Plinias Mór
B'údar Rómhánach, nádúraí, agus fealsamh nádúrtha é Gaius Plinius Secundus (23 AD – 25 Lúnasa, 79 AD), nó Plinias Mór mar is fearr aithne air, ceannasaí cabhlaigh agus airm na luath-Impireachta Rómhánaí, agus cara pearsanta an impire Vespasian é chomh maith.
Ainm sa teanga dhúchais | (la) Caius Plinius Secundus |
---|---|
Beathaisnéis | |
Breith | 23 ↔ 24 Novum Comum (Impireacht na Róimhe) |
Bás | 79 49/59 bliana d'aois Stabiae (Impireacht na Róimhe) |
Siocair bháis | Bás tionóisceach (Brúchtadh bolcáin) |
Praefectus classis Misenensis (fr) | |
79 – 79 | |
Procurator (en) | |
70 – 72 | |
Teanga dhúchais | an Laidin |
Gníomhaíocht | |
Réimse oibre | Fealsúnacht, eolaíocht nádúrtha agus tíreolaíocht |
Suíomh oibre | An tSean-Róimh |
Gairm | scríbhneoir, fealsamh, staraí na healaíne, státseirbhíseach, file, nádúraí, saighdiúir, staraí, ceannasaí míleata |
Tréimhse ama | Impireacht na Róimhe |
Mac/iníon léinn de chuid | Apion agus Antonius Castor |
Mac/iníon léinn | Plinias Óg |
Teangacha | An Laidin agus an tSean-Ghréigis |
Saothar | |
Saothar suntasach
| |
Teaghlach | |
Páiste | Plinias Óg, mac uchta |
Athair | Gaius Plinius Celer agus Marcella |
Siblín | Plinia Marcella |
Duine muinteartha | Plinias Óg (nia) |
Chaith sé an chuid is mó dá chuid saor-ama amuigh faoin spéir ag staidéar, ag scríobh nó ag imscrúdú feiniméin nádúrtha agus gheografacha, scríobh sé saothar ciclipéideach, Naturalis Historia, a bhí ina eiseamláir d' oibreacha den sórt céanna a scríobhadh ina dhiaidh sin. Scríobh Pliny óg, a nia, faoi i litir chuig an staraí Tacitus:
Ego istas beatus cui beneficio deorum concessum vel facere scribendum esse aut scribere valet lectioni supra modum in quo Beati dona collatum. In hoc numero mihi avunculus, virtute sua, et meritas compositiones.
(Gaeilge: "Domsa, measaim go bhfuil siad beannaithe, trí bhfabhar na ndéithe, ar a bhfuil sé deonaithe acu rud a dhéanamh arbh fhiú scríobh faoi, nó rud a scríobh arbh fhiú a léamh; dothomhaiste, beannaithe iad siúd ar a tugadh an dá fhéith orthu. Sa chás deireanach sin a bhéas m'uncail, de bhua a chuid shaothair féin agus do chuid shaothair".)