Uxama Barca
Uxama Barca autrigoien lurraldeak osatzen zuten hamar civitatesen bat izan zen, egungo Osman, Araban, zegoena.[1] "Uxama" toponimoa, denboraren poderioz "Osma" bilakatua, indoeuropar jatorria, ziur asko zelta, du, zelta edo aurrezeltar hizkuntzetan "garaiena" esan nahi zuen eta. Barca, euskal "ibar" hitzarekin lotu zuen Lourdes Albertos ikerlariak[2][3]
Uxama Barca | |
---|---|
Bertan topaturiko lantza | |
Datuak | |
Herrialdea | Euskal Herria |
Probintzia | Araba |
Herria | Osma (Gaubea) |
Eskualdea | Hispania Tarraconensis |
Koordenatuak | 42°51′40″N 3°03′40″W |
Historia | |
Kultura | Autrigoiar, erromatar |
Metropolia(k) | Antzinako Erroma |
- Artikulu hau autrigoien hiriari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Uxama».
Klaudio Ptolomeok lehenengoz aipatua, autrigoien hiria zela esan zuen. Hauek euskal historiaurreko tribuetako bat osatzen zuten, askorentzat zelta jatorrikoa[4].
Arkeologo gehienen ustetan, Arabako Karankan dagoen "Lastrako kastroa" eman dioten protohistoriako herri harresituan zegoen.[5][6]
Aztarnategian bertan ekoiztutako txanponak aurkitu dituzte (garai haietan hiriek egiten zituzten txanponak ez herriek), iberiar alfabetoz (zeltek ez zuten alfabetorik) u uarkas inskripzioa dutenak. Zilarrezko inkrustazioak dituen lantza bat ere topatu dute. Ezaugarri zeltak (motibo lerromakurrak edo otso-hortzak) dituen lantza hau Arabako Arma museoan dago gaur egun.
Erreferentziak
- Emborujo, A., Ortiz de Urbina, E. & Santos, J.. (1992). «Reconstrucción paleogeográfica de autrigones, caristios y várdulos» Complutum (2): 449..
- Albertos Firmat, María Lourdes. (1978). «A propósito de la ciudad autrígona de Vxama Barca» Estudios de Arqueología Alavesa (9): 281–291. ISSN 0425-3507. (Noiz kontsultatua: 2024-02-24).
- «castros» web.archive.org 2008-12-01 (Noiz kontsultatua: 2024-02-24).
- Gran Enciclopedia Aragonesa OnLine. .
- Poblamiento y estructuras sociales en el norte de la Península Ibérica. .
- Solana Sainz, J.M.. Estudios de arqueología Alavesa IX. .