Shimon Peres

Polaiteoir, státaire, scríbhneoir agus file Iosraelach ab ea Shimon Peres (Eabhrais: שִׁמְעוֹן פֶּרֶס; rugadh mar Szymon Persky; 2 Lúnasa 1923 – 28 Meán Fómhair 2016). Rugadh in Wiszniew, a bhí sa Pholainn ag an am ach atá sa Bhealarúis inniu, faoin ainm Vishnyeva.

Shimon Peres

Ainm sa teanga dhúchais	(he) שמעון פרס
Beathaisnéis
Breith	(pl) Szymon Perski 1 Lúnasa 1923 Višnieva, An Bhealarúis
Bás	28 Meán Fómhair 2016 93 bliana d'aois Lárionad Leighis Sheba, Iosrael
Siocair bháis	Bás nádúrtha (Rith fola ceirbreach)
Áit adhlactha	Nation's Great Leaders Graves (en)
9 Uachtarán Iosrael
13 Meitheamh 2007 – 28 Iúil 2014 ← Moshe Katsav – Reuven Rivlin →
Ball den Knesset
17 Aibreán 2006 – 13 Meitheamh 2007
Minister of Foreign Affairs, Israel (en)
7 Márta 2001 – 2 Samhain 2002 ← Shlomo Ben-Ami – Benjamin Netanyahu →
Deputy Prime Minister of Israel (en)
7 Márta 2001 – 2 Samhain 2002
8 Prime Minister of Israel (en)
4 Samhain 1995 – 18 Meitheamh 1996 ← Yitzak Rabin – Benjamin Netanyahu → Ball de chomh-aireacht: Twenty-fifth government of Israel (en) , Twenty-sixth government of Israel (en)
Minister of Defence (en)
4 Samhain 1995 – 18 Meitheamh 1996 ← Yitzak Rabin – Yitzhak Mordechai →
Minister of Foreign Affairs, Israel (en)
14 Iúil 1992 – 22 Samhain 1995 ← David Levy – Ehud Barak →
Minister of Finance (en)
22 Nollaig 1988 – 15 Márta 1990 ← Moshe Nissim – Yitzhak Shamir →
Minister of Foreign Affairs, Israel (en)
20 Deireadh Fómhair 1986 – 23 Nollaig 1988 ← Yitzhak Shamir – Moshe Arens →
8 Prime Minister of Israel (en)
13 Meán Fómhair 1984 – 20 Deireadh Fómhair 1986 ← Yitzhak Shamir – Yitzhak Shamir →
Minister of Religious Services (en)
13 Meán Fómhair 1984 – 23 Nollaig 1984
Prime Minister of Israel (en)
22 Aibreán 1977 – 21 Meitheamh 1977 ← Yitzak Rabin – Menachim Begin →
Minister of Defence (en)
3 Meitheamh 1974 – 20 Meitheamh 1977 ← Moshe Dayan – Ezer Weizman →
Minister of Transport and Road Safety (en)
1 Meán Fómhair 1970 – 10 Márta 1974 ← Ezer Weizman – Aharon Yariv →
Minister of Communications (en)
1 Meán Fómhair 1970 – 10 Márta 1974 ← Elimelekh Rimalt – Aharon Uzan →
Minister without portfolio (en)
15 Nollaig 1969 – 22 Nollaig 1969
Deputy Minister of Defense (en)
23 Nollaig 1964 – 25 Bealtaine 1965
Deputy Minister of Defense (en)
1 Iúil 1963 – 22 Nollaig 1964
Deputy Minister of Defense (en)
6 Samhain 1961 – 26 Meitheamh 1963
Deputy Minister of Defense (en)
21 Nollaig 1959 – 2 Samhain 1961
Ball den Knesset
30 Samhain 1959 – 17 Eanáir 2006
Faisnéis phearsanta
Reiligiún	An Giúdachas
Scoil a d'fhreastail sé/sí	Ollscoil Nua-Eabhrac New School for Social Research (en) The New School Ollscoil Harvard Ardscoil Ironi Alef
Gníomhaíocht
Suíomh oibre	Iarúsailéim
Gairm	polaiteoir, rannpháirtí i bhfóram idirnáisiúnta, file, scríbhneoir, aire rialtais
Fostóir	Mossad (en)
Ball de pháirtí polaitíochta	Kadima (2005–2016) Páirtí Lucht Oibre na hIosrael (1968–2005) Rafi (1965–1968) Mapai (1959–1965)
Teangacha	Béarla, an Fhraincis, An Eabhrais, an Rúisis agus an Pholainnis
Ghlac sé/sí páirt i
20 Eanáir 2016	Cruinniú Bliantúil an Fhóraim Eacnamaíoch Dhomhanda, 2016
21 Eanáir 2015	Cruinniú Bliantúil an Fhóraim Eacnamaíoch Dhomhanda, 2015
22 Eanáir 2014	Cruinniú Bliantúil an Fhóraim Eacnamaíoch Dhomhanda, 2014
21 Eanáir 2004	Cruinniú Bliantúil an Fhóraim Eacnamaíoch Dhomhanda, 2004
	Cruinniú Bliantúil an Fhóraim Eacnamaíoch Dhomhanda, 2013
Teaghlach
Céile	Sonia Peres (1945–2011)
Páiste	Tsvia Walden, Yoni Peres, Hemi Peres
Athair	Yitzhak Perski  agus Sara Meltzer
Duine muinteartha	Lauren Bacall (female first cousin (en) ) Lauren Bacall (col seisir baineann)
Gradam a fuarthas (31 Bealtaine 2015)  Solomon Bublick Award (en) (2015)  Gradam Saoirse (19 Bealtaine 2014)  Bonn Óir na Comhdhála (13 Meitheamh 2012)  Bonn Saoirse an Uachtaráin (20 Samhain 2008)  Knight Grand Cross of the Order of St Michael and St George (en) (18 Samhain 2008)  dochtúireacht oinigh ó Coláiste na hOllscoile, Londain (2007)  dochtúireacht oinigh ó Ollscoil Bilkent (23 Bealtaine 2005)  Order of the Sun of Peru (en) (2003)  Osgar (en) (2003)  Gradam an Phláta Óir (2002)  Planetary Consciousness Prize (en) (1998)  dochtúireacht oinigh ó Ollscoil Liège (1997)  dochtúireacht oinigh ó Ollscoil Alcala (4 Iúil 1996)  Philadelphia Liberty Medal (en) (1996)  Four Freedoms Award – Freedom from Fear (en) (1994)  Duais Nobel na Síochána (1993)  Félix Houphouët-Boigny Peace Prize (en) (1957)  Commandeur de la Légion d'honneur‎  Gradam Steiger  dochtúireacht oinigh ó Ollscoil Bar-Ilan  honorary doctor of the Moscow State Institute of International Relations (en)  Grand Star of the Decoration for Services to the Republic of Austria (en)  Ord an Phrionsa Yaroslav, an chéad ghrád
Síniú

Ghlac Peres páirt i 13 comh-aireacht le linn a thréimhse mar pholaiteoir. Príomh-aire Iosrael a bhí ann faoi dhó (1984-1986 agus 1995-1996) agus ina uachtarán ar an tír (2007-2014).

Bronnadh Duais Nobel na Síochána air in éineacht le Itzhak Rabin agus Yasser Arafat, sa bhliain 1994, as a saothar i bpróiseas na síochána.

Bhí Polainnis, Fraincis, Béarla, Rúisis, Giúdais agus Eabhrais ag Peres. Níor chaill sé blas na Polainnise ariamh agus é ag labhairt Eabhraise.[1]

Ba fhile dánta agus amhrán é ina shaol príobháideach; bhíodh sé de nós aige véarsaí a scríobh le linn cruinnithe na comhaireachta. Thaifeadadh dánta dhá chuid mar amhráin ar albaim.[2] De bharr an méid léinn a bhí aige ar an litríocht, bhí sé ábalta athfhriotail a dhéanamh go réidh ar na fáithe Eabhracha (Nevi'im), litríocht na Fraince, agus fealsúnacht na Síne.[1]

Fuair Peres bás in aice le Tel Aviv ar 28 Meán Fómhair 2016 i ndiaidh stróc dá bhualadh.[3],[4][5]