Dùn Iubhair

A rèir eòlaichean fhreumh-fhaclachd, tha e coltach gur ann à Dùn agus iùbhar neo ùr a th' ann ainm an àite seo.[7] Nochd a' Ghàidhlig ann an ceann a deas na h-Alba anns an 7mh Linn agus bha an cànan fhathast beò san sgìre gus an 18mh Linn.[8] A bharrachd air sin, tha cruth na tìre a' toirt cuideam dhan teòiridh seo. Cha do chaochail Mairead Nic Mhoirich, an neach mu dheireadh a fhuair a' Ghàidhlig on ghlùn sa sgìre seo, ach ann an 1760.

Chaidh caisteal a thogail an seo shuas air an dùn leis an teaghlach Ceannadach anns an 13mh Linn Dh'fhàs iad gu math beairteach agus cumhachdail: phòs tè dhuibh aig Raibeart III, Rìgh Alba agus bha fear dhaibh na easbaig ann an Raibeart III, Rìgh Alba.[9] Chumadh coinneamhan cudromach an seo ann an 1429 eadar Seumas Caimbeul agus Iain Mòr MacDhòmhnaill, far a chaidh an Dòmhnallach a mharbhadh, tachartas a dh'adhbhraich ar-a-mach.[10] Chuir Màiri I, Ban-rìgh na h-Alba seachad trì oidhcheannan sa chaisteal an seo eadar 4 an Lùnastal agus 6 an Lùnastal 1563[11] nuair a rinn i an treas turas aice dhan àirde an iar-dheas na h-Alba. Bha an caisteal fhèin na thobhta ann an 1694 ach lean am baile air mar port iasgaich.[12] Chaidh cidhe ùr ceàrnagach a thogail ann an 1811 airson piseag a thoirt air gnothach an èisg. B' e an t-Iarla Cassillis a phàigh £50,000 airson na h-obrach air a' chidhe, a tha 3.7m a dhoimhne.[13] Bha mu 30 duine an sàs anns na bàtaichean gu ruige na 60an. Chan eil gin duibh ag obair an latha an-diugh.

1. “Dunure/Dùn Iubhair”. Ainmean-Àite na h-Alba. Air a thogail 2na dhen Lùnasdal 2018.
2. Falling Rain
3. Luftlinie
4. Scottish Places
5. Fisherton Primary
6. Carrick Academy
7. The Placenmes of Scotland, James B. Johnston, Dùn Èideann 1892
8. Lorimer, W.L., "The Persistence of Gaelic in Galloway and Carrick", in Scottish Gaelic Studies, VI.2 (1949), pp. 114–36
9. Undiscovered Scotland
10. TurasgTeamplaid:Fix/category
11. Marie Stuart SocietyTeamplaid:Fix/category
12. Canmore
13. Harvey, William. Picturesque Ayrshire. Dundee : Valentine and Sons. p. 30.

Siorrachd Àir agus Arainn

Siorrachd Àir a Tuath	Àird Rosain • Beithe • Bun na Dubh Abhann • Cill D’Fhinnein • Baile Steaphain • Cille Bhrìghde an Iar • Cill Bhreannain • Dail Fhraoich • Eilean MoLaise • Fairlidh • Gleann Gairneig • Irbhinn • An Leargaidh • Loch Raonasa • Perceton • Port a' Mhuilinn • Portencross • Saltcoats • Seamill • Seasgann • Skelmorlie • Springside • Tràigh a' Chaisteil
Siorrachd Àir an Ear	Achadh nan Leac • Am Muileann Ùr • Baile nan Gall • Baile nan Stiùbhartach • Ceiteirein • Cill Mhàrais • Cill Mheàrnaig • Cnoc an Tiobair • Crosshouse • Cumnag • Dail a' Chruim-puill • Dail M'Fhaolain • Dairbheal • Drongan • Hurlford • Maghlinn • Ochiltree • Patna • Poll an Easain • Riccarton
Siorrachd Àir a Deas	Allmhaigh • An Truthail • Baile na Tràgha • Cill Osailt • Cille Mhìcheil • Coylton • Dail Mhaol Chiarain • Dùn Iubhair • Inbhir Àir • Inbhir Gharbhain • Maybole • Preastabhaig • Straiton • Tarbolton
Eileanan	Arainn • Creag Ealasaid • Cumaradh Beag • Cumaradh Mòr