Uí Thuathail
Rítheaghlach na Laighean ba ea Uí Thuathail, de shliocht Tuathal mac Aughaire|Tuathail mhic Aughaire Uí Dhúnlainge, rí Laigean (bás 958).
Tá muintreacha eile ann, ar ndóigh, a bhfuil an sloinne céanna acu.[1][2][3]
Stair
Doncaon, garmhac Thuathail mhic Augaire, ba ea ag chéad duine a ghlac an sloinne. D'éag sé ag slain at Leithghlinn sa bhliain 1014.
Bhíodh áit dúchais na muintire suite i ndeisceart comprised the southern part of the present Chontae Chill Dara ach díbríodh iad ar an cheantar le linn ionradh na Normannach ar Éirinn. Lonnaigh siad sna Sléibhte Chill Mhantáin timpeall Gleann Dá Loch, agus lárionad acu i nGleann Uí Mháil.
Cé go raibh Áth Cliath agus na Sasanaigh díreach in aice leo, choinniodh go fíochmhar a neamhspleáchas ag Uíbh Thuathail agus a ngaoil, Uí Bhroin, le ceithre bliain anuas. Bhíodar lánpháirteach i gComhdháil Chaitliceach na hÉireann sa bhliain 1642.
Ag tús na 16ú haoise, bhí tuairim is cúig theaghlach ann, faoi ghéillsine ag "Ó Tuathail Chúirt an Phaoraigh":[4]
- Uí Thuathail Chaisleán an Ridire, Gleann Uí Mháile.[5]
- Uí Thuathail Chaisleán Uí Thuathail, Ballymacledy, (Baile an Talbóidigh Uachtarach anois), Gleann Uí Mháil.
- Uí Thuathail Chaisleán Charn an Bhua.
- Art Og Ó Tuathail Chaisleán Chaoimhín, Fertie.
- Toirdhealbhach Ó Tuathail, Chúirt an Phaoraigh, Fir Chualan.
- Uí Thuathail Iomaí, Iar Connacht
- Mionteaghlaigh amhail is
- Uí Thuathail Buaile an Fheadáin agus an Briotás
- Uí Thuathail Baile Uí Thuathail, gar do Dhún Luáin;
- Uí Thuathail Ghleann dá Ghrua
- géaga eile i gcontaetha Mhaigh Eo agus an Chabháin.
Ar feadh a statue, bhí clú agus cáil acu as ucht a gcuid gaiscíochta, ní amháin in éadan na Sasanach i ngleannta Chill Mhantáin, ach i dteannta sin i n-airm Chaitliceacha na hEorpach san 18ú haois.
Féach freisin
Foinsí
- O'Toole, Patrick Laurance (1890). "History of the Clan O'Toole and other Leinster Septs". Baile Átha Cliath: M. H. Gill and son; Nua Eabhrac, Benziger brothers.
Naisc sheachtracha
Tagairtí
- A Guide to Irish Surnames, Edward MacLysaght, Helicon, 1964, ll. 195, 244
- The Surnames of Ireland, 6ú heagrán, Edward MacLysaght, Irish Academic Press, 1988
- The Surnames of Ireland- Origins and Numbers of Selected Irish Surnames, Edward Neafsey, Irish Genealogical Foundation, 2002, lch. 191
- O'Toole (1890), ll. 117, 118
- "Castleruddery".
{{Laigin}