Vicenta Cortés Alonso
Vicenta Cortés Alonso (Valentzia, Valentzia Erkidegoa, 1925eko martxoaren 1a - Valentzia, Valentzia Erkidegoa, 2021eko urtarrilaren 4a) Espainiako artxibozaina, ikertzailea eta irakaslea izan zen, eta artxibistikari buruzko liburu ugari argitaratu zituen.[1][2][3]
Vicenta Cortés Alonso | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotzako izen-deiturak | Vicenta Cortés Alonso |
Jaiotza | Valentzia, 1925eko martxoaren 1a |
Herrialdea | Espainia |
Heriotza | Valentzia, 2021eko urtarrilaren 4a (95 urte) |
Hezkuntza | |
Hizkuntzak | gaztelania |
Jarduerak | |
Jarduerak | artxibozaina eta unibertsitateko irakaslea |
Enplegatzailea(k) | National Historical Archive (en) National University of Colombia at Bogotá (en) Indietako Agiritegi Nagusia Madrilgo Complutense Unibertsitatea Sevillako Unibertsitatea |
Kidetza | Artxibozain, Liburuzain eta Arkeologoen Kidego Fakultatiboa |
Biografia
Bere jaioterrian egin zituen ikasketak, lehenbizi Cossío Eskolan eta gero Filosofia eta Letretako lizentziatura, Historia Sailean, eta sari berezia lortu zuen 1948an. Unibertsitate Konplutentseko Historiako Doktoretzan ere sari berezia jaso zuen 1952an. Mendearen bigarren erdian (1750-1800) Estatu Batuetako hego-ekialdeko indiarren historiari buruzko tesiarengatik.[4]
Lan ibilbidea
1954an Artxibozain, Liburuzain eta Arkeologoen Kidegoan sartu zen. Lehen lana Indietako Artxibo Nagusian izan zen (1954-1957). Ogasuneko Ordezkaritzako Artxiboko zuzendaria izan zen. Plaza hori 1962tik bete zuen eta bere barrutiko artxiboen eta Huelvako Liburutegien Zentro Koordinatzailearen (1962-1964) errolda egin zuen. Hezkuntza eta Zientzia Ministerioko Dokumentazio, Liburutegi eta Artxiboko Kabineteko zuzendaria izan zen (1968-1972), Artxibo ikuskari orokorra (1973-1984), non 1984tik, Kontseilu Ezabatuen Atalean lan egin zuen. Bere karrera profesionala bertan behera utzi zuen 1990ean.[5][6] Han, Atalaren gida bat eta serie dokumental interesgarrienen azterketa bat egin zituen.[5]
Karrera akademikoari dagokionez, Amerikako Historiako irakaslea izan zen Madril eta Sevillako unibertsitateetan 1950 eta 1956 bitartean, Bogotako Unibertsitate Nazionaleko Filosofia eta Letren Fakultateko Paleografiako irakasle 1957 eta 1959 bitartean, eta Historiako irakasle izan zen Los Andeetako Unibertsitateko Humanitateen Fakultatean, Bogotan (1956-1959). 1968tik 1982ra arte etnohistoriako irakaslea izan zen Madrilgo Unibertsitate Konplutentsean, Amerikako Historia Departamentuan.[5]
Espainiako eta atzerriko artxibistika-ikastaro askotan izan da hizlari, batez ere Hispanoamerikan eta Ameriketako Estatu Batuetan.[5] Gainera, "Madrileko artxibozain-taldearen" bileretan parte hartu zuen 1981ean sortu zenetik. Talde horren lana aurrera atera zedin, bere lan-urteetan metatutako esperientzia guztia eman zuen.[5] Espainiako artxibozainen, liburuzainen, arkeologoen, museologoen eta dokumentalisten elkarteen (ANABAD) federazioko presidente ere izan zen 1986tik 1992ra. Federazio horretan, elkarte horren buletina berrabiarazi zen, eta bilduma berriak diseinatu zituen erakunde horren argitalpenen artean.[5] Artxibo, Gerra Zibil eta Erbesteko Zuzendaritza Batzordeko kidea izan zen.[7]
2021eko urtarrilaren 4an hil zen.[8]
Argitalpenak
Bere bibliografia ugariaren artean honako liburu hauek nabarmentzen dira: "La Guía de Archivos Estatales Españoles/Espainiako Estatuko Artxiboen Gida" (1977), "Archivos de España y América, materiales para un manual/Espainiako eta Amerikako artxiboak, eskuliburu baterako materialak" (1979), "El archivo municipa/Udal artxiboa" (1982 eta 1989) eta "La escritura y lo escrito/Idazketa eta idatzitakoa" (1986), guztira 21 liburu eta 128 artikulu argitaratuta.[5][7][9]
- Cortés Alonso, Vicenta (1967). Catálogo de Mapas de Colombia. Madril: Cultura Hispánica argitaletxea.
- Cortés Alonso, Vicenta (1978). Sistema Nacional de Archivos. París: UNESCO RAMP.
- Cortés Alonso, Vicenta (1980). Documentación y documentos. Madril: Arte Eder, Artxibo eta Liburutegien Zuzendaritza Nagusia, Artxiboen Zuzendariordetza Nagusia.
- Cortés Alonso, Vicenta (1981). Sistema Nacional de Archivos y Gestión de Documentos: Ramp Proyecto Piloto. Paris: UNESCO RAMP.
- Cortés Alonso, Vicenta (1982). Manual de archivos municipales. Madrid: ANABAD.
- Cortés Alonso, Vicenta (1982). National Archives System and Records Management: Ramp Pilot Project. Paris: UNESCO RAMP.
- Cortés Alonso, Vicenta (1984). Archivo como ilusión. Memoria del Archivo Histórico Nacional. Madrid: Artxibo Historiko Nazionala.
- Cortés Alonso, Vicenta (1985). Diez Años de Cooperación Archivística Iberoamericana: Curso Sobre Organización y Administración de Archivos de Madrid. Madrid: Iberoamerikako Lankidetza Institutua, Amerikako Estatuen Erakundea.
- Cortés Alonso, Vicenta (1986). La escritura y lo escrito: paleografía y diplomática de España y América en los siglos XVI y XVII. Madril: Amerikaren Aurkikuntzaren V. mendeurrena: Iberoamerikako Lankidetza Institutua.
- Cortés Alonso, Vicenta (1992). La archivística en España y en Hispanoamérica. Erromaoma: Bulzoni argitaletxea.
- Cortés Alonso, Vicenta (1998). La información y los Archivos, los ciudadanos, la Ciencia y la Cultura. Lima: Peruko Pontifizia Unibertsitate Katolikoa, Giza Zientzien Saila.
- Cortés Alonso, Vicenta (2000). Los Archivos Históricos Provinciales, 1930-2000.
- Cortés Alonso, Vicenta (2002). Los Archivos y los Archiveros En España Hoy. Zamora: Probintziako Diputazioa: Zamoranos Ikasketen Institutua Florián de Ocampo.
- Cortés Alonso, Vicenta (2004). Cincuenta años de recuerdos archivísticos de América. Lima: Fondo Pro Archivo.
- Cortés Alonso, Vicenta (2006). Los archivos españoles en el siglo XX: políticas archivísticas y producción bibliográfica. Madril: Artxibozain, Liburuzain, Museologo eta Dokumentalista Elkarteen Konfederazioa (ANABAD).
- Cortés Alonso, Vicenta (2007-2008). Archivos de España y América: materiales para un manual. Madrid: Espainiako Kultura Ekonomikoaren Funtsa.
Sariak eta aintzatespenak[10]
- 1960an Valentziako Udalaren Senyera saria.
- 1964an American Academy of Franciscan History, Washingtongo kidea.
- 1980an Peruko Caballero graduko “Merezimenduari zerbitzu goraipatuengatik” Ordenaren kondekorazioa.
- 1980an Peruko Artxibozainen Elkarteko ohorezko bazkidea, Lima.
- 1984an Society for Spanish and Portuguese Historical Studies-eko kidea.
- 1991n Rbez-Agüero Institutuko ohorezko kidea, Lima.
- 1999an ANABADen ohorezko domina, Toledo.
- 2004an Associació d’Arxivers Valencianseko saria.
- 2004an Peruko Nazioaren Artxibo Orokorraren Kondekorazioa, Lima.
- 2004an Peruko Historiaren Akademia Nazionaleko kidea, Lima.
- 2005ean Madrilgo Erkidegoko Artxibozain Taldearen omenaldia.
- 2009an Uruguaiko Artxibologoen Elkarteko ohorezko bazkidea, Montevideo.
- 2011n Kanpo Arazoetako Ministerioaren Merezimendu Zibilaren merezimendua, Espainiako Gobernuak karrera profesional aberats eta askotarikoa aintzatestea.
Erreferentziak
- (Gaztelaniaz) «VICENTA CORTÉS ALONSO» ALA Archivos 2021-01-15 (Noiz kontsultatua: 2024-01-05).
- «VICENTA CORTÉS ALONSO» Red de Archivos y Bibliotecas Históricas del Perú (Noiz kontsultatua: 2024-01-05).
- ISSN https://www.cultura.gob.es/cultura/archivos/difusion/historial-destacados/destacados-2021/vicenta-cortes-alonso.html..
- López Gómez, Pedro. (2010). «Entre la Archivística y la Historia» Fuentes, Revista de la Biblioteca y Archivo Histórico de la Asamblea Legislativa Plurinacional, vol.4, n.7, pp. 28-36.
- «Vicenta Cortés Alonso: una vida dedicada a los archivos» Bilduma 1990.
- «Vicenta Cortés Alonso: "Archivera de América"» Fuentes, Revista de la Biblioteca y Archivo Histórico de la Asamblea Legislativa Plurinacional agosto de 2015.
- Vicenta Cortés Alonso. Ministerio de Educación, Cultura y Deporte.
- González, Belén. (2021-01-04). «Nos apena comunicar el fallecimiento de la Doctora Vicenta Cortés Alonso» Anabad.
- (Gaztelaniaz) «Vicenta Cortés Alonso» Dialnet (Noiz kontsultatua: 2024-01-05).
- Pieza del mes: Archivos de España y América. VICENTA CORTÉS. Y la cooperación archivística iberoamericana. Cultura y Deporte.