Dai/sö

En Dai es en Maat fuar Tir en heer hok Meeningen.

Maat
Norm	SI-ianhaid
Noom	Dai
Teeken	$\mathrm {d}$ ^[1]
Füsikaalisk Maat fuar	Tidj
Dimensjoon	${\mathsf {T}}$
Dimensjoons-Sümbool	$t;\,T;\;\,\tau ,\,\mathrm {T}$
Ön SI-Maaten	$\mathrm {1\,d=86\,400\;s}$
Luki uk jir: Jaar, Muun, Stünj, Minüüt

Üp Sölring sen aacht Daagen uk en Aagidaar.

Füsiik

En Dai (d) heer 24 Stünen, 1.440 Minüten of 86.400 Sekunden.

Astronomii

En Dai es di Tir, hur di Öört höör jens om höörsalev drait. Di "Sen-dai" waaret 24 Stünen, man ön disalev Tir drait di Öört höör uk en Stek fiiđer trinjom di Sen.

Sadeling es di "Stiaren-dai" en bet kuurter, en dit sen ombi 23 Stünen, 56 Minüten en 4 Sekunden.

Daagen üp üđer Planeeten

Di Leengdi fan en Dai ön üđer Planeeten fan't Sensüsteem ken leenger of kuurter üs üp di Öört wiis:

En Dai üp

Merkurius waaret ombi 59 Daagen üp di Öört
Weenus waaret ombi 118 Daagen
Mars waaret ombi 37 Minüten leenger üs üp di Öört
Juupiter waaret bluat 10 Stünen
Saturnus waaret 10 Stünen en 42 Minüten
Uranus waaret 17 Stünen an 14 minüüten
Neptunus waaret 16 Stünen en 6 Minüten.

Seefaart

En Dai bigent, wan di Sen āpgiar en halt āap, wan jü önergiar. Da kumt di Nacht. Sodeling es üp di Nuurđerhualev fan di Öört ön di Somer leenger Dai üs ön di Wunter. Di leengst Dai es bi di Somer-Senweening en di kuurtest bi di Wunter-Senweening.

Kalen'er

Diar sen soowen Daagen ön di Week:

#	Öömrang	Fering	Sölring	Mooring	Hoolmer	Haliifreesk	Halunder	Seeltersk	Waastfresk	Ufkemst
1	Mundai	Mundai	Mondai	Moundi	Moundi	Mööndii	Mundai	Moundai	Moandei	Di Dai fan di Muun
2	Teisdai	Teisdai	Tiisdai	Täisdi	Täisdi	Taisdii	Taisdai	Täisdai	Tiisdei	Fan di ualgermaans Gothair Tyr
3	Wäärnsdai	Weedensdai	Winjsdai	Weensdi	Winsdi	Maaderwich	Meddeweeken of Merreweeken	Middewíek	Woansdei	Fan di ualgermaans Gothair Odin (ualingels: Woden)
4	Süürsdai	Tüürsdai	Türsdai	Törsdi	Tünersdi	Tonersdii	Tünnersdai	Tuunsdai	Tongersdei	Fan di ualgermaans Gothair Thor (Toner)
5	Freidai	Freidai	Friidai	Fraidi	Fraidi	Fraidii	Fraidai	Fräindai	Freed	Fan di ualgermaans Gothair Frigg
6	Saninj	Saninj	Seninj	Saneene	Saneene	Soneene	Senin	Snäivende of Sneeuwende	Sneon	Di Inj fuar di Dai fan di Sen
7	Söndai	Söndai	Sendai	Sandi	Sandi	Sondii	Sendai	Sundai	Snein	Di Dai fan di Sen

En Kalen'er muun heer mung 28 en 31 Daagen.

Spreekuurter

Me Piđersdai - Naachtert bi Dai es fuaral di Kalen'erdai meent, achterön uk dit Daisleecht.
Miaren kumt uk en Dai[1]
Di Pröst prötjet man jens üp Dai
Dö Di ek āp, Dü weetst ek wat miaren es - leesen bi Erk-Uwe Schrahé

Luke uk diar

Commons: Dai/sö – Saamling fan Skelter en Videos

Futnooten

Volkert Faltings en Reinhard Jannen: Fering-Öömrang Spreegwurdleksikon, Hüsem 2012

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[Spreekuurt-1] Volkert Faltings en Reinhard Jannen: Fering-Öömrang Spreegwurdleksikon, Hüsem 2012