Valladolid-Leon burdinbidea

Burdinbidea, geltokietatik igarotzean izan ezik, bide bikoitzerako plataformarekin eraikiko litzateke, baina zati batzuetan bide bakarra instalatu da instalazioa eta mantentze-lanak merkatzeko. Horrela, gaur egun bide bikoitza dago iparraldeko irteeran, Valladolideko geltokiaren barruan (1,638 km), Las Pajareras eta Cerrato AV bifurkazioaren artean (36,170 km), Las Barreras eta Las Arenas bifurkazioa artean (37,592 km), eta Vilechako bifurkazioko aldagailua eta Leongo geltokiaren artean (7,205 km). Hau da: bide bikoitza dago plataforma berrian, Valladolideko ipar konexio berritik Villamuriel aldagailuraino, Palentzia eta Leon arteko tartean, trenak errazago gurutzatzeko, eta azken horren sarreran. Bide bakarreko tarteek 6,413, 36,469 eta 40,654 kilometroko luzera dute.[1]

Geltokietatik igarotzeko, lehendik zegoen trenbide baten nazioarteko zabalera (zabalera iberiarra duena) egokitu beharko litzateke tarte hauetan: Valladolid-Ipar konexioa (8,051 km), Villamuriel-Becerril bidegurutzea (10,139 km), eta Onzonilla-Leon (6,618 km).

Zabalera dualeko hiru aldagailu asmatu ziren, CAF eta Talgo trenetarako egokiak; Villamurielgoa, TCRS2 motakoa (horizontala), Palentziako geltokiaren aurretik dago eta Santanderrerako trenetarako erabiltzen da. Vilechakoak eta Sailkapenekoak, TCRS3 motakoak (pieza mugikorrak), Leongo geltokiaren hegoaldean daude eta Gijon eta Ponferradarako trenetarako erabiltzen dira; Vilechakoak Leonen geldialdirik egiten ez duten trenetarako ere balio du.

Valladolidetik irtetean Canal del Duero bidurkazioa (104 desbideratzea 186,283 km-n) aurkituko genuke, zabalera estandarreko trenak San Cristóbal poligonoko trenbide-gune berriko tailer berrietara irten ahal izateko Duero-Valladolid Fuente Amarga burdinbidea berriaren bidez. Horren ondorioz, tren horiek Madril-Hendaia burdinbidearen 243 metroko tarte batetik igaroko lirateke (255,723 KPtik 255,966 KPra), hirugarren erreiaren bidez zabalera mistoko instalazioarekin. 255,966 KPan desbideratze misto bat egongo litzateke, eta, horri esker, zabalera estandarreko trenak nahiz zabalera iberikokoak sartu ahal izango lirateke tailerrera.[2]

burdinbidea berriarekin, Valladolid eta Leon arteko distantzia 170,967 kilometrotik 166,141 kilometrora pasako litzateke, eta Valladolid eta Palentzia artekoa, berriz, 48,402 kilometrotik 51,318 kilometrora.

Burdinbidea 2015eko irailaren 29an inauguratu zen 200 kilometro ordukoko gehienezko abiadurarekin ERTMS sistema instalatu arte. Hasiera batean 2016rako aurreikusita zegoen ERTMS instalazioa 2019ko uztailera arte atzeratu zen. Une horretan, abiadura handiko trenek 300 kilometro ordukoko abiadura hartu zuten eta Alvia trenek urte horretako abenduaren erdialdean ekin zioten sistema horri, eta tren horietan 250 kilometro ordukoko gehieneko abiadura lortu zuten.[3]

Bidaiarientzako zerbitzuak irailaren 30ean hasi ziren, astean 45 zerbitzurekin Madril eta Leon arteko noranzkoan, gehi 21 zerbitzuak Madril eta Santander artean, burdinbideatik Villamuriel Campoetakoako aldagailuraino doazenak. Ordutik aurrera, egunero bi hegazti zerbitzu programatu ziren Madril eta Leon artean (Renferen 112 serieko trenekin), lau Alvia zerbitzu Gijonera arte (Renferen 130 seriea), horietako bat ez zen Leonen sartuko eta ez zen Palentzian geldialdirik egingo, hiru Alvia zerbitzu Santanderreraino (Renferen 130 seriea), Alvia zerbitzu bat Ponferradaraino (Renferen 121 seriea) eta AV City bat Leonera.[4]

2019ko uztailaren 1era arte, ERTMS blokeo-sistema martxan jarri zen arte, 200 kilometro ordukoko gehieneko abiaduran zirkulatu zen. Horrela, behin sistema instalatuta, Madril eta Leonen arteko denborarik onena 2 ordu eta 6 minutukoa izan zen, batez besteko abiadura 164 kilometro ordukokoa izanik ordu 1 eta 57 minutukoa, batez besteko abiadura 176,9 kilometro ordukokoa izanik. Madril eta Palentzia artean ordu eta 26 minututik 18 minutura igaro zen, batez beste 171 kilometro ordukoko abiadurarekin. Atocha-Chamartin burdinbide tuneletako hirugarrena eraikitzeko lanak izandako atzerapenaren ondorioz abiadurarik handienean jarri zuten martxan, eta, azkenean, 2019ko uztailean jarri zuten martxan.[5]