Harry Potter agus an Órchloch
Is é Harry Potter agus an Órchloch (Harry Potter and the Philosophers Stone as Béarla) an chéad leabhar faoi eachtraí an draíodóra óig Harry Potter.
Scríobh J. K. Rowling an leabhair ceann seo, chomh maith leis na húrscéalta eile faoi Harry. Tháinig an bunleagan Béarla i gcló ón gcomhlacht foilsitheoireachta úd Bloomsbury sa bhliain 1997.
Gaeilge
Rinne Máire Nic Mhaoláin éacht domhan draíochta Harry Potter agus a chairde a chur in oiriúint do na Gaeil.[1] B'é an comhlacht céanna, Bloomsbury, a d'fhoilsigh an leagan Gaeilge den leabhar céanna sa bhliain 2004.[2]
Bhí bunfhriotal Rowling sách casta do léitheoirí óga sa leagan Béarla, agus leagadh coinníollacha daingne síos d’aistritheoirí na sraithe a d’fhág laincisí troma ar lámh Nic Mhaoláin, ach is iontach an t-aistriúchán a rinne sí don léitheoir cumasach.[3] Bhí uirthi a bheith ag cur Gaeilge ar fhocail agus ar théarmaí a tharraing JK Rowling as corcán Laidine, Gréigise agus Fraincise.
Caibidlí
- Caibidil 1: An Gasúr a Tháinig Slán
- Caibidil 2: An Ghloine a d'Imigh As
- Caibidil 3: Na Litreacha
- Caibidil 4: Coimeádaí n nEochracha
- Caibidil 5: Go Diagon Alley
- Caibidil 6: An Turas ó Ardán a Naoi agus Trí Cheathrú
- Caibidil 7: An Hata Sórtála
- Caibidil 8: Máistir na bPosóidí
- Caibidil 9: Comhrac ar Uair an Mheán Oíche
- Caibidil 10: Oíche Shamhna
- Caibidil 11: Quidditch
- Caibidil 12: Scáthán na Mianta
- Caibidil 13:Nicolas Flamel
- Caibidil 14: Dragan Dronnach na hIorua
- Caibidil 15: An Fhoraois Thoirmiscthe
- Caibidil 16: Tríd an gComhla Síos
- Caibidil 17: Fear an Dá Aghaidh
Carachtair
- Harry Potter
- Mr. Dursley
- Mrs. Dursley
- Dudley Dursley
- An tOllamh McGonagall
- Hagrid
- Voldemort
- Hermione Granger
- Ron Weasley
- Draco Malfoy
- Severus Snape
- Albus Dumbledore
Scannán
Teangacha Eile
- Béarla - Harry Potter and the Philosopher's Stone
- Breatnais - Harri Potter a Maen yr Athronydd
- Danmhairgis - Harry Potter og De Vises Sten
- Fionlainnis - Harry Potter ja viisasten kivi
- Iodáilis - Harry Potter e la pietra filosofale
- Portaingéilis - Harry Potter e a pedra filosofal
- Rómáinis - Harry Potter şi Piatra Filozofală
- Spáinnis - Harry Potter y la piedra filosofal
Scéal/plota
Tá Harry Potter ina chónaí i Little Whinging, Surrey lena uncail Vernon, aintín Petunia agus col ceathrar Dudley Dursley. Tá saol crua ag Harry: codlaíonn sé faoi na staighre agus bíonn na daoine sa teach don é a bhulaíocht. Cónaíonn sé le muintir Dursley toisc gur mharaigh Voldemort a thuismitheoirí, Lily agus James, nuair a bhí sé ina leanbh de dheasca fáistine:
"The one with the power to vanquish the Dark Lord approaches ... Born to those who have thrice defied him, born as the seventh month dies ... And the Dark Lord will mark him as his equal, but he will have power the Dark Lord knows not ... And either must die at the hand of the other for neither can live while the other survives ..."
Bhí cogadh ar siúil sa domhain draíodóra agus ba é Voldemort ceannaire an taoibh dorcha. Bhí Dumbledore, Lily agus James Potter ina mball de Ord an Fhéinics a bhí i gcoinne Voldemort. Chuaigh Voldemort go dtí teach na bPotter i nGodrick’s Hallow agus mharaigh sé James sa halla. Chuaigh sé suas staighre agus d’ordaigh Lily as an seomra. Dúirt sé go rachadh sí slán dá ligfeadh sí dó Harry a mharú. Chuir sí í féin sa bhealach agus fuair sí bás, ach mar níl sí an faighteoir ceart den mallacht, chuaigh an mallacht tar chugat féin ar Voldemort agus fuair níos mó den Voldemort bás freisin. Bhí píosa den anamnacha Voldemort beo agus chuaigh siad isteach Harry. Ar feadh deich mbliana, níl fios aige le Harry faoin aon rud sa domhain draíocht, agus seo iad na réasún tá sé i do chónaí le Vernon, Petunia agus Dudley sa domhan “Muggle”.
Ar do breithlá, fuair sé do litir glactha do Hogwarts School of Witchcraft and Wizardry agus tar éis cúpla litir, chuaigh an leath-feathach Hagrid go dtí Harry leis an litir dheiridh mar scrois Vernon na litreacha eile roimhe an litir dheiridh. D’inis sé an scéal cáiliúil faoi Harry agus an oíche a fuair a thuismitheoirí bás, an cúlra den domhain draíocht agus an an bhfíric go bhfuil duine cáiliúil é Harry.
Chuaigh Hagrid agus Harry go dtí Diagon Alley, an lár siopadoireacht sa domhain draoi, is sráid ceilte í I Londain. Seo iad an áit a ceannaigh cailleach agus draoi na rudaí ag taistáil le Hogwarts. Fuair Harry d’ulchabhán, Hedwig agus chuaigh sé go dtí an banc do dhaoine le draíocht, Gringotts Wizarding Bank. Fuair sé amach faoi an saibhreas do teaghlach Potter. Tar éis mí amháin, thosaigh Harry ar do dturas go dtí Hogwarts I stáisiún Kings Cross ar an Hogwarts Express. D’fhág an traein as ardán naoi agus troí ceathrú. Ar an traein, bhí Harry ag caint le daltaí nua sa chéad bhliain freisin, Ron Weasley is ainm do agus Hermoine Granger is ainm di. Ar an dtús ní maith libh Hermione mar bhí siad seaghas drochbhéasach le Harry agus Ron. Chomh maith le Ron agus Hermione, bhí coimhlint idir Harry agus buachaill eile, Draco Malfoy mar bhí Draco ag magadh Ron agus do heádaí scoile mar tá siad ar athlámh.
Nuair atá na daoine sa chead bhliain ag dul go dtí an caisleán, tar éis an Hogwarts Express, chuaigh siad thar an loch isteach báid. Chuaigh siad isteach an Halla Mhór leis an chéad féasta agus an searmanas sórtala. Sa scoil, tá ceithre teach; Gryffindor, Slytherin, Ravenclaw agus Hufflepuff. Rinne an Hata Sórtála an searmanas agus phioc an hata cén teach is fearr le gach dalta nua. D’inis Ron cúpla rud faoi gach teach do Harry, bhí sé ag rá faoi na rudaí maith le Gryffindor agus na rudaí gránna le Slytherin. Thóg an Hata a lán am air Harry, níl sé cinnte cén teach a bhfuil níos fearr le Harry, ag an deireadh, phioc an Hata Gryffindor le Ron agus Hermoine agus bhí Draco I Syltherin.Nuair na ranganna ag súil, ní maith leis Harry an Máistír na bposóidí, Severus Snape mar sa ranganna, thug Snape claonadh go dtí na daltaí I Slytherin. D’imir Harry Quiddich, spórt draíochta san aer. Bhí sé ag imirt le “Seeker” an duine ag féachaint leis an snitch ór. Nuair a bhí Harry, Ron agus Hermione amach as daoibh leapacha, d’aimsigh siad comhla thógála agus madra le trí ceann. Ar Oíche Shamhna, bhí troll sa leithreas cailíní agus shábháíl Harry agus Ron Hermione. Bhí na chairde amhrasach faoi Snape mar ghortaigh sé a chos agus bhí siad ag déanamh rudaí aisteach.
Ní maith lei Hermione na buachaillí ag féachaint agus ag smaoineamh faoi ceard atá faoi an comhla thógála mar ní maith lei ag dul i dtroiblóid. Bhí Harry buartha faoin chéad chluiche Quiddich, agus nuair a bhí sé ag imirt chuir duine gheasa air do scuab caillí Harry. Bhris Hermione an gheasa agus bhuaigh Harry agus Gryffindor an cluiche i gcoinne Slytherin. Tar éis Nollaig, fuair Harry fallaing fholaigh ó duine anaithnid. d'úsáid Harry an fallaing fholaigh agus oíche ámhain fuair sé amach an scáthán Irised. is scáthán draíocta é agus taispeán an scáthán an rud a maith leat an duine níos fearr sa domhain, d'feach Harry do mham agus dhaid.
Nuair a bhí na cairde ag caint le Hagrid d'inis sé eolas faoi an Órchloch agus na rudaí a bhí an Órchloch ábalta a déanamh, thug an Órchloch neamhbhásmhaireacht agus an cumas a athrú aon miotal do ór. D'inis Firenze an ceinteár, bhí Voldemort an duine ag féachtaint leis an Órchloch agus chinn Harry seo iad an am a dul síos an comhla thógála. Nuair a bhí siad síos, chuaigh siad trí dúshláin; Devils Snare, ficheall draíochta agus an seomra eochracha. Tar éis an dúshláin, bhí Harry i do aonair le tOllamh Quirrell, an tOllamh le cosaint i gcoinne na healaionta dorcha. Níl Snape ag obair i gcoinne Harry, bhí sé ag cabhrú Harry agus bhí Quirrell ag obair le Voldemort. Bhí Quirrell "an fear an dá aghaidh" mar bhí an aghaidh Voldemort ar an cúl den ceann Quirrell. Bhí riachtanas Voldemort le Harry ar feadh an dushlán deireanach, an scáthán Irised mar ní maith leis Harry na rud a thóg an Órchloch. Chuir an scáthán an Órchloch sa phóca Harry agus nuair atá an Orchloch anseo rinne Quirrell iarracht a thóg an Orchloch. Nuair a theagmaigh Quirrell Harry, dhírigh Quirell le carraig agus fuair Quirell bás. Bhí pian mhór sa colm Harry agus thit sé i bhfeantannais. Dhusaigh siad tar éis trí lá san ospidéal i Hogwarts.
D'inis Dumbledore an cúis a mhair Harry an troid le Quirrell agus Voldemort, bhí Dumbledore an duine a thug an fallaing fholaigh do Harry, agus bhí an Órchloch díothaigh. Chríoch an bhliain leis an féasta deireadh. Bhuaigh Gryffindor an coirn Hogwarts agus beidh Harry ag dul abhaile ar feadh an samhradh.[4]
Tagairtí
- NÓS. "LEABHAIR: Na haistriúcháin go Gaeilge is fearr a rinneadh" (en-US). NÓS. Dáta rochtana: 2021-12-18.
- JK Rowling (1997). "Harry Potter agus an Órchloch | Litríocht" (ga). Dáta rochtana: 2021-12-18.
- "Harry Potter agus an Órchloch: Sraith Ócáideach d'Fhocail Shuimiúla sa Leagan Gaeilge (Cuid 1: an bundallán draíochta -- nó an beasór?)". Irish Language Blog | Language and Culture of the Irish-Speaking World (2017-01-15). Dáta rochtana: 2021-12-18.
- "wikipedia Harry Potter and the Philosophers stone". Dáta rochtana: 15ú lá Feabhra.