Ospidéal an Rotunda
Tá Ospidéal an Rotunda, nó Ospidéal Máithreachais an Rotunda, suite i gcroílár Bhaile Átha Cliath agus tá sé ar cheann de na hinstitiúidí sláinte is cáiliúla in Éirinn.[1] An máinlia, Bartholomew Mosse, a bhunaigh an t-ospidéal in 1745, agus is mór an fhorbairt atá tagtha ar Ospidéal an Rotunda, mar a thugtar air sa lá atá inniu ann, ó shin i leith.[2] Tá seirbhísí míochaine á gcur ar fáil gan stad do mhná agus do leanaí ó shin.
Sonraí | ||||
---|---|---|---|---|
Cineál | Ospidéal | |||
Suíomh geografach | ||||
Limistéar riaracháin | Baile Átha Cliath, Éire | |||
| ||||
Gníomhaíocht | ||||
Comhcheangal | Coláiste Ríoga na Máinleá in Éirinn | |||
Suíomh gréasáin oifigiúil | rotunda.ie | |||
Airítear an Rotunda ar cheann de na sainfhoirgnimh is so-aitheanta i mBaile Átha Cliath ó thaobh na hailtireachta de.[3]
Stair
D’oscail an máinlia, Dr. Bartholomew Mosse an t-ospidéal ar 15 Márta 1745 in 'George’s Lane' (Sráid Sheoirse Mhór Theas).[4] An ' Dublin Lying-In Hospital' a bhí air ar dtús. Bhí drochbhail ar mháithreacha agus leanaí i mBaile Átha Cliath san 18ú haois.[1]
Ba é Mosse chomh maith a thiomsaigh an t-airgead le hospidéal nua a oscailt agus leis an bhfoirgneamh a thógáil, I 1748 ghlac an Mosse ceithre acra agus aon ród amháin ar léas ar an taobh thuaidh de Shráid na Breataine Móire chun foirgneamh nua a thógáil.[3] Croílár cultúrtha agus sóisialta na cathrach Seoirsí ag an am ab ea an láthair ar tógadh an foirgneamh.
Tógadh é in aice le Sráid Sackville (Sráid Uí Chonaill inniu). Ach ní raibh sé ar aon ais leis an tsráid. B'iad muintir Gardiner a d'fhorbair an Chearnóg Parnell agus Sráid Parnell, nó Cearnóg Rutland, mar a thugtaí uirthi sa 18ú haois.
Osclaíodh an foirgneamh nua ar 8 Nollaig 1757 agus an 'New Dublin Lying-In Hospital' a bhí air.
Tá seirbhísí míochaine á gcur ar fáil gan stad do mhná agus do leanaí ó shin ina shuíomh reatha ar chearnóg Parnell.
An 'Rink'
Gné shuntasach amháin den fhoirgneamh seo ab ea an struchtúr ciorclach, an 'Rink' agus b’as sin a d’eascair a ainm: Ospidéal an Rotunda. Tógadh seomraí éagsúla ócáide mar chuid den fhoirgneamh; 'Rotunda Rink' orthu níos déanaí. Bhí Mosse ag súil go bhféadfaí iad a ligean amach ar cíos chun go dtabharfadh an t-ioncam breise cabhair airgid don ospidéal.
Sa 'Rotunda Rink' a bunaíodh Óglaigh na hÉireann sa bhliain 1913.
Féach freisin
- Bartholomew Mosse
- Amharclann an Gheata
Naisc sheachtracha
Tagairtí
- "Cearnóg Parnell" (ga). PARNELL SQUARE CULTURAL QUARTER. Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2021-12-08. Dáta rochtana: 2021-12-08.
- ireland2016.gov.ie (2016-02-10). "Rotunda Hospital: Birth of a Nation" (ga). Ireland 2016. Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2021-12-08. Dáta rochtana: 2021-12-08.
- Alan Stanford (Bealtaine 2008). "Stair Amharclann an Gheata" (ga). Beo!. Dáta rochtana: 2021-12-08.
- rotunda.ie. "Chronological History of The Rotunda Hospital". Dáta rochtana: 2021.