Vesto Melvin Slipher
Vesto Melvin Slipher (Mulberry, 1875eko azaroak 11- Flagstaff, 1969ko azaroak 8) estatubatuar astronomo bat izan zen. Bere ikerketen artean lehen aldiz galaxia baten abiadura erradiala neurtu izana eta izarrarteko ingurunean gas eta hautsaren existentzia aurkitu izana nabarmentzen dira. Bere anaia Earl C. Slipher ere astronomoa izan zen.
Vesto Melvin Slipher | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Mulberry (Indiana), 1875eko azaroaren 11 |
Herrialdea | Ameriketako Estatu Batuak |
Bizilekua | Ameriketako Estatu Batuak |
Heriotza | Flagstaff (Arizona), 1969ko azaroaren 8a (93 urte) |
Hobiratze lekua | Citizens Cemetery (en) |
Familia | |
Anai-arrebak | ikusi
|
Hezkuntza | |
Heziketa | Indiana University (en) Indianako Unibertsitatea Bloomingtonen |
Hezkuntza-maila | zientzietan doktorea |
Hizkuntzak | ingelesa |
Jarduerak | |
Jarduerak | astronomoa |
Enplegatzailea(k) | Lowell Behatokia |
Lan nabarmenak | ikusi
|
Jasotako sariak | ikusi
|
Kidetza | Arteen eta Zientzien Ameriketako Estatu Batuetako Akademia Zientziak Aurrera Egiteko Elkarte Amerikarra Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala |
Biografia
Slipher Indiana estatuko Mulberry herrian jaio zen, eta Indianako Unibertsitatean ikasi zuen. Arizonako Flagstaff hirian dagoen Lowell Behatokian lan egin zuen, behatoki honetako zuzendari izatera iritsi zelarik 1916 eta 1952 artean. Espektroskopioa planeten errotazio periodoak eta planeten atmosferen konposaketak ikertzeko erabili zuen. 1912an lehen aldiz ikusi zuen espektro lerroen mugimendua galaxia batean (kasu honetan Andromeda galaxian), hala, galaxia baten abiadura erradiala lehen aldiz zehaztuz. Galaxia espiralak (garai hartan oraindik nebulosa espiraltzat hartzen zirenak) errotatu egiten zutela ere aurkitu zuen.
1909an izarrarteko gas kopuru handiaren existentzia berresten zuten datuak aportatu zituen, urte bete lehenago Jacobus Kapteynek proposatu zuen ideia. 1912an, Pleiadeetako kumulu irekiko nebulosa batek gertu zegoen Merope izarraren argia islatzen zuela aurkitzean izarrarteko hautsa aurkitu zuen. Aipaturiko nebulosa, aldi berean, nebulosa mota berri baten ordezkaria zen, erreflexio nebulosak, alegia.
1927an hasi zen Neptuno eta Urano planeten orbitetan ikusitako perturbazioak azal zitzakeen planeta baten bilaketa. 1930ean, pertsonaleko kide zen Clyde Tombaughek Pluton planeta aurkitu zuen, honen tamainak ikusitako perturbazioak azaltzen ez zituen arren.
Astronomiatik 1954an erretiratu zen, eta 1969an hil zen, Arizonako Flagstaff hirian.
Errekonozimenduak
Sariak
- Lalande domina, Frantziako Zientzien Akademiak emana, 1919
- Henry Draper domina 1932
- Royal Astronomical Societyko urrezko domina 1933
- Bruce domina 1935
Ohorezko tituluak
- Honoris Causa doktorea Zientzietan Arizonako Unibertsitatetik
- Honoris Causa doktorea Legeetan Indianako Unibertsitatetik.
Eponimoak
- Slipher kraterra Ilargian
- Slipher kraterra Marten.
- 1766 Slipher asteroidea