Zeaxantina

Zeaxantina xantofila mota bat da, naturan agertzen den karotenoide alkohol ugarienetako bat. Luteinaren isomeroa da.

Zeaxantina
Formula kimikoaC40H56O2
SMILES kanonikoa2D eredua
SMILES isomerikoa
CC1=C(C(C[C@@H](C1)O)(C)C)/C=C/C(=C/C=C/C(=C/C=C/C=C(/C=C/C=C(/C=C/C2=C(C[C@H](CC2(C)C)O)C)\C)\C)/C)/C
MolView3D eredua
Konposizioakarbono
MotaKarotenoide
Masa molekularra568,428031 Da
Erabilera
Rolaprimary metabolite (en) Itzuli
Identifikatzaileak
InChlKeyJKQXZKUSFCKOGQ-QAYBQHTQSA-N
CAS zenbakia144-68-3
ChemSpider4444421
PubChem5280899
Gmelin27547
ChEMBLCHEMBL2359248
EC zenbakia205-636-4
ECHA100.005.125
CosIng91482
MeSHD065146
RxNorm39918
Human Metabolome DatabaseHMDB0002789
KNApSAcKC00000931
UNIICV0IB81ORO
NDF-RTN0000148866
KEGGC06098

Izena eta iturriak

Artoan (Zea mays) aurkitu zenez honen izena hartzen du. Artotan baino kontzentrazio handiagotan hosto berdeko barazkietan aurkitzen da ordea; azatan, zerbatan, ziazerbatan... Animaliek ekoiztu ezin dutenez dietan bidez hartzen dute eta bioakumulazioz agertzen da[1] arrautza gorringotan adibidez.

Hona hemen zeaxantina gehien duten elikagaiak.

ElikagaiaLuteina/Zeaxantina
(mg/100g)
Aza kizkurtua39,5 (gordina)
18,2 (sukaldatua)
Arbia12,8
Ziazerba12,2 (gordina)
11,3 (sukaldatua)
Zerba11,0
......
Bruselaza1,6
Azenarioa0,687
Artoa0,642
Arrautza0,353

Funtzioa

Begi barneko erretinan badugu macula lutea deritzon orbain hori bat. Horrek detaileetan erreparatzeko gaitasuna ematen digu, besteak beste irakurri ahal izateko edo pertsonen aurpegiak desberdintzeko. Bertan aurkitzen dira luteina eta zeaxantina[2].

Antioxidatzaile eraginkorra da eta macula lutea horren endekapena ekiditen du, begi-lausoa garatzea oztopatzen du beteak beste[3][4].

Erabilerak
  • Elikagaien koloratzailea da[5]. Afrikako marigold (Tagetes erecta) landaretik ateratzen da industrialki ekoizteko.

Erreferentziak
  1. (Ingelesez) «Carotenoids» Linus Pauling Institute 2014-04-28 (Noiz kontsultatua: 2019-01-05).
  2. (Ingelesez) «Lutein, zeaxanthin, and meso-zeaxanthin: The basic and clinical science underlying carotenoid-based nutritional interventions against ocular disease» Progress in Retinal and Eye Research 50: 34–66. 2016-01-01  doi:10.1016/j.preteyeres.2015.10.003. ISSN 1350-9462. (Noiz kontsultatua: 2019-01-05).
  3. «NIH study provides clarity on supplements for protection against blinding eye disease | National Eye Institute» nei.nih.gov (Noiz kontsultatua: 2019-01-05).
  4. (Ingelesez) «The Relationship of Dietary Carotenoid and Vitamin A, E, and C Intake With Age-Related Macular Degeneration in a Case-Control Study: AREDS Report No. 22» Archives of Ophthalmology 125 (9): 1225–1232. 2007-09-01  doi:10.1001/archopht.125.9.1225. ISSN 0003-9950. (Noiz kontsultatua: 2019-01-05).
  5. «Maintaining Color Stability» Natural Products INSIDER 2018-01-08 (Noiz kontsultatua: 2019-01-05).

Ikus, gainera

Kanpo estekak
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.