Hans von Dohnanyi
Dlíodóir mór le rá sa Ghearmáin, agus gníomhaí frithbheartaíochta le linn réimeas na Naitsithe, ab ea Hans von Dohnanyi (1 Eanáir 1902 – 8 nó 9 Aibreán 1945). Cuireadh é chun báis as a ról, go díreach nó go hindíreach, i gcomhcheilg 20 Iúil 1944 chun Hitler a mharú agus réimeas na Naitsithe a chur as cumhacht.[1]
Beathaisnéis | |
---|---|
Breith | 1902 Vín, An Ostair |
Bás | 9 Aibreán 1945 42/43 bliana d'aois Sachsenhausen concentration camp (en) |
Siocair bháis | Pionós an bháis (Crochadh) |
Áit adhlactha | Reilig Dorotheenstadt |
Faisnéis phearsanta | |
Scoil a d'fhreastail sé/sí | Ollscoil Humboldt Bheirlín (1920–1924) |
Gníomhaíocht | |
Réimse oibre | Resistance during World War II (en) |
Gairm | breitheamh, dlíodóir, trodaí frithbheartaíochta, saineolaí dlí |
Teangacha | Gearmáinis |
Gairm mhillteach | |
Coinbhleacht | An Dara Cogadh Domhanda |
Teaghlach | |
Céile | Christine Bonhoeffer |
Páiste | Christoph von Dohnányi, Klaus von Dohnanyi |
Athair | Ernő Dohnányi |
Gradam a fuarthas
| |
Saol
Sa bhliain 1924, phós von Dohnányi Christel Bonhoeffer, deirfiúr le Dietrich Bonhoeffer, a cuireadh chun bás in éineacht leis níos déanaí.
Fuair von Dohnányi PhD sa dlí i mBeirlín i 1925. Sa bhliain 1929, rinneadh oifigeach in Aireacht Dlí agus Cirt an Reich de, lena n-áirítear tréimhse idir 1934 agus 1938 nuair a bhí sé ina chomhairleoir pearsanta don Aire, Franz Gürtner.
Sa bhliain 1934 - tar éis Oíche na Sceana Fada - thosaigh von Dohnányi ag iarraidh teagmháil a dhéanamh leis an bhfreasúra in éadan na Naitsithe. I measc a chuid gníomhaíochtaí, rinne sé iarracht coireanna na Naitsithe a dhoiciméadú. Chuidigh sé le roinnt Giúdaigh éalú go dtí an Eilvéis chomh maith.
Thángthas ar ról von Dohnányi i mí Aibreáin 1943 agus gabhadh é. Aistríodh go dtí campa géibhinn Sachsenhausen an bhliain dár gcionn é. Sa deireadh cuireadh chun báis sa champa é, ar ordú Hitler, mar gheall ar a chuid nasc le cealgairí 20 Iúil.
Oidhreacht
Tugtar onóir do von Dohnányi in Iosrael mar dhuine de na Fíréanta i Measc na Náisiún. Tá a ainm inscríofa sna ballaí ag Yad Vashem: Ionad Domhanda Uilelosctha, Iarúsailéim. Bhí sé ina chara scoile agus ina dheartháir céile don diagaire Dietrich Bonhoeffer, a cuireadh chun báis ar an lá céanna, i gcampa géibhinn Flossenbürg.
Sna 1950idí, rinneadh iarrachtaí ar an dlí a chur ar an bpríomh-bhreitheamh agus an t-ionchúisitheoir a raibh lámh acu agus pionós an bháis á ghearradh ar Dohnányi (agus Karl Sack srl). Ach theip ar na hiarrachtaí sa deireadh, toisc gur dhiúltaigh an Bundesgerichtshof dóibh sa bhliain 1956. Dúirt an Chúirt ag an am go raibh na himeachtaí a tionscnaíodh sa bhliain 1945 dleathach.
Tagairtí
- Scoil Dlí, COBÁC (2018). "Hans von Dohnányi agus Karl Sack". Dáta rochtana: 2021.