Victoria Sau
Victoria Sau Sánchez (Bartzelona, Katalunia, 1930eko apirilaren 1a - ib., 2013ko azaroaren 6a) espainiar autore eta psikologoa izan zen, aktibista politiko feminista ezaguna. Espainiako feminismoan eta bereziki Katalunian erreferente. Idazle gisa Vicky Lorca ezizenarekin 35 eleberri arrosa baino gehiago idatzi zituen, baita ipuinak eta bestelako lan informatiboak ere. [1]
Victoria Sau | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotzako izen-deiturak | Victoria Sau y Sánchez |
Jaiotza | Bartzelona, 1930eko apirilaren 1a |
Herrialdea | Katalunia |
Heriotza | Bartzelona, 2013ko azaroaren 6a (83 urte) |
Hobiratze lekua | Soria |
Hezkuntza | |
Heziketa | Bartzelonako Unibertsitatea |
Hizkuntzak | gaztelania katalana |
Jarduerak | |
Jarduerak | idazlea, psikologoa, katedraduna eta haur literatura idazlea |
Enplegatzailea(k) | Bartzelonako Unibertsitate Autonomoa |
Jasotako sariak | ikusi
|
Izengoitia(k) | Vicky Lorca, Victoria Sau eta V. Sau |
Biografia
Hasierako urteak
Victoria Sau Sánchez 1930eko apirilaren 1ean jaio zen Bartzelonan, Katalunian, Espainian. Alaba bakarra zen, bere aita Sebastián Sau merkataria zen eta bere ama Victoria Sánchez jostun-diseinatzailea. Batxilergoa ikasi zuen Bartzelonako Maragall institutuan eta kazetaritza ikastaro batzuk Kazetaritza Eskola Ofizialean, oso gaztetatik literatura bokazioa izan zuen eta. [2]
Gizarte Segurantzako Institutu Nazionalean funtzionario gisa hasi zen lanean, baina Francoren legediagatik 1954an Leopoldo Cánovas Martírekin (idazlea eta filosofoa) ezkondu zenean utzi behar izan zuen lana. 1955ean sortu zen izan zuten alaba bakarra, Gemma Cánovas Sau, psikologo kliniko-psikoterapeuta eta idazlea. Lana uztera behartuta, hamarkada bat baino denbora gehiagoz Vicky Lorca ezizenarekineleberri arrosak idazten aritu zen, portugesera ere itzuliak izan zirenak. Horrez gain, bere benetako izenaz sinaturiko maitagarrien ipuinak ere bai. Etxeko lanei buruzko liburu didaktiko batzuk ere idatzi zituen.[3]
Unibertsitate ikasketak
1970eko hamarkadaren erdialdean Bartzelonako Unibertsitate Zentralean hasi zituen ikasketak berriro, Psikologian doktoretza eta Bartzelonako Unibertsitatean Historia Garaikidean lizentziatu zelarik. Bere tesian aztertu zuen emakumearen portaera psikologikoa hilekoaren zikloarekiko, ondoez ohikoenetako une gisa.[4] Unibertsitate honetako Filosofia eta Hezkuntza Zientzien Fakultateko Psikologia Diferentzialeko irakaslea izan zen, eta aldi berean psikologo gisa lan egin zuen.
Ekarpen teoriko feministak
1974an bere lehen lan feminista argitaratu zuen: Emakumeen askapenerako manifestua (Manifiesto para la liberación de la mujer). Eraginik handiena izan zuen lana Hiztegi ideologiko femnista Diccionario ideológico feminista (1981) izan zen.
Sistema patriarkalaren oinarriak zalantzan jartzera eta analisi globalago eta berritzaileagoari laguntzeko oinarri berriak sortzera bideratu zuen bere jarduera. Hainbat gai jorratu zituen ildo honetatik, besteak beste, lanaren banaketa sexuala, amatasuna, hilekoaren zikloa, patriarkatua eta gerrak. Pentsalari argia eta erreferentziazkoa izan da, idazle, irakasle eta ikertzaile, hizkuntza zuzena, sinplea eta bikainekoa. Bartzelonako Emakumeen 1. Kongresuko mentorea izan zen (1999) eta Udaleko Kontseiluko kidea izan zen, Emakumeen Kontseiluak izendatua eta Bartzelonako Emakumeen Kontseiluko presidenteordea. "Feminismo zientifikoa" kontzeptua sortu zuen eta 2009an Bartzelonako Udaleko Emakumeen Kontseiluaren bidez eskaera bat sustatu zuen patriarkatuaren existentzia mundu osoan aitortzeko.[7][8]
« | Gure garaian emakumea izateak estresa besterik ez du eragiten. Gero eta kontraesan gehiago daude bere burua berdintasunezkotzat duen eta, egia esan, eskema patriarkalak eta diskriminatzaileak mantentzen dituen gizartearen artean. | » |
—Victoria Sau |
Sauk patriarkatua aitortzeaz gain, zertan datzan definitzearen garrantzia defendatu zuen, bere aburuz patriarkatua gizartean inskribatuta bai, baina idatzita ez zegoelako.[3]
« | Patriarkatua gauza guztietan dago. Nik kez betetako gela bat bezala deskribatzen dut, non keak dena inguratzen duen, baina ez dakigu nondik heldu. | » |
—Victoria Sau |
Emakumeak gizarte-kontratutik kanpo uzteak, bazterkeria soziokultural eta historikoa den neurrian, emakumeengan eragiten dituen ondorioengan jarri zuen arreta, gizaki ororen psikismoa bere pentsamoldearekin, adimenarekin eta portaerarekin, bai pribatuan, bai publikoan, bai subjektibitatean, bai interakzioaren bidez munduarekin duen harreman objektiboan konprometituta dagoela argudiatuz. Sauren aburuz, bazterketak, ondorio kaltegarriak eragiten ditu guztientzat, nahiz eta ondorio horiek desberdinak izan gizonentzat eta emakumeentzat, eta emakumeengan nabariagoak izan. Azpimarratu zuen gutxi hausnartu izan dela identitate maskulinoaren ezaugarrien ezan: haurtzarotik, mezua "neska bat bezalakoa ez izatea" da eta. Neska bazterketaren aldean egonda, mutil batentzat existentzia izateko modu bakarra eredu femeninotik aldentzea da, hau da, identitatea, funtsean, kontra-identitate bat da, argazkiaren beraren ordez argazki baten negatiboa gisako zerbait. Geroago etorriko dira eskala maskulino-femeninoen nortasun-ezaugarriak edo ezaugarri maskulinoen zerrendak: agresibitatea, kontrola, pentsamendu formala soilik, etab. [9]
Bortxatuak izan diren emakumeen testigantzek kontzientzia hartzeko duten indarraren inguruan hausnartu zuen, testigantza horiek erasotzaileen deslegitimazioaren zerbitzura jarrita, deslegitimatzen baitute sortu eta ezkutatzen duen sistema bera ere bai.[10]
Sariak eta errekonozimenduak
Bibliografia
Vicky Lorca bezalaNobela arrosak
|
Victoria Sau bezalaIpuinak
Hasierako la dibulgatzaileak
Feminismo eta psikologia lanak
|
Erreferentziak
- «Vicky Lorca» www.rnovelaromantica.com (Noiz kontsultatua: 2020-09-29).
- «Vicky Lorca» www.biblioromance.es (Noiz kontsultatua: 2020-09-29).
- (Gaztelaniaz) Turrado, María Teresa Fernández; Echeverría, Isabel Delgado; Portóles, Carmen Magallón; Morán, María José Barral. (). «Entrevista a Victoria Sau Sánchez» Atlánticas. Revista Internacional de Estudios Feministas 4 (1): 197–217. doi: . ISSN 2530-2736. (Noiz kontsultatua: 2020-10-02).
- (Gaztelaniaz) Sánchez, Victòria Sau. (1989). Comportamiento psicológico de la mujer en relación con el ciclo menstrual y uno de sus más frecuentes malestares: el síndrome premenstrual (spm). Universitat de Barcelona (Noiz kontsultatua: 2020-10-02).
- «L’autenticitat de la Victòria Sau» www.donesdigital.cat (Noiz kontsultatua: 2020-09-29).
- «Fundación Española Antonio Machado : Victoria Sau Sánchez» Fundación Española Antonio Machado (Noiz kontsultatua: 2020-09-29).
- «Victòria Sau i Sánchez | enciclopèdia.cat» www.enciclopedia.cat (Noiz kontsultatua: 2020-09-29).
- «La herencia de Victoria Sau» www.lne.es (Noiz kontsultatua: 2020-09-29).
- (Gaztelaniaz) Sau, Victoria. (2003-01-12). «Repercusiones psicológicas de la exclusión» Anuario de Psicología/The UB Journal of Psychology 34 (2): 177–189. ISSN 1988-5253. (Noiz kontsultatua: 2020-10-03).
- (Gaztelaniaz) Historia y fuente oral. Edicions Universitat Barcelona (Noiz kontsultatua: 2020-10-03).
- MEDALLES D’ HONOR DE BARCELONA
- (Katalanez) ub. (2009-10-08). «Universitat de Barcelona - Homenaje a Victòria Sau, una de las figuras más relevantes del feminismo en Cataluña» www.ub.edu (Noiz kontsultatua: 2020-09-29).
- (Gaztelaniaz) «Montilla remarca el compromiso con Catalunya de los premiados con la Creu de Sant Jordi» La Vanguardia 2007-06-26 (Noiz kontsultatua: 2020-10-02).
- (Katalanez) ub. «Las aulas de la UB, con nombre de mujer - Universitat de Barcelona» www.ub.edu (Noiz kontsultatua: 2020-10-02).
- Biografía en Mujeres en red
- Diccionario ideológico feminista
- Victoria Sau: "Mientras no está analizada al cien por cien, la realidad no se transforma", a Mujeres y Salud
- Sánchez, Victòria Sau. (1994). «O futuro é muller» Festa da palabra silenciada (10): 6–9. ISSN 1139-4854. (Noiz kontsultatua: 2020-10-02).
- Sánchez, Victòria Sau. (1998). «Del vacío de la maternidad, la igualdad y la diferencia» Hojas de Warmi (9): 61–75. ISSN 2013-4827. (Noiz kontsultatua: 2020-10-02).
- Sánchez, Victòria Sau. (1999). «¿A dónde va el feminismo?» Revista de estudios de género: La ventana 1 (10): 234–238. ISSN 1405-9436. (Noiz kontsultatua: 2020-10-02).
- Sánchez, Victòria Sau. (2003). «Reflexiones sobre la exclusión» Lectora: revista de dones i textualitat (9): 57–62. ISSN 1136-5781. (Noiz kontsultatua: 2020-10-02).
- Sánchez, Victòria Sau. (2003). «Repercusiones psicológicas de la exclusión» Anuario de psicología 34 (2): 177–189. ISSN 0066-5126. (Noiz kontsultatua: 2020-10-02).
- Sánchez, Victòria Sau. (2009). «Maternidad versus paternidad» Hojas de Warmi (14): 10. ISSN 2013-4827. (Noiz kontsultatua: 2020-10-02).
Kanpo estekak
- Gema Cánovas Sau alabak aidatzia: Victoria Sau: Cuando ser feminista no es estar en un molde prefabricado. La Vanguardia, 2015.