FIFA wrâldkampioenskip fuotbal
Daniel Passarella, oanfierder fan it Argentynske nasjonale team, hâdt de FIFA-wrâldbeker omheech. Wrâldkampioenskip fuotbal 1978
sport	Fuotbal
organisator	FIFA
earste edysje	Urûguay 1930
edysjes
foarrige edysje	Katar 2022
folgjende edysje	Amearika's 2026
Temaside  Sport

It FIFA wrâldkampioenskip fuotbal, meastal wrâldkampioenskip fuotbal of WK fuotbal neamd, is in toernoai dat alle fjouwer jier spile wurdt troch nasjonale tiims dy't lid binne fan de FIFA.

Skiednis

Yn 1930 waard it earste wrâldkampioenskip fuotbal yn Oerûguay holden. De iennige stêd dy't doe de stadions foar de wedstriden hie wie Montevideo der waard dat toernoai spile yn tije stadions. Dit wie twa jier earder, op moandei 28 maaie 1928, yn Amsterdam besletten. Oerûguay krige it earste WK tawiisd om te fieren dat it lân hûndert jier bestie en om't Oerûguay yn 1924 en 1928 goud wûn hie op de Olympyske Spullen en dus ien fan de bettere fuotballannen wie.

De teams waarden foar it earste wrâldkampioenskip útnûge troch de FIFA om mei te dwaan. De animo fan Jeropeeske lannen om mei te dwaan oan dit kampioenskip wie lykwols beheind. De lange reis en hege reiskosten wiene hjir de oarsaak fan. Uteinlik wist Jules Rimet, mei help fan it regear fan Oerûguay, fjouwer Jeropeeske lannen sa fier te krijen om de oerstek te meitsjen. Fanôf it twadde kampioenskip yn 1934 moatte de lannen har kwalifisearje foar it toernoai.

As trofee foar it winnende lân waard de "Victoire aux Ailes d'Or" ûntwurpen: in beker droegen troch Nikè, de Grykske goadinne fan de oerwinning. Dizze wikselbeker waard yn 1946 as earbetoan oan de inisjatyfnimmer fan it WK fuotbal omdoopt nei "Jules Rimet-beker". Yn 1970 gie dizze trofee definityf nei Brazylje: dat wie it tredde WK dat troch Brazylje wûn waard, en de regel wie doe noch dat as ien lân trije kear wrâldkampioen waard, it de trofee hâlde mocht. Yn 1983 waard de orizjinele beker stellen en nea wer weromfûn, wêrnei't it Braziliaanske fuotbalbûn in replika meitsje liet. De hjoeddeiske trofee, de "FIFA World Cup", bestiet út twa figueren op in sokkel dy't in ierdbol omheech hâlde, en is ek wer in wikseltrofee. Dizze beker waard foar it earst útrikt yn 1974 oan it doetiidske West-Dútslân.

Oan de toernoaien oant en mei 1978 diene 16 lannen mei, útsein yn 1930 (13 lannen), en yn 1938 (15 lannen, Eastenryk wie nei kwalifikaasje as gefolch fan de Anschluss opgien yn Dútslân) en 1950 (13 lannen, Yndia, Skotlân en Turkije lútsen har nei de lotting werom). It tal dielnimmers waard útwreide nei 24 lannen yn 1982 en dêrnei nei 32 yn 1998, wêrtroch't ek mear lannen út Afrika, Aazje en Noard-Amearika in kâns makken om diel te nimmen. Fan 2026 ôf sille der 48 lannen meidwaan oan it WK.

Edysjes

Fryske fuotballers op it WK

Theo de Jong wie yn 1974 de earste Fryske fuotballer op it wrâldkampioenskip fuotbal, hy kaam fjouwer kear yn aksje foar it Nederlânske alvetal op it wrâldkampioenskip.

Fryske Assistint-skiedsrjochters en skiedsrjochtes op it WK^*

* opmerking: list is mooglik net folslein.

Prizen

Njonken de Wrâldtitel wurde der ek noch in tal oare prizen útrikt

• De Golden Ball foar de bêste spiler fan it toernoai.
• De Golden Boot foar de spiler dy't de measte doelpunten makket
• De Golden Glove foar de bêste doelman fan it toernoai.

Bêste spiler

Jier	Fuotballer	Lân
1930	José Nasazzi	Oerûguay
1934	Giuseppe Meazza	Itaalje
1938	Leônidas da Silva	Brazylje
1950	Thomaz Soares	Brazylje
1954	Ferenc Puskás	Hongarije
1958	Didi	Brazylje
1962	Garrincha	Brazylje
1966	Bobby Charlton	Ingelân
1970	Pelé	Brazylje
1974	Johan Cruijff	Nederlân
1978	Mario Kempes	Argentynje
1982	Paolo Rossi	Itaalje
1986	Diego Maradona	Argentynje
1990	Salvatore Schillaci	Itaalje
1994	Romário	Brazylje
1998	Ronaldo	Brazylje
2002	Oliver Kahn	Dútslân
2006	Zinédine Zidane	Frankryk
2010	Diego Forlán	Oerûguay
2014	Lionel Messi	Argentynje
2018	Luka Modrić	Kroaasje
2022	Lionel Messi	Argentynje

Measte doelpunten

• Kin ek oan meardere fuotballers útrikt wurde as se likefolle doelpunten makke ha.

Jier	Fuotballer	Lân	Doelpunten
1930	Guillermo Stábile	Argentynje	8
1934	Oldřich Nejedlý	Tsjechoslowakije	5
1938	Leônidas	Brazylje	7
1950	Ademir	Brazylje	9
1954	Sándor Kocsis	Hongarije	11
1958	Just Fontaine	Frankryk	13
1962	Flórián Albert	Hongarije	4
	Valentin Ivanov	Sovjet-Uny
	Garrincha	Brazylje
	Dražan Jerković	Joegoslaavje
	Vavá	Brazylje
	Leonel Sanchez	Sily
1966	Eusébio	Portegal	9
1970	Gerd Müller	West-Dútslân	10
1974	Grzegorz Lato	Poalen	7
1978	Mario Kempes	Argentynje	6
1982	Paolo Rossi	Itaalje	6
1986	Gary Lineker	Ingelân	6
1990	Salvatore Schillaci	Itaalje	6
1994	Oleg Salenko	Ruslân	6
	Christo Stoitsjkov	Bulgarije
1998	Davor Šuker	Kroaasje	6
2002	Ronaldo	Brazylje	8
2006	Miroslav Klose	Dútslân	5
2010	Thomas Müller	Dútslân	5
	David Villa	Spanje
	Wesley Sneijder	Nederlân
	Diego Forlán	Oerûguay
2014	James Rodríguez	Kolombia	6
2018	Harry Kane	Ingelân	6
2022	Kylian Mbappé	Frankryk	8

Bêste doelman

Jier	Doelman	Lân
1994	Michel Preud'homme	Belgje
1998	Fabien Barthez	Frankryk
2002	Oliver Kahn	Dútslân
2006	Gianluigi Buffon	Itaalje
2010	Iker Casillas	Spanje
2014	Manuel Neuer	Dútslân
2018	Thibaut Courtois	Belgje
2022	Emiliano Martínez	Argentynje

Wrâldkampioenskip fuotbal
Oerûguay 1930 | Itaalje 1934 | Frankryk 1938 | Brazylje 1950 | Switserlân 1954 | Sweden  1958 | Sily 1962 | Ingelân 1966 | Meksiko 1970 | West-Dútslân 1974 | Argentynje 1978 | Spanje 1982 | Meksiko 1986 | Itaalje 1990 | Feriene Steaten 1994 | Frankryk 1998 | Japan / Súd-Koreä 2002 | Dútslân 2006 | Súd-Afrika 2010 | Brazylje 2014 | Ruslân 2018 | Katar 2022 | Amearika's 2026
wizigje