Hightae

‘S e baile beag dùthchasail faisg air Loch Mhabain, air an àirde an iar-dheas na h-Alba a th' ann an Hightae. Tha e suidhichte aig 34m os cionn ìre na mara,[2] ann an cridhe Dhùin Phris is Gall-Ghaidhealaibh (Siorrachd Dhùn Phrìs ro 1975), eadar Torthorwald agus Logarbaidh, ri taobh na h-aibhne Anainn.[3] Tha e 243km air falbh bho Obar Dheathain, 100km bho Ghlaschu, 12km bho Dhùn Phrìs agus 96km bho Dhùn Èideann, prìomh-bhaile na dùthcha.[4] 'S e Beurla a th' ann a’ chiad chànan aig a’ mhòr-chuid dhe na daoine ann an Hightae. Tha Eaconomaidh a' bhaile gu math crochte air àiteachas agus coilltearachd. A bharrachd air sin, tha talla a' bhaile ainmeil[5] agus taigh-seinnse/taigh-òsda[6] anns a’ bhaile. Taobh fhoghlaim, tha bun sgoil[7] ann ach feumar a dhol dhan àrd sgoil ann an Logarbaidh.

Hightae

Suidheachadh
Dùthaich Alba
Ceàrn Dùn Phris is Gall-Ghaidhealaibh
Co-chomharran 55° 05' 00″ Tuath[1]
03° 25' 00″ Iar
Feartan fiosaigeach
Àireamh fòn 01387
Duilleag oifigeil Hightae aig Visit Scotland

Freumhan an Ainm

A rèir eòlaichean fhreumh-fhaclachd, tha a coltas ann gur ann à Seann Bheurla Heghetache (Gàidhlig: Òrdag Àrd) a th' ann ainm a' bhaile.[8] A dh aindeoin sin, tha cuid eile dhen bheachd gur ann à Lochlannais tjd (sràc) a tha e.[9] 'S ann gu math pailt 's a tha ainmean-àite Lochlannach ann an iar-dheas na h-Alba,[10] gu h-àraidh nas fhaisge air a' Mhuir.

Eachdraidh

Thug Righ Raibeart I na h-Alba[11] còirichean sònraichte air an fhearainn do mhuinntir na sgìre mar duais airson a bhith dìleas dha ri linn Cogadh Neo-eisimeileachd na h-Alba. Le sin thogadh talla a' bhaile ann an Hightae airson ceithir bailtean beag air iomall Loch Mhabain: Hightae, Heck, Greenhill agus Smalholm, neo na Ceithir Bailtean Rìoghail mar a chanadh iad. Chaidh talla a' bhaile ùr a thogail an seo ann an 1910, le taic airgid bho Andrew Carnegie. Thogadh eaglais an seo ann an 1796 agus leasachadh ann an 1865 i.[12] Chaidh lùchairt air a bheil Rammerscales[13] a thogail an seo ann an 1768 le fear-malairt agus lighiche air an robh James Mouncey, a rinn fortan dhasan fhèin thall san Ruis nuair a bha Catrìona Mhòr os cionn na dùthcha. Cheannaich William Bell Macdonald à Glaschu ann an 1790 i. 'S e eadar-theangaiche fa-leth a bh' anns an Dòmhnallach, a chuireadh A' Bheurla Ghallda gu Eabhra, Gearmailtis, Greugais neo Laideann. Sgrìobh esan Gràmar na Coptais cuideachd. A-rèir carragh-chuimhne a' bhaile, fhuair ceithir duine deug à Hightae bàs sa Chogadh Mòr[14] agus còignear eile san Dàrna Cogadh.

Iomraidhean
  1. Geographic
  2. Falling Rain
  3. Fish Pal
  4. Distance from - to
  5. Geolocation
  6. Hightae Inn
  7. A' ChomhairleTeamplaid:Fix/category
  8. Scottish Placenames Society
  9. The Placenmes of Scotland, James B. Johnston, Dùn Èideann 1892
  10. Ordanance Survey
  11. Dumfries Companion
  12. Scotland's Churches
  13. Rammerscales
  14. Scottish War Memorials Project
Bailtean ann an Siorrachd Dhùin Phris

Achadh na h-Eaglaise  • Ae  • Amisfield  • Applegarthtown  • Auldgirth  • Bankend  • Bàrr na Dris  • Beattock  • Bentpath  • Canonbaidh  • Cathair  • Cathair Ruairidh  • Chapelknowe  • Cille Chonaill  • Cille Bhrìghde  • Cill Osbairn  • Cille Phàdraig nam Fleamach  • An Clachan  • Clarencefield  • Collin  • Comar na Drise  • Cuingealach  • Dalswinton  • Daltan  • Doire Chonaill  • Dòrnach  • Drochaid Charrainn  • Drochaid a' Mhuilinn  • Drochaid Mhic Iain  • Dubhras na Doire  • Dùn Choll  • Dùn Phris  • Dùn Sgoir  • Eaglais Fheichin  • Eastriggs  • Eskdalemuir  • Gleann Chapall  • Greatna  • Hightae  • Hoddom  • Inbhir Anainn  • Kettleholm  • Kirtlebridge  • Langaim  • Loch Mhabain  • Logarbaidh  • Am Magh Fada  • Middlebie  • Mouswald  • Parkgate  • Penpont  • Powfoot  • Ruadhail  • Templand  • Torthorwald  • Tynron  • Wamphray  • Waterbeck

 
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.