Luanda

'S e Luanda[1] (seann ainm: Loanda) na phrìomh-bhaile Angòla. 'S e Luanda am baile as motha cuideachd a tha ann an Angòla. Anns a’ bhliadhna 2005 bha 2.776.125 duine a’ fuireach anns a’ bhaile fhèin. Tha e suidhiche air a’ Chuan Siar agus mar sin dheth tha am port-mara as motha den dùthaich an seo. 'S e seo an Co-chomharran aige: 8°50'18" Deas agus 13°14'4" Ear. Tha Luanda 751km air falbh bho Khinshasa (Poblachd Dheamocrach na Congo), 1,791km bho Lusaka (Saimbia), agus 1,581km bho Windhoek (Namibia).[2] Tha e suidhichte air an àirde an iar-thuath na dùthcha, aig 6m os cionn ìre na mara.[3]

Luanda
Suidheachadh
Dùthaich	Angola
Ceàrn	Luanda fhèin
Co-chomharran	08° 50 18' Deas 13° 14 04' Ear
Feartan fiosaigeach
Farsaingeachd	2,067 km²
Àireamh-shluaigh	4,937,335 (2010)
Dlùths	2,388.65/km²
Àireamh fòn	+

Chaidh am baile mar São Paulo de Loanda a stèidheachadh anns a’ bhliadhna 1575 leis an rannsachair Paulo Dias de Novais às a' Phortagail. Chaidh an dùn Fortaleza São Pedro da Barra a thogail ann an 1618 agus bho 1627 b’e teas meadhan poileataigeach Angòla a bha ann an Luanda. Aig àm neo-eisimeileachd anns a' bhliadhna 1975 bha am baile gu math beartach le mòran togalaichean nuadh-aimsireil.

Tha dà phàirt anns a’ bhaile fhèin:

• baixa de luanda neo Luanda iosail, an seann bhaile le sràidean beaga agus togalaichean anns an stoidhle aig àm colonaidh.
• cidade alta, am baile ùr

Tha dà oilthigh ann:

• Catholic University of Angola, oilthigh prìobhaideach
• University of Agostinho Neto, oilthigh poblachd

Tha am port-adhair Quatro de Fevereiro Airport na laighe faisg air a’ bhaile.

Canar gur e am baile as daoire a tha ann air an t-saoghal.[4]