Martos
'S e baile meadhannach faisg air Andújar ann an Andalusia (An Spàinn) a th' ann am Martos (IPA: anˈduxaɾ). Tha e suidhichte ann an ceann a deas na dùthcha, ri taobh na h-Aibhne Fuente de la Villa, 212m os cionn ìre na mara, anns an Roinn Jaén, 23km air falbh bho Jaén fhèin. 'S e dìreach Spàinntis a tha ga bruidhinn an seo. 'S e turasachd agus àiteachas a tha a' cumail eaconomaidh a' bhaile a' dol, gu seachd-àraidh liosan-ola. Tha 24,343 duine a' fuireach ann.[1] A bharrarchd air Cellamare san Eadailt, chan eil baile neo baile eile san t-saoghal far a bheil an Naomh Amator à Auxerre a cheart cho cudromach dhan Eaglais Chaitligeach na Martos.
Martos
| |||||
Suidheachadh | |||||
Dùthaich | An Spàinn | ||||
Ceàrn | Jaén | ||||
Sgìre | Andalusia | ||||
Co-chomharran | 37° 43' 22 Tuath 03° 57' 57 Iar | ||||
Feartan fiosaigeach | |||||
Farsaingeachd | 93.43 km² | ||||
Àireamh-shluaigh | 24,343 (2020) | ||||
Dlùths | 260.55/km² | ||||
Àireamh fòn | 953 | ||||
Duilleag oifigeil | A' Chomhairle |
Freumahn an Ainm
Bha ainm-àite Ibearach ann, air an robh Tucci, agus b' e Augusta Gemella Tuccitana a chandh ri aig àm nan Ròmanach. Chaidh an t-ainm Arabais توش (Tuis) a chlàradh airson a' chiad turais le Al-Razi, agus an uair sin, san 10mh Linn, b' e Al-Muqaddasi a sgrìobh mu dheidhinn مارتوش (Martuis).[2]
Eachdraidh
B' e pàirt na roinne Hispania Ulterior a bh' ann. Stèidhicheadh easbaigeachd an seo aig deireadh Impireachd na Ròimhe, a mhair gu ruige Ceannsachadh Ioslamach na dùthaich ann an 711. Nuair a bhris Al-Andalus ann an rìoghachdan beaga, thàinig Martos fo sgàil Taifa Ghranada agus an uair sin Taifa Shevilla (1078). Ghabh an Rìgh Fernando II à Castilla os làimh an sgìre seo ann an 1226, leis gun do chuireadh gu bàs an Rìgh Abd Allah al-Bayasi - Rìgh Taifa Bhaeza - airson traoidhtearachd, oir gun tug e Martos agus cuid a bhaile eile[3] do dh' Fhernando II aig àm cogadh an aghaidh nan Arabach eile.[4]
Daoine Ainmeil
Àireamh-sluaigh
Bliadhna | 1857 | 1900 | 1950 | 2000 | 2020 |
Muinntir | 12.552 | 17.078 | 30.404 | 22.732 | 24.343[6] |
Bailtean Co-cheangailte
- Baler
- Cellamare[7]
- Mora
Iomraidhean
- INE
- Jacinto García, Eduardo José. Universidad de Jaén, ed. La Toponimia de Jaén en las fuentes árabes Medievales: Aproximación lingüística.. Jaén. 1016-1017. ISBN 84-690-3383-2.
- Reilly, Bernard F. (1993). The Medieval Spains. Cambridge University Press., ISBN 9780521397414.
- Martínez Díaz, Gonzalo (2000). «La conquista de Andujar: su integración en la Corona de Castilla». Boletín del Instituto de Estudios Giennenses (Jaén: Instituto de Estudios Giennenses) (176): 625-628. ISSN 0561-3590.
- Casares G. Cantón, Raúl; Duch Colell, Juan; Antochiw Kolpa, Michel; Zavala Vallado, Silvio et ál (1998). Yucatán en el tiempo. Mérida, Yucatán. ISBN 970 9071 04 1.
- Martos – Àireamh-sluaigh
- Grupo de empresa Valeo Iluminación, ed. (2002). Dos pueblos lejanos hermanados, Martos (España) con Baler (Filipinas) (n º 30 edición). Martos.