann an cath. Chuir an lagh peanasan air marbhadh luchd clèireachail, clann no boireannaich; mar eisimpleir:

whoever slays a woman ... his right hand and his left foot shall be cut off before death, and then he shall die ...

Eadar-theangachaidhean

  • Alan Orr Anderson, Marjorie Ogilvie Anderson (deas.): Adomnan's Life of Columba. Clarendon Press, Oxford 1991
  • Reeves, William, James Henthorn Todd (deas.). Vita Sancta Columbae: The life of St Columba founder of Hy, written by Adamnan, ninth Abbot of Iona. Dublin: Dublin University Press for the Irish Archaeological and Celtic Association, 1857. Ri fhaotainn aig CELT
  • Denis Meehan (deas.): Adamnan's De Locis Sanctis. The Dublin Institute for Advanced Studies, Dublin 1958 (Scriptores Latini Hiberniae. 3)

Ceanglaichean a-mach

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.