Fosfoor

Fosfoor (faan ualgreks φωσφόρος phōsphóros, nordfriisk drait laacht) as en cheemisk element mä det ufkörtang P an det atoomnumer 15.

Tekst üüb Öömrang

Eegenskapen

[Ne] 3s² 3p³

15

P

Periodensüsteem . . . . Klike üüb son letjen blook för en ööder element

Algemian

Nööm, Symbool, Numer

Phosphor, P, 15

Seerie

Nianmetal

Skööl, Periode, Blook

15, 3, p

Klöör, Skak

witj-güül (W)
jonkruad (R)
suart (S)

CAS-Numer

7723-14-0 (ruad)
12185-10-3 (witj)

Uundial

0,09 %[1]

Atomaar [2]

Atoommase

30,973761998(5)[3] u

Atoomraadius (bereegent)

100 (98) pm

Kovalent-Raadius

107 pm

Van der Waals-Raadius

180 pm

Elektroonen

[Ne] 3s² 3p³

1. Ionisiarang

1011,8 kJ/mol

2. Ionisiarang

1907 kJ/mol

3. Ionisiarang

2914,1 kJ/mol

4. Ionisiarang

4963,6 kJ/mol

5. Ionisiarang

6273,9 kJ/mol

Füsikaalisk [4]

Tustant

fest

Feranrangen

6

Kristal

orthorhombisk (suart)

Sachthaid

weiß: 1,83 g/cm³[5]
ruad: 2,0...2,4 g/cm³[6]
suart: 2,69 g/cm³[7]

Magnetismus

diamagneetisk (ruad: Χ_m = −1,9 · 10⁻⁵[8]
suart:

\chi _{m}

= −2,9 · 10⁻⁵)[8]

Smoltponkt

witj: 317,3 K (44,2 °C)

Köögponkt

weiß: 553,2 K[9] K (280 °C)

Molaar Rüm

17,02 · 10⁻⁶ m³/mol

Dampwaremk

51,9 kJ/mol[9] kJ/mol

Smoltwaremk

0,64 kJ/mol

Dampdruk

rot: 3900 Pa[6]
weiß: 3300[5] Pa bei 293 K

Waremk

rot: 685,6[1] J/(kg · K) bi 298 K

Waremkfeerang

0,236 W/(m · K)

Cheemisk [10]

Oksidatsionstustant

±3, 4, 5

Oksiiden

P₂O₅

Sür of baasisk

lacht sür

Elektronegatiwiteet

2,19 (Pauling-Skala)

Isotoopen

Isotoop	NH	t_1/2	Aktiwiteet	Energii (MeV)	Produkt
²⁸P	{syn.}	270,3 ms	ε	14,332	²⁸Si
²⁹P	{syn.}	4,14 s	ε	4,943	²⁹Si
³⁰P	{syn.}	2,49 min	ε	4,232	³⁰Si
³¹P	100 %	stabiil
³²P	{syn.}	14,26 d	β⁻	1,711	³²S
³³P	{syn.}	25,34 d	β⁻	0,249	³³S
³⁴P	{syn.}	12,43 s	β⁻	5,374	³⁴S
³⁵P	{syn.}	47,3 s	β⁻	3,989	³⁵S

Muar isotoopen bi List faan isotoopen

NMR-Eegenskapen

	Spin (I)	γ uun rad·T⁻¹·s⁻¹	E_r(¹H)	f_L bi B = 4,7 T uun MHz
³¹P	1/2	+10,839 · 10⁷	0,066	40,481 (2,3488 T)

Seekerhaid

GHS-Kääntiaken ütj det EU-föörskraft (EG) Nr. 1272/2008 (CLP),[11] (of ütjwidjet)[5][6]

ruad

witj[5]

Gefoor

H- an P-wäärnang

H: 228-412 (ruad)
H: 250-330-300-314-400 (witj)

EUH: nian EUH-wäärnang

P: 210-273 (ruad)[6]
P: ? (witj)[5]

EU-Gefoorentiaken

ei bekäänd

R- an S-wäärnang

R: ?

S: ?

Muar wäärnangen

MAK-miat

Schweiz: 0,02 mg·m⁻³
(witj/güül fosfoor, iinöösemt stoof)[12]

Miast wurd SI-ianhaiden brükt.

Bilen

SIMS-Spektrum faan a isotoopen
Ruad an brons fosfoor
Witj (güül) fosfoor
Elektroonenskel

Luke uk diar

Commonskategorii: Fosfoor – Saamlang faan bilen of filmer

Kwelen

Harry H. Binder: Lexikon der chemischen Elemente. S. Hirzel Verlag 1999, ISBN 3-7776-0736-3.
A taalen för't infobox kem miast faan www.webelements.com (Phosphor).
IUPAC, Standard Atomic Weights Revised 2013.
A taalen för't infobox kem miast faan www.webelements.com (Phosphor).
Iindraanj tu Tetraphosphor (weißer Phosphor) uun't GESTIS-dootenbeenk faan't IFA, ufrepen di 9. August 2016 (mä JavaScript).
Iindraanj tu Phosphor, roter uun't GESTIS-dootenbeenk faan't IFA, ufrepen di 9. August 2016 (mä JavaScript).
A. F. Holleman, E. Wiberg, N. Wiberg: Lehrbuch der Anorganischen Chemie. 102. Auflage. de Gruyter, Berlin 2007, ISBN 978-3-11-017770-1, S. 747.
(ütjden faan) David R. Lide: CRC Handbook of Chemistry and Physics. 90. aplaag. (uun't näät: 2010), CRC Press/Taylor and Francis, Boca Raton, FL, Properties of the Elements and Inorganic Compounds, S. 4-142 – 4-147. A taalen üüb g/mol an uun cgs-ianhaiden. Diarfaan bereegent SI-wäärs.
Yiming Zhang, Julian R. G. Evans, Shoufeng Yang: Corrected Values for Boiling Points and Enthalpies of Vaporization of Elements in Handbooks. Uun: Journal of Chemical & Engineering Data. 56, 2011, S. 328–337, doi:10.1021/je1011086.
A taalen för't infobox kem miast faan www.webelements.com (Phosphor).
Iindrach tu roter/weißer Phosphor uun't Classification and Labelling Inventory faan't Europeesk Chemikaalienagentuur (ECHA), ufrepen di 14. Dezember 2016.
Schweizerische Unfallversicherungsanstalt (SUVA): Aktuel MAK- an BAT-wäärser

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[Harry_H._Binder-1] Harry H. Binder: Lexikon der chemischen Elemente. S. Hirzel Verlag 1999, ISBN 3-7776-0736-3.

[2] A taalen för't infobox kem miast faan www.webelements.com (Phosphor).

[IUPAC-2-3] IUPAC, Standard Atomic Weights Revised 2013.

[4] A taalen för't infobox kem miast faan www.webelements.com (Phosphor).

[GESTIS-weiß-5] Iindraanj tu Tetraphosphor (weißer Phosphor) uun't GESTIS-dootenbeenk faan't IFA, ufrepen di 9. August 2016 (mä JavaScript).

[GESTIS-rot-6] Iindraanj tu Phosphor, roter uun't GESTIS-dootenbeenk faan't IFA, ufrepen di 9. August 2016 (mä JavaScript).

[7] A. F. Holleman, E. Wiberg, N. Wiberg: Lehrbuch der Anorganischen Chemie. 102. Auflage. de Gruyter, Berlin 2007, ISBN 978-3-11-017770-1, S. 747.

[CRC-H-8] (ütjden faan) David R. Lide: CRC Handbook of Chemistry and Physics. 90. aplaag. (uun't näät: 2010), CRC Press/Taylor and Francis, Boca Raton, FL, Properties of the Elements and Inorganic Compounds, S. 4-142 – 4-147. A taalen üüb g/mol an uun cgs-ianhaiden. Diarfaan bereegent SI-wäärs.

[Zhang-9] Yiming Zhang, Julian R. G. Evans, Shoufeng Yang: Corrected Values for Boiling Points and Enthalpies of Vaporization of Elements in Handbooks. Uun: Journal of Chemical & Engineering Data. 56, 2011, S. 328–337, doi:10.1021/je1011086.

[10] A taalen för't infobox kem miast faan www.webelements.com (Phosphor).

[CLP_100.028.881-11] Iindrach tu roter/weißer Phosphor uun't Classification and Labelling Inventory faan't Europeesk Chemikaalienagentuur (ECHA), ufrepen di 14. Dezember 2016.

[12] Schweizerische Unfallversicherungsanstalt (SUVA): Aktuel MAK- an BAT-wäärser