Aldnederfrankysk | ||
algemien | ||
taalgebiet | Ryn-, Maas- en Skeldedelta | |
skrift | runen, Latynsk alfabet | |
taalbesibskip | ||
taalfamylje | ● Yndo-Jeropeesk ● Germaansk ● Westgermaansk ● Súdwestgermaansk ● Nederfr.-Nedersaks. ● Nederfrankysk ● Aldnederfrankysk | |
dialekten | Aldeastnederfrankysk, Aldwestnederfrankysk | |
skaaimerken | ||
tiidrek | 7e-11e iuw | |
ûntstien út | Aldfrankysk | |
ûntjûn ta | ● Aldlimboarchsk ● Aldnederlânsk | |
taalkoades | ||
ISO 639-3 | odt |
It Aldnederfrankysk wie de Westgermaanske taal dy't fan 'e sânde oant de alfde iuw sprutsen waard yn 'e Ryn-, Maas- en Skeldedelta fan it hjoeddeistige súdlik Nederlân, noardwestlik Belgje, westlik Dútslân en noardlik Frankryk. It Aldnederfrankysk ûntjoech him yn 'e sânde iuw út it Aldfrankysk, de taal fan 'e Franken, en bestie út twa haaddialekten: it Aldeastnederfrankysk en it Aldwestnederfrankysk. Ut it Aldnederfrankysk ûntjoegen har neitiid de Nederfrankyske talen.
Aldnederfrankysk en Aldnederlânsk
Foarhinne waard it Aldnederfrankysk as min ofte mear synonym mei it Aldnederlânsk sjoen, al wie Aldnederfrankysk in wat bredere term, mei't dêr ek alle net oerlevere sprektaaldialekten ûnder beflapt waarden. Netssjinsteande dat waard der earder troch in protte Nederlânske taalkundigen wol foar pleite om inkeld noch fan Aldnederlânsk te sprekken en de term Aldnederfrankysk hielendal ôf te skaffen. Sûnt de erkenning fan it Limboarchsk as in aparte taal, yn 1997, hat de saak lykwols in hiel oar oansjen krigen. It Aldnederlânsk wurdt no sjoen as fuortkommend út it Aldwestnederfrankysk, wylst it Limboarchsk weromgiet op it Aldeastnederfrankysk. Mei de term "Aldnederfrankysk" wurdt no ferwiisd nei de âldere foarmen fan sawol it Nederlânsk as it Limboarchsk.
Oerlevering
It âldste dokumint mei inkele Aldnederfrankyske wurden is de Lex Salica of Salyske Wet. Yn 1996 is lykwols yn 'e grûn fan in ikker te Bergakker, yn 'e Betuwe, in swurdskie fûn mei dêrop yn runetekens in noch âldere Aldnederfrankyske tekst: de saneamde Runeynskripsje fan Bergakker. It dêrop oerlevere boadskip is lykwols beheind en kin net iens mei wissichheid lêzen en/of oerset wurde.
Boarnen, noaten en/as referinsjes: |
|