![]() |
Çt’articllo est ècrit en arpetan dombisto / ORB lârge. | ![]() |
![](../I/Columbus_Taking_Possession.jpg.webp)
1492 : Cristofllo Colomb avenge les Amèriques. Comencement des Temps modèrnos.
Lo XVémo siècllo at comenciê lo pués[V 1] s’est assuit[V 2] lo .
Çti[V 3] siècllo sè trôve entre-mié lo Moyen Âjo pués los Temps modèrnos.
La populacion mondiâla a la fin de çti siècllo est èstimâ[V 4] vers los 460 milyons d’habitents, partagiê[V 5] en grôs entre três grands[V 6] mènnâjos[V 7] ; Ch·ina-J·apon-Corèa, Enda pués Eropa du Cuchient. Çla-que[V 8] est encora[V 9] marcâ[V 10] per la pèsta nêre de 1347–1352 qu’at massacrâ depués[V 11] 25 tant qu’a 50 % de la populacion eropèèna[1].
Èvènaments
Africa
Amèriques
Asia pués Pacefico
Eropa
- 1416 : los comtos de Savouè ont[V 12] yu[V 13] la dignitât ducâla.
Gens importants
Pèrsonalitâts politiques
Emprimiors, èditors pués librèros
Èxplorators
Religiox
Militèros
- Jiana d’Arc (Domremi, 1412 - Rouan, 1431), batalyosa francêsa.
Notes pués rèferences
Notes
Vocabulèro
- ↑ « pués » [pi] conj est lo mot dombisto por « et » conj pués « et pués » loc conj.
- ↑ « assuit » [a.ˈsɥi] pp m du v « (s’)assuire » qu’est lo mot dombisto por « (sè) chavonar » donc ben « (sè) fornir » v.
- ↑ Varianta dombista [sti] de « cél » a dèm m.
- ↑ Varianta dombista [ɛs.ti.ˈmo] de « èstimâye » pp f.
- ↑ Varianta dombista [par.ta.ˈða] de « partagiêe » pp f.
- ↑ Varianta dombista [ɡrã] de « grants » a mpl.
- ↑ Varianta dombista [mɛ̃.ˈnaː.ðɔ] de « mènâjos » mpl.
- ↑ Varianta dombista [ˈsla.‿tjə] de « cela » pron dèm m.
- ↑ Varianta dombista [ã.ˈkoː.ðə] de « oncor » adv.
- ↑ Varianta dombista [mar.ˈko] de « marcâye » pp f.
- ↑ Varianta dombista [de.ˈpi] de « dês » prèp.
- ↑ Varianta dombista [ɔ̃] de « ant » 3éma pèrs du pl du pres de l’endic du v « avêr ».
- ↑ Varianta dombista [y] de « aviu » pp m.
Rèferences
- ↑ (fr) Eric R. Weiss-Altaner, Principes de démographie politique : population, urbanisation et développement, ERE S.A., , p. 93.
Vêr arriér-més
Bibliografia
- (fr) Patrick Boucheron, Histoire du monde au XVe siècle, Paris, Fayard, , 885 p. (ISBN 978-2-213-63549-1).
Articllos liyês
- Quattrocento
Lims de defôr
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.