Ziape-hazi
Ziape-haziak ziape-landare batzuen hazi txiki biribilak dira, 1 edo 2 mm-ko diametrokoak, normalean. Kolore hori zuritik beltzera doa, eta munduko sukaldaritza askotan espezia garrantzitsuak dira. Hiru landaretatik datoz: ziapea beltza (Brassica nigra), ziapea marroi indiarra (B. juncea) eta ziapea zuria (B. hirta/Sinapis alba).
| Ziape-hazi | |
|---|---|
| Hazi | |
 | |
| Historia | |
| Honen produktua | Ziape beltz, Brassica juncea eta Sinapis alba |
Historia
Indiako ziapeari buruzko lehen aipamena Budak K.a. V. mendean kontatutako historian dago, ama baten (Kisa Gotami) eta ziape-pikorren gainean. Ama batek seme bakarra galdu du, eta Budarengana eraman du gorpua, erremedioa bilatzeko. Semeak, senarrak, aitak edo lagunak inoiz galdu ez duen familia bateko ziape-pikor batzuk ekartzeko eskatu dio. Ama bere herrian horrelako familia bat aurkitzeko gai ez denean, heriotza guztiona dela eta ezin dela norberekoia izan sentitzen du.[1]
Frantsesek ziape-pikorrak erabili dituzte espezia gisa, IX. mendetik aurrera eta XV. mendeko espainiar esploratzaileek eramandako espezieetako bat izan ziren.
Eskualdeko erabilera
Kadugua, aavakaaya edo sasive ziape-oliotan ondutako mango, pipermin hautsetan eta aavaa pindia (ziape-pikor hautsak) dituen nahasketa bat da. Indiako hegoaldean da ezaguna, Andhra Pradeshetik etorrita.
Ziape-aleak espezia gisa erabiltzen dira Indiako iparraldean eta Nepalen, eta ohikoa da lehertu arte txigortzea. Saag-a (kimuak) lortzeko ere landatzen dira, salteatu egiten dira eta <i id="mwKA">sarson ka saag</i>-en barazki gisa erabiltzen dira.
Mundu mailako produkzioa
| Munduko ziape-hazien produkzioa (2018)[2] (tonak) | |
|---|---|
 NEP |
182.917 |
 CAN |
173.600 |
 RUS |
123.507 |
 MYA |
46.581 |
 KAZ |
45.694 |
 UKR |
33.340 |
 USA |
33.150 |
 CHN |
18.582 |
 FRA |
16.708 |
 CZE |
11.639 |
Erreferentziak
Kanpo estekak
| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q1937700
Multimedia: Mustard seeds / Q1937700