Kakao

Kakaoplantan hoyrir til í tropiska regnskóginum. Árshitin skal í meðal vera umleið 25 ºC og helst ikki víkja frá meira enn 10 ºC hvønn vegin. Avfallið skal vera uml. 200 cm, væl javnað alt árið. Fruktin á kakaotrænum er eitt uml. 20 cm langt hylki. Í hylkinum liggja kakaobønirnar við fruktkjøti uttanum. Tá ið hylkini eru tikin, verða tey klovin, og fruktkjøt og bønir verða løgd út at turka í sólin. So skorpnar fruktkjøtið burtur, og bønirnar gera og missa beiska smakkin, sum annars er at teimum. Síðan verða bønirnar reinsaðar og fyltar í sekkir, lidnar til útflutnings. Í innflutningslondunum verður fitievnið vunnið úr bønunum. Tað verður m.a. nýtt til smyrsl. Av tí, sum eftir er, verður gjørt kakaopulvur, soleiðis sum vit kenna tað. Týdningarmestu kakaolondini í 2012 eru Fílabeinsstrondin, Indonesia, Gana, Nigeria, Kamerun, Brasil og Ekvador.

Land	Framleiðsla í 2012 (tons)[1]	Prosent av heimsframleiðsluni
Fílabeinsstrondin	1 650 000	34.7 %
Indonesia	936 000	20.6 %
Gana	879 000	13.8 %
Nigeria	383 000	5.9 %
Kamerun	256 000	5.9 %
Brasil	253 000	4.7 %
Ekvador	133 000	3.7 %
Meksiko	83 000	0.9 %

Turkaðar kakaobønir. Einki land í heiminum dyrkar so nógv kakao sum Fílabeinsstrondin og onkuntíð er tað upp í 80 % av útflutninginum um árið, men Fílabeinsstrondin er í harðari kapping við m.a. grannalandið Gana um altjóða marknaðin.