CLG Mungairit

Tá sé bunaithe i bparóiste Mungairit ar imeall thiar Luimnigh, 7km ó lár na cathrach. Tagann formhór dá imreoirí ó shráidbhaile Mungairit, ceanntrair tuaithe máguaird ar nós Caimchín, Oileán Uí Dhubháin agus An Ráth Mhaol, bruachbhailte An Ráithín agus Gabhal Dá Bhóthar sa chuid thuaidh de pharóiste Mungairit agus ó bhruachbhailte Tuar an Dúill agus Baile Uí Chaoimh i bparóiste Naomh Pól. Cé go bhfuil club eile, Craobh Chumhra, ann i bparóiste Mungairit/Craobh Chumhra, is féidir le gach peileadóir agus iománaí as an bparóiste uile imirt le Mungairit.

Imrítear peil agus iomáint. Cé go raibh béim an pharóiste dírithe go mór i dtreo na hiomána suas go dtí blianta na 1980í, tá an pheil níos láidre sa chlub le deich mbliain anuas.

Bhí an iomáint beo fós ar imeall Chathair Luimnigh nuair a bhunaíodh CLG sa bhliain 1884 agus cláraíodh club darbh ainm dó Mungairit timpeall bhliana 1885. Nuair a scoilt coiste an chontae go gairid ina dhiaidh sin, thit an club sin as a chéile, d'aistrigh formhór na n-imreoirí go dtí Saor Theas, an club iomána ba láidre i Luimneach ag an am a bhuaigh Craobh an Chontae sna blianta 1888, 1889 agus 1890.

Cuireadh tús le club nua faoin ainm Feachtasóirí Mungairit sa bhliain 1894 agus tá tuairisc ann foi chluiche a chailleadar i gcoinne Óglaigh na hÉireann Baile an Gharrdha i gCromadh i Mí Dheireadh Fómhair na bliana 1895. Bhí foireann iomána sách-láidir acu ag tús an 20ú chéad nuair a bhíodar an-ghníomhach i gcomórtaisí suas go dtí an bhliain 1904 ach is beag tuairisc a bhfuil ann fós faoi na Feachtasóirí ina dhiaidh sin.

Maraon le mórán ceanntair eile sa chontae, thit cluichí Gaelacha as a chéile sa pahróiste le linn an Chéad Chogaidh Dhomhanda agus na dTrioblóidí agus níor atheagraíodh club nua ann go dtí an bhliain 1929 nuair a chláraigh sé le Coiste an Chontae. Bunaíodh club eile, Craobh Chumhra, sa chuid theas de pharóiste Mungairit/Craobh Chumhra don chéad uair sa bhliain 1885 agus ath-eagraíodh é ar roinnt ócáid on am sin i leith. D'imir an dá chlub le chéile mar Mungairit/Craobh Chumhra idir na blianta 1961 agus 1968.

Cé gur tháinig Craobh Iomána Sóisear an Chontae chucu sa bhliain 1936 i ndiaidh dóibh buachaint ar An Ospidéal, sa bhliain 1940 tar éis dóibh an lámh in uachtar d'fháil ar Chill Fhionáin agus arís sa bhliain 1945 nuair a sháraíodar ar Dhrom Chollachair sa chluiche ceannais, níor fhan Mungairit i bbhfad sa ghrád sinsear. Ba iománaithe sóisear iad an chuid is mó den am go dtí gur bhuadar ar Bhrú na Déise chun an Craobh Sóisear a ghabháil don cheathrú uair sa bhliain 1969. I ndiaidh dóibh buachaint ar An nGleann Rua i gcluiche ceannais Craobh Iomána Idirmheánach Luimnigh na bliana 1975, shroicheadar cluiche ceannais Craobh Iomána Sinsear na Cathrach sna blianta 1978, 1982 agus 1983 ach níor éirigh leo dul níos faide i gCraobh an Chontae. Nuair a tháinig na grádanna teoranta i bhfeidhm sa chontae sa bhliain 1988, ba chlub iomána idirmheánach é Mungairit agus tá siad ag imirt gan stad sa ghrád chéanna ó shin i leith.

Bhí béim an chlub dírithe ar an iomáint suas go dtí gur bhuadar ar Ghearóid Ó Gríofa chun Craobh Peile Idirmheánach Luimnigh na bliana 1997 a ghabháil. Shroicheadar cluiche cheannais Craobh Peile Sinsear an Chontae sa bhliain 2001 ach chailleadar i gcoinne Drom Chollachair. Thiteadar síos go dtí an dara grád sa bhliain 2003, d'fhilleadar ar an gcéad iarracht nuair a sháraíodar ar Ghallbaile chun an Craobh Idirmheánch a bhuachaint don dara huair ach thiteadar as an bpríomhghrád arís sa bhliain 2007.

Mungairit v Móin a' Lín, Craobh Iomána Sinsear Chathair Luimnigh sa Ráth Bhán ar an 6ú Bealtaine 2001.

D'imir Mungarirt ar thailte Chomhairle Chontae Luimnigh i sráidbhaile Mungairit go dtí gur osclaíodh a bpáirc imeartha féin i Móintín sa bhliain 2002.

I measc imreoirí cáiliúla an chlub ar imir ar fhoireann Luimnigh chomh maith, tá na h-iománaithe Liam Ó Donnchú (Liam O'Donoghue) a bhuaigh bonn Craobh na hÉireann sa bhliain 1973), agus Brian Ó Beaglaíoch (Brian Begley), ar imir ar fhoireann peile chontae chomh maith le linn blianta na 2000í.

• CLG Mungairit
• Limerick GAA (Béarla) Curtha i gcartlann 2008-01-09 ar an Wayback Machine
• Mungret-Crecora Parish (Béarla)
• Saint Paul's Parish (Béarla)
• Altanna nuachtáin a fhoilsíodh faoi stair CLG i gContae Luimnigh (Béarla)

• “One Hundred Years of Glory: A History of Limerick GAA”, Ó Ceallaigh, Séamus & Murphy, Seán, 1984, (Béarla).
• “Mungret-St. Pauls's Souvenir Booklet”, McNamara, Gerard, 2002, (Béarla).