It Halûndersk, ynlânske namme Halunder, is it Noard-Fryske dialekt fan it eilân Helgolân.
Helgolân wie fierût it earste eilân dat yn de tiid fan de Fryske ekspânsje yn de Midsiuwen kolonisearre waard - it tsjintwurdige Noard-Fryslân kaam earst letter. It dialekt fan Helgolân stiet, netstjinsteande it grutte isolemint wêryn de eilanners ferkeare, relatyf ticht by de dialekten fan Föhr, Amrum en Sylt - it Fering, Öömrang resp. Söl'ring - dy't meiïnoar it Eilân-Noard-Frysk foarmje. Opfallend yn ferhâlding mei de oare Noard-Fryske dialekten is it behâld fan de ûtgangen -e en -en.
It Halûndersk wurdt noch troch 500 fan de 1500 bewenners sprutsen.[1] Hja kinne oan de pleatslike folkshegeskoalle kursussen Halûndersk folgje. Bûtendat wurdt it op skoalle oan de bern jûn.
Halûnderske wurden
Telle
(ien oant en mei tolve)
iaan
tau
tree
schtjuur
fiu
sös
seeben
ach
neägen
tain
elben
twallow
Dagen fan de wike
mundai
taisdai
medderweeken
tünnersdai
fraidai
senin
sendai
Hjoed, juster, moarn
dollung (hjoed)
mollung (fannemoarn)
illung (jûn)
jüster (juster)
mooin (moarn)
oawermooin (oaremorn)
Kleuren
bli (blau)
road (read)
giil (giel)
witt (wyt)
swaart (swart)
gri (griis)
green (grien)
Famylje
ool'n (âlden)
voor (heit/fader)
mem (mem)
bapi (heity)
memi (memmy)
oot (beppe)
groovoor (pake)
oti (beppe)
gogo (pake)
Persoanlike foarnamwurden
ik, mi (ik, my)
di, di (do, dy)
hi, hem (hy, him)
dji, her (sy, har)
deät (it)
wi, is (wy, ús)
djüm (jimme)
dja (sy)
Keppeling om utens
| Boarnen, noaten en/as referinsjes: |