Vasubandhu
Vasubandhu (txinera tradizionalez: 世親; pinyinez: Shìqīn; tibeteraz: དབྱིག་གཉེན་, dbyig gnyen; fl. k.o. IV eta V mendeak) eragin handiko gandharar monje budista eta jakintsua izan zen.[1] Abhidharmari buruzko iruzkinak idatzi zituen, Sarvastivada eta Sautrāntika eskolen ikuspegitik. Mahayana budismora bihurtu ondoren, Asanga anaiarekin batera, Yogachara eskolaren sortzaile nagusietako bat ere izan zen. Nalandako Unibertsitatearekin duten lotura dela eta, biak Nalandako Hamasei Maisu izenekoen artean daude.[2]
Vasubandhu | |||
---|---|---|---|
← Jayata (en) - Manorhita (en) → | |||
Bizitza | |||
Jaiotza | Peshawar, Gupta Inperioa eta Gandhara, III. mendea | ||
Heriotza | IV. mendea ( urte) | ||
Familia | |||
Anai-arrebak | ikusi
| ||
Hezkuntza | |||
Hizkuntzak | sanskritoa | ||
Irakaslea(k) | Penchen Mi Wang Ga (en) | ||
Ikaslea(k) | ikusi
| ||
Jarduerak | |||
Jarduerak | filosofoa, idazlea eta Bhikkhu (en) | ||
Lan nabarmenak | ikusi
| ||
Sinesmenak eta ideologia | |||
Erlijioa | budismoa |
Bere Abhidharmakośakārikā (euskaraz: «Abhidharmaren altxorrari buruzko iruzkina») Tibeteko eta Asia ekialdeko budismoan asko erabiltzen dute Abhidharma no mahayana filosofiaren iturri nagusi gisa. Bere bertsozko lan filosofikoek "itxura hutseko" (vijñapti-mātra) Yogachara metafisika indiarraren estandarra ezartzen dute, "idealismo epistemologikoaren", fenomenologiaren[3] eta Immanuel Kanten idealismo transzendentaletik hurbil dagoena.[1] Horretaz gain, hainbat iruzkin, logika, argumentazio eta deboziozko poesia idatzi zituen.
Erreferentziak
- (Ingelesez) Gold, Jonathan C.. (2021). Zalta, Edward N. ed. «Vasubandhu» The Stanford Encyclopedia of Philosophy.
- (Ingelesez) Niraj Kumar; George van Driem; Phunchok Stobdan. (2020-11-18). Himalayan Bridge. KW, 253–255 or. ISBN 978-1-00-021549-6..
- Lusthaus, Dan. (2002). Buddhist Phenomenology: A Philosophical Investigation of Yogācāra Philosophy and the Ch'eng Wei-shih lun. New York, NY: Routledge.